Den Haag zoekt een oplossing voor zeeniveau en Scheveningen

De Scheveningse boulevard verdwijnt achter een rij kunstmatige duinen. Dit is een van de twee oplossingen die de gemeente Den Haag overweegt om te beschermen tegen een versnelde zeespiegelstijging. Dat blijkt uit een verkenning die het betrokken wethouder dinsdag publiceerde. In 2025 moet de gemeenteraad een besluit nemen.

drie kilometer

De gemeente Den Haag heeft elf kilometer kustlijn, waarvan acht zandig en drie kilometer verstedelijkt. De verstedelijkte kust is het probleemkind: De haven van Scheveningen, het kustgebied van Scheveningen, het Havenkwartier en de nieuwe wijk Norfolk. Met behulp van zandvoedingsstoffen kan de duinkust ‘tot zeker drie meter zeespiegelstijging aangroeien’, schrijft de wethouder Robert Barker.

In de overige drie kilometer is het anders. De belangrijkste waterkering in Scheveningen is in 2020 voor het laatst getest. De volgende inspectie vindt plaats in 2032. “Het is niet onwaarschijnlijk dat de kering in een van de volgende evaluatierondes niet meer voldoet aan de veiligheidsnormen”, aldus wethouder Barker. Dit is onder meer gebaseerd op gesprekken met Directie Water Delfland. Verder ligt buiten de dam een ​​nieuwe wijk zoals Norfolk, waar nog steeds wordt gewerkt. Buiten de dam bevinden zich bijvoorbeeld het Kurhaus en de vismarkt.

Zie hieronder een illustratie van de betrokken gebieden, ontleend aan een rapport van adviesbureau Arcadis in opdracht van Hoogheemraadschap Delfland.

minder zekerheid

De toekomst van de zeespiegelstijging is onzeker. Voor Nederland hangt veel af van wat er gebeurt op West-Antarctica, waarover minder zekerheid bestaat dan voor de Groenlandse ijskap. Een gemeente als Den Haag begrijpt het Het bewustwordingsprogramma zeespiegelstijging adviseert om rekening te houden met de meest extreme verwachtingen, gebaseerd op de KNMI-klimaatscenario’s uit 2023. Het KNMI baseerde zich daarbij op de meest recente ronde grote overzichtsrapporten die het klimaatpanel van het IPCC in 2021 en 2022 publiceerde.

Op basis van het scenario met hoge emissies (in IPCC-termen: de ‘SSP5-8.5‘) Nederland moet rekening houden met een zeespiegelstijging van 19 tot 37 cm in 2050 en 59 tot 124 cm in 2100. Dit scenario met hoge emissies gaat ervan uit dat de wereld in de 21e eeuw geen energietransitie zal meemaken. In een scenario met lage emissies schat het KNMI een zeespiegelstijging van 26 tot 73 cm voor de Nederlandse kust. Daarom zijn de bandbreedtes en onzekerheden groot.

Pier en boulevard

Den Haag moet echter al besluiten nemen. In 2026 wordt het Deltaprogramma van het kabinet, dat gaat over de veiligheid van dijken in Nederland, herijkt. De gemeente wil hier invloed op uitoefenen. Bovendien moet de gemeente beslissen over de Uitgebreid overzicht van het gebied Scheveningen Bad, over een strandnota, de herontwikkeling van de pier en een havenvisie. De renovatie van Scheveningen Boulevard is al in volle gang, met een dijk onder de boulevard.

Het sluiten van de haven kan voordelen hebben, schrijft Arcadis in een bericht aan het Hoogheemraadschap van Delfland. Door het toepassen van zandvoedingsstoffen aan de Haagse kust hoeft men zich geen zorgen meer te maken over het baggeren (of het diep houden van vaargeulen) in de haven. De haven werd gebouwd in het begin van de 20e eeuw, nadat een storm in 1894 talloze vissersboten verwoestte. De beroemde schilder Hendrik Mesdag heeft dit vastgelegd.

Duinenrij voor Scheveningen

Het stadsbestuur heeft twee denkrichtingen waar het uit wil kiezen. Ofwel blijft de huidige kustlijn behouden, ofwel verandert de hele Haagse kustlijn de komende decennia geleidelijk in een duinenrij. Dit betekent dat het huidige Westduinpark en Oostduinpark met elkaar verbonden zijn door een duinenrij voor Scheveningen. Zie hieronder een afdruk, afkomstig uit een rapport van eerder dit jaar door het Sea Level Rise Awareness Program.

De eerste oplossing behoudt dus de huidige kustlijn, maar zal waarschijnlijk het overgrote deel van Den Haag binnendijks plaatsen, inclusief de kustplaats en haven Scheveningen. Ook wordt gezocht naar oplossingen in overstromingsgebieden, evacuatieprotocollen en onder meer gegradueerde dokken. In beide gevallen komt de functie van de haven van Scheveningen, die onder meer wordt gebruikt voor de visserij, in gevaar. “Als we dit besluit nu nemen, kunnen we een bijdrage leveren aan nieuwe ontwikkelingen in en rond de haven en in het algemeen een kans bieden voor de ontwikkeling van het havengebied”, schrijft de wethouder.

In 2024 en 2025

Gedurende 2024 zullen een impactstudie en een kosten-batenanalyse worden uitgevoerd. Bewoners kunnen ideeën aandragen in zogenoemde open ontwerpstudio’s. De definitieve visie van de gemeenteraad wordt in 2025 aan de gemeenteraad aangeboden.