ASML keldert flink op de aandelenmarkt, beleggers maken zich zorgen over China en Trump

• Nando Kasteleijn

  technologie-editor

Chipmachinemaker ASML heeft een zware dag achter de rug op de Amsterdamse Beurs. Het aandeel, normaal gesproken favoriet onder beleggers, stond aan het einde van de handelsdag met bijna 11 procent in de min. De onrust lijkt, althans gedeeltelijk, te wijten te zijn aan een bericht over aanvullende beperkingen op de handel met China.

Die onrust begon vanochtend vroeg, bijna anderhalf uur voordat ASML haar laatste kwartaalcijfers naar buiten bracht. Persbureau Bloomberg meldde dat de Verenigde Staten de schroeven aan Nederland nog verder willen aandraaien om de export verder te beperken. De Verenigde Staten zouden zich richten op de zogenaamde onderhoudscontracten die ASML heeft met alle klanten die zij levert.

Zonder deze contracten kunnen ASML-medewerkers de machines niet onderhouden. Als er bijvoorbeeld bij een storing niets wordt gedaan, bestaat het risico dat de machines stilvallen. Met mogelijk belangrijke gevolgen voor de chipproductie. De Verenigde Staten willen graag ingrijpen met een regel die zegt dat zodra er Amerikaanse technologie in de apparatuur zit, het land inspraak krijgt.

Een woordvoerder van ASML weigerde commentaar te geven op het nieuws van vandaag. Een woordvoerder van de Amerikaanse National Security Council betwist de lezing van Bloomberg.

Beursanalisten Jos Versteeg en Corné van Zeijl denken dat de publicatie van vanochtend op Bloomberg voor onrust heeft gezorgd onder beleggers. “Ik zou me niet al te veel zorgen maken”, zegt Versteeg. “ASML haalt veel omzet uit China, dus we vrezen dat deze beperkingen pijn zullen doen. Maar het bedrijf krijgt ook veel orders uit andere delen van de wereld. Volgende week zouden we gemakkelijk weer een stijging kunnen zien.”

Volgens Van Zeijl waren de laatste kwartaalcijfers uitstekend en valt er niets te klagen. Hij ziet een verband met de Amerikaanse presidentsverkiezingen later dit jaar. “Er wordt aangenomen dat het onder Trump nog erger zou kunnen worden. Iedereen die ASML-aandelen bezit, maakt nu winst als hij deze verkoopt. Er kan slecht nieuws komen en daarom wordt er nu massaal verkocht.”

Het Bloomberg-artikel zorgde ook voor een vuurdoop voor nieuwe CEO Christhophe Fouquet in zijn gesprek met analisten na de publicatie van de kwartaalcijfers. Samen met Chief Financial Officer Roger Dassen werd hij vier keer gevraagd naar mogelijke aanvullende handelsbeperkingen.

Eén analist vroeg of het bedrijf onderdelen kan maken zonder gebruik te maken van Amerikaanse onderdelen of software. ‘Dit is een heel hypothetische vraag,’ probeerde Dassen te ontwijken, terwijl hij hoorbaar naar de juiste bewoording zocht.

De financieel directeur benadrukte dat het bedrijf veel activiteiten heeft in de Verenigde Staten. “Dus om te speculeren over de vraag of we het zouden kunnen doen zonder Amerikaanse technologie, denk ik dat dat speculaties zijn waar we niet op in moeten en zullen gaan.”

Maar uit de opmerkingen die Fouquet later heeft toegevoegd, wordt duidelijk dat de kwestie het bedrijf grote zorgen baart. “Ik denk dat we heel duidelijk hebben gezegd dat we denken dat het behoud van het ecosysteem een ​​goede zaak is voor deze sector. Dus ik denk dat dit nog steeds de discussie is die we proberen te voeren met alle belanghebbenden.”

Open handel met alle landen in de wereld is van groot belang voor ASML en andere delen van de sector. Ook met China. Iets wat het bedrijf de afgelopen jaren vaker heeft benadrukt.

Niet alleen ASML, maar ook de Nederlandse chipmachinemakers ASM en Besi en de Taiwanese chipmaker TSMC stonden vandaag duidelijk in de rode cijfers. De uitspraken van Trump in een interview met Bloomberg lijken daarbij een belangrijke rol te spelen.

De voormalige president en Republikeinse presidentskandidaat zei onder meer dat Taiwan de Verenigde Staten moet betalen voor bescherming. Hij verklaarde ook dat Taiwan “ongeveer 100 procent” van de Amerikaanse chiphandel heeft overgenomen. Hij verklaarde ook dat de Verenigde Staten “niets meer dan een verzekeringsmaatschappij” voor het land zijn.

Allemaal gevoelige uitspraken. Er wordt al enige tijd gevreesd dat China op een gegeven moment Taiwan wil binnenvallen. Dat zou enorme gevolgen hebben voor de mondiale elektronicasector, die voor de krachtigste chips sterk afhankelijk is van Taiwan.

En daarom zou dit ook belangrijke gevolgen hebben voor de wereldeconomie, die steeds digitaler wordt. Gezien alle vooruitgang op het gebied van AI (kunstmatige intelligentie) wordt verwacht dat dit aantal zal toenemen.