Boek over de oom die verdween in de Tweede Wereldoorlog.

In januari 1945 probeert een konvooi vrachtwagens met Duitse vluchtelingen de opmars van Russische troepen naar Oost-Pruisen te voorkomen. Arie van der Knaap (1920) is een van de dirigenten; de Todt Organization (OT) stuurde hem in mei 1943 als dwangarbeider naar Estland. Zijn vrachtwagen krijgt echter een lekke band. ‘Jullie blijven rijden,’ zegt hij tegen de anderen, ‘ik ben zo klaar.’ Dit is het laatste dat over hem bekend is.

Arie is de oudere broer van Fija van der Knaap, de moeder van Arie Bergwerff. “Toen ik werd geboren, besloten mijn ouders mij naar mijn vermiste oom te vernoemen. Toen ik 18 werd, kreeg ik van mijn grootvader de ring die de verloofde van Arie een paar jaar na de oorlog aan mijn grootouders teruggaf. “Ik zal mijn ring nooit meer afdoen”, zegt Arie Bergwerff.

Na het overlijden van een tante eind december 2015 kwamen er uit een bureaula zo’n zestig brieven van haar vermiste broer tevoorschijn. Ook in deze la liggen de steeds wanhopiger wordende brieven van mijn grootvader. Lang na de oorlog nam ze contact op met alle mogelijke autoriteiten, zowel binnen- als buitenland, met het verzoek om informatie over haar vermiste zoon. Tevergeefs, want Arie komt niet terug.

Verdiep je in de letters

“Na mijn pensionering ben ik mij dieper in de teksten gaan verdiepen. Het nu verschenen boek vertelt het verhaal van een eenvoudige man, overvallen door een verschrikkelijke wereldoorlog”, zegt Bergwerff. “Wat tijdens het schrijven veel indruk op mij maakte, is wat de verdwijning raakt voor de achtergebleven familieleden. Thuis vanuit Rozenburg keek mijn grootmoeder keer op keer tot haar dood bij de voordeur, de deur waardoor haar vermiste zoon Arie op een dag binnen zou komen. ‘Als je iets wist, kreeg je een overlijdensbericht’, verzuchtte ze vaak.

‘De Oom in het Lijstje’ wordt uitgegeven door Aspekt en is te bestellen in de boekhandel.