FC Utrecht behoedt zich voor zelfgenoegzaamheid: ‘Er zijn zoveel gevaren die een seizoen kunnen verpesten’

Als Nick Viergever en Mike van der Hoorn op het trainingsveld poseren voor een foto, gaat de kleedkamerdeur iets verderop open. “Hé jongens, wat moet dit betekenen?” Zijn teamgenoot Jens Toornstra verschijnt aan de deur en schreeuwt geveinsde verontwaardiging naar hen. Van der Hoorn lacht. “Hij is teleurgesteld dat hij niet voor een interview is gevraagd.”

Viergever, Van der Hoorn, Toornstra: het “bejaardentehuis” van FC Utrecht, zo noemt trainer Ron Jans ze ook wel eens. Toornstra is met 35 jaar en 6 maanden de oudste. Maar Viergever (ook 35) en Van der Hoorn (32) delen niet alleen hun jarenlange ervaring, maar ook hun positie en hun verleden. Net zoals hij nu als centrale verdediger voor Utrecht speelt, deed hij dat bijna tien jaar geleden ook voor Ajax.

Na negen wedstrijden is zijn ploeg momenteel de verrassing van het seizoen. Utrecht staat tweede en is, afgezien van koploper PSV, de enige club die nog geen wedstrijd heeft verloren. Acht wedstrijden gespeeld, zeven gewonnen en nog één wedstrijd afgelast tegen Ajax. Aanstaande zondag staat de eerste rivaal van de traditionele top drie thuis op ons te wachten: Feyenoord.

Ruim een ​​jaar geleden bereikte FC Utrecht in die wedstrijd een dieptepunt. Utrecht had de eerste drie wedstrijden van dat seizoen al verloren, coach Michael Silberbauer was ontslagen en in Galgenwaard werd de club volledig weggespeeld door de bezoekers: 1-5. “Wat jammer”, riepen ze die middag vanuit het gedeelte waar de fanatieke volgers zitten.

“Op een gegeven moment verlies je de moed”, herinnert Van der Hoorn zich over die periode. “We konden het gewoon niet omdraaien. We hadden wedstrijden waarin we met tien man eindigden, in de laatste minuut een penalty kregen of in de laatste minuut een doelpunt tegen kregen. “Op zulke momenten heeft iedereen hier last van: je werkt elke week hard en het lukt gewoon niet.”

Volgens Viergever waren er meerdere problemen. Ook gebrek aan perspectief soms. “Iedereen moet het gevoel hebben dat hij een kans krijgt als hij het goed doet. Maar als er nog drie mensen voor je staan, gaan mensen klagen. Als dit niet voldoende wordt gemanaged, kan dit de teamgeest verstoren.”

“We waren niet genoeg een team”, zegt Van der Hoorn. “Er was een gebrek aan samenhang, de wil om samen een doel na te streven.”

Offer

Zelf hebben ze net zo goed gevochten. Viergever begon het seizoen met blessures, waarna Van der Hoorn stopte. Zo wisselden ze af tot Kerstmis. “Dat was vorig seizoen ook het geval”, zegt Van der Hoorn. “Sinds Nick hier is aangekomen, zijn we tot nu toe nooit meer tegelijkertijd fit geweest. Dat helpt niet, want samen willen we de ploeg stabiliteit bieden.”

Dat veranderde niet meteen met de komst van een nieuwe coach, Ron Jans. Na een overwinning op Heracles volgden nog drie nederlagen en zakte Utrecht naar de voorlaatste plaats. Maar de sterke kant van Jans is zijn doorzettingsvermogen, zegt Van der Hoorn. “Je blijft proberen het positieve in iets negatiefs te vinden, terwijl je vasthoudt aan het systeem waarin je gelooft.”

Met Jans is het Utrecht gelukt om weer in zijn geheel te gaan voetballen, vervolgt hij. Ook qua transfers staat het collectief op de eerste plaats: Utrecht heeft soms de neiging versterkingen aan te trekken vanwege de naam of status, aldus Van der Hoorn. “Het eerste waar we nu naar kijken is of iemand een teamspeler is.” Het kunnen opofferen van de eigen belangen voor het algemeen belang. “Dat is eigenlijk heel moeilijk.”

Verliezen werden gelijkspel, gelijkspel werd overwinning. Viergever zag dat hierdoor ook zijn zelfvertrouwen terugkeerde. Na de overwinning op Ajax (de 4-3-stand kwam in de laatste minuut) zag Van der Hoorn iets wat hij tot dan toe het hele seizoen niet had gezien: een hele ploeg op één lijn, die van vreugde het veld op rent.

“Die wedstrijd gaf mij het teamgevoel terug”, zegt Viergever. Maar voor de kapitein was het nog steeds een momentopname. Pas toen Utrecht na de winterstop tegenover PSV stond en als eerste ploeg punten pakte van een tot nu toe onverslaanbare koploper, kreeg het vertrouwen in het eigen spel weer volledig terug. “Toen dacht ik: als we zo blijven spelen, gaan we veel winnen.”

Dat gebeurde. Wat begon als de slechtste start van een seizoen in de geschiedenis van de club eindigde op de zevende plaats. In de play-offs hield Utrecht zelfs tot de laatste minuten het Europese voetbal in de gaten.

Baseren

Deze ochtend, half oktober, zijn er veel verschillende gezichten op het trainingsveld. Vorig seizoen waren er nog maar 12 van de 28 spelers aanwezig, vaste medewerker Ryan Flamingo vertrok in de zomer naar PSV, de huurperiode van topscorer Sam Lammers liep af en veteraan Mark van der Maarel stopte met voetbal. Begint de teamvorming dan opnieuw?

Het helpt dat veel spelers in de as van het veld zijn gebleven, zegt Van der Hoorn. In goal Vasilios Barkas stonden hij en Viergever vooraan, en op het middenveld Oscar Fraulo, Victor Jensen en Toornstra. “Ze waren duidelijk over de basis die we hadden gelegd”, zegt Viergever. “Dat moeten we overbrengen op de nieuwe jongens: hoe we werken, hoe we trainen.”

Om elkaar te leren kennen speelden ze stand-up golf, paddle-tenniswedstrijden, maar trainden ze ook veel samen. Leer elkaar kennen op en buiten het veld, “bijvoorbeeld aan de pooltafel of met kaarten.” Ervaren spelers hebben daarin een grote verantwoordelijkheid, meent de aanvoerder. Het ‘cement’ van de ploeg, noemt coach Jans zijn centrale verdedigers en doelman Barkas. Op en naast het veld kunnen ze met losse stenen een muur bouwen.

Iets wat Van der Hoorn volgens hem vaker zou kunnen doen. Soms vergeet hij dat zijn jonge teamgenoten hem kunnen bewonderen en dat zijn woorden zwaarder wegen, omdat ze hem al op de basisschool zagen voetballen voor Ajax. “Persoonlijk denk ik: hij is ook een teamgenoot. Maar voor hen kan het anders zijn.”

Ze vullen elkaar aan als leiders, zegt hij. Viergever stuurt de ploeg tactisch aan, geeft instructies, denkt na over oefeningen en is “meer bezorgd over het spel in het algemeen.” Van der Hoorn richt zich meer op het aansturen van de verdediging. En qua gedrag en discipline speelt hij een voorbeeldrol, zegt Viergever. “Hij laat anderen zien hoe je kunt trainen en het maximale uit jezelf kunt halen. Je kunt blij zijn om in Utrecht te zijn, maar daag jezelf uit: waar wil je heen?”

Vluchtig

Zodra het concept “verwachte puntenvalt, barst Van der Hoorn in lachen uit. “Ja, ik heb het ontvangen.” Het is een indicator bedacht door databureaus, die de resultaten schatten en de teams classificeren die ze moeten bereiken op basis van doelpogingen voor en tegen, en hun succes. Volgens deze berekeningen zou Utrecht achtste moeten staan, met tien punten minder dan ze nu hebben.

Van der Hoorn weet niet zo goed wat hij ervan moet denken. Ja, het is waar dat Utrecht dit seizoen verrast. Hij verpletterde nooit de tegenstander, hij won altijd met één doelpunt verschil, soms tegen tegenstanders die beter waren. Maar dat kun je volgens hem ook afdwingen door tot het laatste moment als één man te blijven strijden. “Het is duidelijk dat we boven onze mogelijkheden hebben gevoetbald, maar ik denk ook niet dat de achtste plaats klopt.”

Viergever vindt dat het voetbal met zulke bedragen moeilijk te vangen is. “In Nederland zitten ze heel dicht bij elkaar. En één moment kan alles bepalen. Bij RKC staan ​​wij achter, zij kleuren rood en wij gelijkspel. Als dat niet werkt, kan die wedstrijd heel anders eindigen.” Bovendien, zegt Van der Hoorn, kunnen die kleine verschillen in resultaten hen scherp houden en zelfgenoegzaamheid voorkomen.

Want als ze iets van vorig seizoen hebben geleerd, is het hoe vluchtig successen (en ook tegenslagen) kunnen zijn. “Er zijn zoveel obstakels die een seizoen kunnen verpesten”, zegt Van der Hoorn. “Eén spel en alles kan anders zijn.” De volgende wedstrijd, tegen Feyenoord, is daarom belangrijker dan kwalificatie. “En die gaan we ook één voor één winnen”, lacht hij.

delen





E-mail de redacteur