Rutte: Grootschalig offensief in Gaza zal tot een humanitaire catastrofe leiden

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu blijft volhouden dat de oorlog in Gaza zal voortduren totdat Hamas volledig verslagen is. Maar aftredend premier Mark Rutte, die Israël bezoekt, is “uiterst bezorgd” over de aankondigingen van Israël. “Wij geloven dat dit tot een humanitaire catastrofe kan leiden.”

Het is noodzakelijk om het aantal burgerslachtoffers in Gaza terug te dringen en de toegang tot humanitaire hulp te vergroten, was gisteren de belangrijkste boodschap van Rutte aan Israël. Hij sprak in Jeruzalem met de Israëlische premier Netanyahu en adviseerde hem geen grondoffensief in Rafah te lanceren. “Doe het niet”, zou ook Rutte hebben gezegd. Maar het is de vraag of dit advies serieus wordt genomen, zegt correspondent Ralph Dekkers. “Op dit moment heeft Nederland weinig te zeggen waar we invloed op kunnen uitoefenen.”

“Een beetje gematigder”

Sterker nog, zelfs de Amerikanen slagen er nauwelijks in om met Netanyahu te communiceren en toch: een offensief in Rafah kent brede steun in Israël, zegt Dekkers. “En zelfs Benny Gantz, de voormalige legerleider van het oorlogskabinet die als iets gematigder wordt gezien, is van mening dat Israëlische troepen uiteindelijk Rafah moeten binnenvallen.”

Bovendien is de relatie tussen Netanyahu en de Amerikaanse president Joe Biden aanzienlijk verslechterd. Biden zou Netanyahu herhaaldelijk hebben omschreven als ‘een idioot die alleen maar zijn eigen heerschappij wil uitbreiden door de oorlog te verlengen’. Maar anders dan Nederland beschikken de VS uiteraard over bepaalde drukmiddelen, zoals het vetorecht in de VN-Veiligheidsraad of de levering van wapens aan Israël.’

Overeenkomst tussen Israël en Hamas

Ondertussen meldt de Amerikaanse president Joe Biden dat de Verenigde Staten werken aan een overeenkomst tussen Israël en Hamas, die moet leiden tot de vrijlating van gijzelaars en een pauze in de strijd van minimaal zes weken. Biden en koning Abdullah van Jordanië spraken gisteravond onder meer over de vrijlating van gijzelaars. Welk akkoord er ook wordt bereikt, het moet uiteindelijk leiden tot de vrijlating van de gijzelaars en een stopzetting van de gevechten voor ten minste zes weken.

Lees ook | Biden dringt er bij Israël op aan de doorvoer van humanitaire hulp naar de Palestijnen te verbeteren

De onderhandelingen worden vandaag voortgezet in Caïro, de Egyptische hoofdstad. Onder meer de directeur van de CIA zal aanwezig zijn en onder grote druk van de Verenigde Staten zal ook de directeur van de Israëlische inlichtingendienst Mossad aanwezig zijn, zegt Dekkers. ‘Het lijkt erop dat ze de deal wat beperkter willen maken. Aanvankelijk was het een overeenkomst die alle gijzelaars zou vrijlaten, maar nu lijken de partijen zich te richten op een staakt-het-vuren van zes weken, met de vrijlating van een beperkt aantal gijzelaars.’

Wapenstilstand voorstel

Volgens Dekkers heeft zo’n beperkte overeenkomst meer kans van slagen dan een bredere overeenkomst waarin alles vastligt. Frankrijk stelt in samenwerking met de Verenigde Staten ook een staakt-het-vuren voor aan de noordgrens tussen Hezbollah en Israël. De initiatiefnemers willen eerst dat Israël en Hezbollah stoppen met vechten, waarna Hezbollah zich tien kilometer van de grens moet terugtrekken. En dan zullen we het eens moeten worden over hoe de grens tussen Libanon en Israël eruit zal zien.”

Lees ook | ‘Rutte kan Netanyahu niet tegenhouden’

Deze gesprekken zijn niet veelbelovend, waarschuwt Dekkers, omdat Hezbollah al heeft gezegd zich terug te trekken zolang de oorlog in Gaza voortduurt. Daarbij komt nog de kritiek van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, Volker Türk. die Israël opnieuw waarschuwde dat het land zich aan het internationaal recht moet houden. Maar de VN is ook geen organisatie waar Israël naar luistert. “Gisteren heeft hij de speciale VN-rapporteur voor de Palestijnse Gebieden tot persona non grata verklaard.”