Filmmaakster Lieke brengt hulpgoederen naar Oekraïne: ‘Ik wil de veerkracht ervan vastleggen’

“Ik wil daarheen, wie wil er mee?” leest Lieke Heil in een bericht van een vriendin op Instagram. Het is februari 2022 en de Russen zijn Oekraïne binnengevallen. Twee dagen later is ze in Zoom-gesprek met alle anderen die, net als zij, hebben gereageerd. “En toen werden de zaken plotseling serieus.”

Ieder krijgt een taak toegewezen en kort daarna vertrekt een konvooi van vijf of zes auto’s met bevoorrading naar Polen. “Van daaruit zijn ze naar Oekraïne gegaan en hebben we mensen terug naar Nederland gebracht om ze daar in contact te brengen met gastgezinnen.”

hulp brengen

Maar na verloop van tijd begint de vraag naar hulp te veranderen. “Hij was destijds in Oekraïne, met mensen die dagelijks met oorlog te maken hebben.” Dutch Civil Action (DCA), opgericht door Bas Spijker, is een succesvolle hulporganisatie. “We hadden en hebben mensen die in ons geloofden”, zegt Spijker. Nu, in het derde jaar van de oorlog, blijven ze goederen ontvangen om te distribueren in de meest getroffen gebieden: de steden en dorpen aan het front. Spijker: “Veel kinderen daar horen de schoten niet eens meer.”

De DCA gaat verder waar de grotere hulporganisaties ophielden, zegt Spijker. “Daar werken we samen met lokale helden, op 10 of 20 kilometer van het front. Dat is waar we goed in zijn: we gaan er veel naartoe en kijken waar de goederen terechtkomen.”

Kinderziekenhuis

Na het weekend vertrekt de volgende bus naar Oekraïne. Voor het eerst bezoekt DCA samen met partnerorganisatie Polinski’s Light het Ochmatdit kinderziekenhuis in Kiev. Op 8 juli werd het ziekenhuis getroffen door een Russische raket. Er vielen ruim veertig doden en bijna tweehonderd gewonden.

Bij elke missie probeert Heil een deel van de missie vast te leggen. “Het is onvoorstelbaar hoe mensen in oorlog leven. Tegelijkertijd is het verbazingwekkend hoe veerkrachtig de mensen daar zijn. Dat wil ik vastleggen.”

Als voorbeeld noemt hij Kam’yanka, een dorp dat tijdens de oorlog vrijwel verwoest werd en een tijdlang als Russische militaire basis heeft gediend. “Toen ze vertrokken, kwamen steeds meer mensen terug.” De DCA heeft de stad negen keer bezocht. “Mensen willen hun huizen en hun leven opnieuw opbouwen omdat het land belangrijk voor hen is. Ze zeggen: dit is mijn vrijheid.”

Benodigdheden en donaties

Er zijn ook problemen nu de oorlog in Oekraïne zijn derde jaar ingaat. Spijker: “Geld inzamelen ging in het begin heel makkelijk, toen we zo’n honderdduizend op onze rekening hadden staan.” Gelukkig zijn er bedrijven die spullen en geld doneren aan DCA, en individuele donaties blijven via hun website binnenkomen.

Maar het blijft een obstakel, zegt Spijker. De laatste missie naar Oekraïne is nog niet in zicht: “We willen Oekraïne niet alleen vandaag of morgen helpen, maar tot het einde van de oorlog.”