Utrecht wijst 36 jeugdmonumenten aan

De gemeente Utrecht voegt 36 nieuwe monumenten toe aan de stad. Het gaat om woningen en wooncomplexen, onderwijs- en kantoorgebouwen, religieuze gebouwen, bruggen, openbare voorzieningen en een station. Al deze gebouwen en objecten zijn gebouwd tussen 1970 en 2008 en zijn bijzonder vanwege hun architectonische, historisch-culturele en/of stedenbouwkundige waarde en kenmerkend voor deze bouwperiode in Utrecht. Utrecht is de eerste gemeente in Nederland die een complete reeks jeugdmonumenten aanwijst.

“Al deze gebouwen en objecten samen representeren de ontwikkeling van de stad in deze periode van de Utrechtse geschiedenis. Ze zijn exemplarisch voor hun tijd en uniek in Utrecht. Door ze nu de monumentenstatus te verlenen, zorgen we ervoor dat ze behouden blijven voor de huidige en toekomstige generaties, zegt erfgoedwethouder Rachel Streefland.
Kenmerkend voor de periode 1970 tot 1990 was de stadsvernieuwing in de oude wijken van de stad. Tussen de oude bebouwing verrezen kleine sociale wooncomplexen, zoals Vrouwjuttenhof en Teugelhof in de binnenstad, Jan Meijenstraat in wijk C en Albrachthof in Utrecht Oost. Vanaf de jaren negentig richtte de aandacht zich op stadsuitbreiding. Er ontstonden nieuwe woonwijken als Voordorp en Leidsche Rijn. Daarnaast wordt deze bouwperiode gekenmerkt door iconische architectuur ontworpen door wereldberoemde Nederlandse architecten, zoals het Educatorium van Rem Koolhaas en de Prins Clausbrug van het UN-atelier. Maar ook op de lijst van nieuwe monumenten staan ​​drie bijzondere utiliteitsgebouwen, waaronder de warmtekrachtcentrale op het Utrecht Science Park ontworpen door Liesbeth van der Pol en het utiliteitsgebouw WOS8 van NL-Architecten in Leidsche Rijn.

zorgvuldig proces
Op verzoek van het gemeentebestuur is Utrecht in 2018 begonnen met het in kaart brengen van jeugderfgoed. De gemeente organiseerde meerdere bijeenkomsten om de waardering voor jong erfgoed onder bewoners te peilen. Ook werd advies ingewonnen bij een groep deskundigen en zijn gesprekken gevoerd met architecten, bewoners en ambtenaren die in deze periode deelnamen. In augustus 2023 maakte het bestuur het voornemen bekend om een ​​selectie als monument aan te wijzen. Er volgde een gesprek met de eigenaren en zij kregen de gelegenheid hun mening te geven. Op basis hiervan zijn 36 nieuwe monumenten aangewezen.

Post 65
Met de aanwijzing van nieuwe monumenten uit deze periode sluit Utrecht zich aan bij het landelijke Post 65-programma om de architectuur uit de periode 1965 tot en met 1990 in kaart te brengen. Utrecht neemt ook de periode 1990 tot en met 2008 mee. In 2016 heeft Utrecht 40 monumenten toegevoegd aan de monumentenlijst uit de periode 1945-1970. Met de aanwijzing van de 36 jonge monumenten telt Utrecht nu 3.290 monumenten, waarvan 1.669 rijksmonumenten en 1.621 gemeentelijk beschermde monumenten.
Streefland: “Door deze jonge monumenten te beschermen benadrukken we het behoud van de belangrijkste monumentale waarden. Tegelijkertijd vinden wij niet alleen de beleving, maar ook het nut van deze monumenten belangrijk. Wat niet tot de belangrijkste monumentale waarden behoort, blijft daarom altijd veranderen. “Eigenaars behouden daardoor de mogelijkheid om hun gebouwen te verduurzamen en aan te passen voor toekomstig gebruik.”