close
close

Georg Liefmann wordt honderd jaar!

Georg Liefmann wordt honderd jaar!

20 mei 2024 om 7:39

Mensen

ZEIST De voordeur gaat open en een magere oude man schudt hem stevig de hand. ‘Georg Liefmann, kom op.’ In de lichte woonkamer met houten meubilair en grote planten vertelt hij uitgebreid over zijn bijzondere leven. “Ik heb een fantastisch leven, alles is prima in mijn hoofd. Soms is het teveel en dan moet ik me even terugtrekken. Ik doe al het nodige, lees iets, kook, ga ‘s avonds naar bed en ‘s ochtends ben ik helemaal fris. Ik ga zoveel mogelijk met mensen om en loop rond, dat is heel belangrijk. “Ik loop graag op de grond en niet alleen op de tegels.”

Georg Liefmann werd op 16 mei 1924 in Berlijn geboren. “Ik ben de oudste, na mij zijn nog twee zussen geboren. De één is twee jaar jonger dan ik, hij leeft nog, de ander stierf heel jong. In 1935 werd nog een kind geboren. geboren in Nederland.

Mijn vader was van joodse afkomst, mijn moeder niet. Toen Hitler in 1933 aan de macht kwam, waarschuwde iemand ons: ga weg nu het nog kan. In 1934 verhuisden wij naar Den Haag. In Berlijn heb ik een jaar op de Rudolf Steinerschool gezeten en dat beviel me goed. In Den Haag was ook een Steinerschool, destijds de enige vrije school in Nederland, vandaar dat mijn ouders voor die plek kozen.”

Toen op 10 mei 1940 de oorlog uitbrak, werd het Duitse gezin Liefmann gearresteerd en met leden van de NSB per trein vervoerd naar Amsterdam, waar ze werden bewaakt door militairen met machinegeweren en vervolgens per bus teruggebracht naar Filmstad Wassenaar. Daar werden zij enige tijd vastgehouden. “De oorlog duurde drie dagen en toen begon de bezetting.” Het gezin mocht terugkeren naar hun woning in het Benoordenhoutkwartier, een deel van Den Haag dat eigendom was van de overheid. waartoe de Atlantikwall behoorde en waar mensen met een Nederlands paspoort niet mochten verblijven. “Alle huizen om ons heen stonden leeg. Er viel een heerlijke stilte. Wij waren Duits en ze lieten ons blijven. Zes maanden later kwam er een brief: Joden mochten niet meer in het kustgebied wonen. Mijn vader woonde de rest van de oorlog bij vrienden in Amsterdam en mijn moeder bleef achter met drie kinderen. ‘Ze hebben me getest op militaire dienst, maar ze hebben me nooit gebeld.’ Hij vertelt over de noodkachel die bovenop de kachel stond en voortdurend bijgevuld moest worden. “Ik voegde er voortdurend hout aan toe. Alles rondom de huizen was leeg, alle bomen waren gekapt en we hebben ook de kasten van de nabijgelegen huizen verbrand. Tijdens de hongerige winter leed Georg aan ernstige ondervoeding. “We aten suikerbieten en bloembollen als we die hadden. Daardoor heb ik mijn hele leven last van darmproblemen.”

Het maakte grote indruk op Georg toen zijn vader na de oorlog naar huis terugkeerde. “We hadden het niet verwacht, het was een overgangsmoment. Hij was zo optimistisch dat hij op zijn fiets alle controles doorstond om weer bij ons te zijn.”

“Na de bevrijding hervond ik mijn puberteit. Mijn joodse grootmoeder was voor de oorlog naar Engeland gevlucht. Ik bezocht haar in Londen, een fantastische stad.”

“Ik wilde architect worden, maar door alles wat er gebeurde ging het mis. Ik heb met moeilijke kinderen gewerkt in een onderwijsinstelling. Toen zei mijn gevoel dat ik met kinderen moest werken, er was een groot tekort aan leraren. Na een intensieve cursus van een jaar heb ik het lagere certificaat behaald.” Hij ging naar de klas op een Waldorfschool in Duitsland en deelde een huis met drie collega’s. ‘Ik ben met een van de drie getrouwd.’ Na een “stralende Friese lente” brak opnieuw een moeilijke tijd aan. De leraar woonde met zijn vrouw, die nu zwanger was, in een kelder en raakte erg gestrest. “We keerden terug naar Nederland; ik had geen geld, geen baan en geen huis. Via een oom kregen we een huis aan de PC Hooftlaan, ik begon les te geven in handenarbeid en bleef daar tot mijn tachtigste.”

Georg had een dochter en twee zonen met zijn vrouw, die negen jaar geleden stierf. De dochter woont met haar gezin in Duitsland, de kinderen bleven in Nederland. Zijn dochter gaf hem drie kleinkinderen. ‘Een meisje heeft leukemie opgelopen als gevolg van de kernramp in Tsjernobyl, maar het gaat nu goed met haar. In Duitsland heeft de honderdjarige twee achterkleinkinderen, de ene zes en de andere drie.’ “Ze sturen altijd foto’s en dat is geweldig.” De twee zonen kregen elk twee kinderen. Eén van hen heeft een beperking, maar zijn grootvader haalt hem wekelijks op in Woudenberg. “Ik heb een kleine auto en een bus waar ik al 44 jaar mee op vakantie ga. Tot twee jaar geleden reisde ik door Noorwegen. Nu breng ik hem naar mijn zoon in Fryslân. Als ik bij hem ben, slaap ik in de bus.”

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *