Universiteiten voeren drastische bezuinigingen door als gevolg van overheidsplannen

De Universiteit Twente is een van de instellingen die serieuze stappen zet om haar begroting op orde te krijgen. Denk hierbij aan een gedeeltelijke bevriezing van vacatures, het afschaffen van studentassistenten en het stopzetten van externe werving. De voorzitter van de raad van bestuur, Laurens van der Velde, spreekt van een ‘perfect storm’ vanwege de verminderde belangstelling voor technische zaken en overheidsmaatregelen.

Nationale impact van bezuinigingen

Niet alleen de Universiteit Twente, maar ook andere universiteiten in Nederland bereiden zich voor op moeilijke tijden. Ook de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), een grote speler in de regio Eindhoven, verwacht ernstige gevolgen. Voorzitter Robert-Jan Smits heeft vertrouwen in de groei van hogescholen die cruciaal zijn voor de halfgeleiderindustrie dankzij een speciale overheidsreserve, maar voorspelt dat andere hogescholen zware tijden tegemoet gaan. “Universiteiten zijn nerveus en ongemakkelijk”, zegt Smits.

Implicaties voor onderzoek en internationalisering

De bezuinigingen treffen universiteiten op meerdere fronten. Er wordt bezuinigd op onderzoekssubsidies, financiering voor hervormingen en op het aantal internationale studenten. Vooral dat laatste is een zorgelijk punt voor technische universiteiten die afhankelijk zijn van buitenlands talent. In Twente vrezen ze de toestroom van internationale studenten, essentieel om sommige carrières levensvatbaar te houden.

Reacties uit de academische wereld

Jouke de Vries, voorzitter van het college van bestuur van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), noemt de bezuinigingen ‘dramatisch voor de hoger onderwijssector’. Hij benadrukt de omvang van de bezuinigingen en zegt dat deze neerkomen op het sluiten van een universiteit. Volgens hem weerspiegelt dit de ernst van de situatie: “Als je het doorvoert zoals nu aangekondigd, kom je niet meer rond met een kaasschaaf.”

Zorgen op de lange termijn

De gevolgen van deze bezuinigingen zijn van belang voor de wetenschap en de toekomst van de kennisontwikkeling in Nederland. Smits van de TU/e ​​waarschuwt dat het land op de lange termijn de prijs zal betalen voor deze opties. “Kennis is de enige grondstof die we nog hebben in dit land. Het is ongelofelijk jammer hoe we hier nu mee omgaan. Dat zal ons vroeg of laat ruïneren.”

De komende jaren zullen cruciaal zijn voor de Nederlandse universiteiten, die een balans moeten vinden tussen het behoud van de kwaliteit van onderwijs en onderzoek en het behalen van de bezuinigingsdoelstellingen van het nieuwe kabinet.

Door: Nationale Onderwijsgids / Fleur Zomer