Gevangenisstraffen na rellen bij centrum Fruitweg

Den Haag 19.07.2024 – De rechtbank heeft negen Eritrese verdachten veroordeeld voor hun betrokkenheid bij de rellen in Opera Zalencentrum in Den Haag op 17 februari 2024. Zeven verdachten zijn veroordeeld voor openlijk geweld. Eén voor openlijk geweld en opruiing. En alleen verdacht wegens opruiing. De verdachten hebben gedeeltelijk voorwaardelijke gevangenisstraffen gekregen, variërend van 4 tot 12 maanden. Eén verdachte is vrijgesproken.

Storingen
De Nederlandse Federatie van Eritrese Gemeenschappen organiseerde op 17 februari een bijeenkomst in het conferentiecentrum waar ook twee andere bijeenkomsten werden georganiseerd. In totaal waren er 1.500 mensen aanwezig. Hoewel de locatie van de Eritrese bijeenkomst geheim werd gehouden, hebben tegenstanders van het huidige Eritrese regime, die zich ook tegen de bijeenkomst verzetten, ontdekt waar deze plaatsvond. In korte tijd nam het aantal tegenstanders toe.

Rond 16.45 uur werden de aanwezige politieagenten gestenigd en werden auto’s in brand gestoken. De politie en de Mobiele Eenheid kregen te maken met 300 tegenstanders die probeerden de centrumhal binnen te dringen. Er brak paniek uit in het conferentiecentrum. Geparkeerde auto’s en die van voetgangers raakten beschadigd. De Rotterdamse ME moest hulp bieden. Het geweld was ook gericht tegen brandweerlieden die probeerden de brand in het conferentiecentrum te blussen. Een groot aantal politieagenten raakte gewond. Uiteindelijk slaagden politie en oproerpolitie erin de tegendemonstranten te verdrijven. Na 21.30 uur keerde de rust terug. In en rond het conferentiecentrum werd een spoor van vernieling achtergelaten.

Openbaar geweld
De rechtbank oordeelt dat het gepleegde geweld kan worden aangemerkt als een geheel van gewelddaden. Het geweld vond plaats op plaatsen dicht bij elkaar, en ongeveer vier uur lang werden tegenstanders van de bijeenkomst in het conferentiecentrum voortdurend gewelddadig tegen de politie. Er ontstond een groepsdynamiek waarbij een groot aantal individuen op elkaar reageerden. Het gewelddadige gedrag van de één leidde ertoe dat de ander meedeed of bleef meedoen. Het geweld duurde voort en nam toe.

De rechtbank stelt vast dat acht verdachten een significante en substantiële bijdrage hebben geleverd aan het geweld. De verdachten gooiden stenen of voorwerpen naar politie, ME en politievoertuigen en liepen rond met stokken. Alle verdachten moeten anderen net als zij geweld hebben zien plegen. De rechtbank oordeelt dat iedere verdachte medeverantwoordelijk is voor het geweld dat de anderen daadwerkelijk hebben gepleegd.

Een verdachte wordt vrijgesproken van openbare mishandeling. Deze verdachte was het geweld aan het filmen. De rechtbank kon niet bewijzen dat dit geweld bevorderde.

Opruiing
De rechtbank oordeelt dat twee verdachten zich schuldig hebben gemaakt aan opruiing. Dat deden ze samen met andere mensen een paar dagen voor de rellen via een live-uitzending op sociale media. Er zijn verklaringen afgelegd over de geplande bijeenkomst. Gezien de inhoud en strekking van de verklaringen en de context waarin deze zijn afgelegd, meent de rechtbank dat er een oproep is gedaan om de bijeenkomst stop te zetten en te laten leiden tot een gewelddadige confrontatie.

Straffen
Het geweld is van ongekende intensiteit geweest. Ervaren politieagenten en oproerpolitie zeiden ook dat ze nog nooit zo’n geweld hadden meegemaakt. Het heeft tot grote verontwaardiging in de samenleving geleid. De achtergrond van het geweld is het verzet van Eritrese vluchtelingen tegen de invloed die het huidige Eritrese regime in Europa uitoefent. De rechtbank vindt de constatering bitter dat degenen die bescherming hebben gezocht in een democratische rechtsorde zich gewelddadig keren tegen de regering die hen die bescherming heeft geboden.

De rechtbank acht gevangenisstraffen passend. Dit moet anderen er ook van weerhouden dit soort onaanvaardbaar geweld in de toekomst te plegen. Bij het vaststellen van de straffen heeft de rechtbank gekeken naar de mate waarin iedere verdachte heeft bijgedragen aan het geweld. De rechtbank acht het aanzetten tot geweld minstens zo erg als het plegen van geweld. Ook hiervoor is een gevangenisstraf op zijn plaats. De verdachte die zich schuldig heeft gemaakt aan openlijk geweld en opruiing wordt veroordeeld tot de hoogste straf, te weten een gevangenisstraf van twaalf maanden, waarvan vier maanden voorwaardelijk. De verdachte die het meeste heeft van alle verdachten van openbaar geweld, wordt veroordeeld tot 10 maanden gevangenisstraf, waarvan 4 maanden voorwaardelijk. Alle verdachten die nu zijn veroordeeld, zijn eerder vrijgelaten in afwachting van de behandeling van hun zaak. De rechtbank bepaalt dat iedereen opnieuw gevangen moet worden gezet.

Schadeclaims
In deze zaak hebben 86 partijen om schadevergoeding verzocht, waarvan 66 politie en oproerpolitie. Zij menen dat zij naast lichamelijk letsel ook nadelige (psychische) gevolgen hebben ondervonden. De rechtbank is van oordeel dat de vergoeding van immateriële schade passend is voor alle politieagenten en ME en kent daarom verschillende bedragen toe. Daarnaast kende de rechtbank schadevergoeding toe aan andere benadeelde partijen, waaronder bijna 130.000 euro aan het vervoersbedrijf voor een uitgebrande bus. De Nationale Politie krijgt ruim 500.000 euro schadevergoeding. De acht verdachten die zijn veroordeeld voor de gepleegde gewelddaden zijn allen verantwoordelijk voor het totale schadebedrag, dat ruim 750.000 euro bedraagt.