In een overhaast gebaar wil het kabinet technologiebedrijven als NXP en ASML in Nederland houden. Maar is het genoeg?

Met een investering van honderden miljoenen euro’s wil het vertrekkende kabinet het ondernemersklimaat in Nederland verbeteren. Dit plan, waarvan de details donderdag bekend worden gemaakt, is een reactie op klachten van onder meer ASML en NXP en kennisinstituut TNO. Zij vinden dat Nederland te weinig doet om de sector die veel economische groei oplevert, te faciliteren.

Over de details van deze kapitaalinjectie wordt in Den Haag onderhandeld met Stichting Brainport, die de belangen behartigt van technologiebedrijven in de regio Eindhoven. De NOS meldt dat er 100 miljoen structurele hulp gaat naar het middelbaar beroepsonderwijs, het hoger beroepsonderwijs en de TU Eindhoven. Daarnaast is er in één keer 900 miljoen beschikbaar om de infrastructuur rondom Eindhoven te verbeteren. Volgens RTL Nieuws komt een deel van het geld uit het Nationaal Groeifonds en zullen er dus tienduizenden extra woningen moeten worden gebouwd in de Brainportregio.

Vijandige maatregelen

Techbedrijven in Eindhoven zijn geïrriteerd omdat de vier politieke partijen die zich momenteel vormen de instroom van internationale kenniswerkers willen beperken en weinig profijt zien van het Nationaal Groeifonds. Opgeteld bij de eerdere ‘onvriendelijke’ maatregelen – een belasting op de inkoop van eigen aandelen en een verlaging van de belastingvoordelen voor buitenlandse werknemers – is dit voor ASML en NXP reden om hardop te twijfelen of groei in Nederland wel mogelijk is, terwijl zij dat wel kunnen. op andere plaatsen met gunstiger commerciële voorwaarden.

Voor ASML (42.500 medewerkers wereldwijd, waarvan de helft in Nederland) is er geen optie om Veldhoven, waar de kern van het bedrijf zich bevindt, te verlaten. Maar 80 procent van de onderdelen voor de chipmachines van ASML wordt geleverd door andere bedrijven en deze leveranciers hebben moeite om in het tempo van ASML te groeien, vooral door een gebrek aan technisch personeel. Ook in de regio is het woningtekort groot. Daarom biedt ASML financiële steun ter ondersteuning van betaalbare woningbouwprojecten.

In 2022 had het kabinet al 1,6 miljard euro uitgetrokken om de stagnerende Brainportregio te helpen. Deze nieuwe kapitaalinjectie is het werk van een groep specialisten van verschillende ministeries (de ‘Taskforce Beethoven’) om het ondernemersklimaat te verbeteren voordat het volgende kabinet daar een einde aan kan maken.

Er blijven echter delicate punten bestaan: de uitsluiting van immigranten van kennis en de belasting op de aankoop van eigen aandelen. Dat laatste treft ASML, maar ook NXP: het kost de chipfabrikant ruim 100 miljoen euro per jaar. Dit voormalige onderdeel van Philips vindt het moeilijk om aan de aandeelhouders uit te leggen waarom zij zo graag in Nederland wil blijven. De hoop is dat de belastingmaatregel, die al door de Senaat is aangenomen, alsnog wordt ingetrokken. Anders vertrekt NXP waarschijnlijk snel. NXP heeft wereldwijd 32.000 medewerkers, maar op het hoofdkantoor in Eindhoven werken er slechts 800. Je hebt het in een mum van tijd verplaatst.

Delen





E-mail de redacteur