‘Reis naar het einde’: Rotterdamse dwangarbeiders in Dingden | Cultuur

Maandag 25 maart, 19:53 uur

Lees hardop
Cultuur

DINXPERLO – Het Grensland Museum organiseert op zondag 7 april om 14.30 uur een lezing in de Dorpskerk aan het Prins Claus Plein 1 in Dinxperlo. Eus van Hove vertelt het verhaal van de reis van zijn vader, gearresteerd tijdens de inval in Rotterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog en gedwongen te werken als dwangarbeider in Dingden. De lezing is gratis, maar een vrijwillige bijdrage aan het Grensland Museum wordt op prijs gesteld.

Razzia in Rotterdam
Hubert van Hove was 22 jaar oud toen hij tijdens de Rotterdamse Razzia op 11 november 1944 door de Duitsers werd gearresteerd. Na transport naar Dingden, een dorp niet ver van Dinxperlo, gaat hij aan de slag als “Schanzarbeiter”.
Tijdens de Rotterdamse Raid op 11 november 1944 arresteerden de Duitsers ruim 50.000 mannen tussen de 17 en 40 jaar. Eus van Hove vertelt hoe de Duitse Wehrmacht deze grootschalige inval organiseerde en hoe zijn vader werd gearresteerd en naar een van de verzamelpunten in Rotterdam werd gebracht.

ellendige reis
Dan volgt het verhaal van de reis naar Duitsland. Een ellendige reis voor Rotterdammers op overvolle Rijnschepen die via Amsterdam het IJsselmeer oversteken. De mannen worden per trein vanuit de stad Kampen naar Duitsland vervoerd. Onderweg wordt de trein vanuit de lucht beschoten, maar uiteindelijk belandt Hubert van Hove na een zware reis van tien dagen in Dingden.

‘Schanzarbeit’
Daar verblijft hij samen met 200 Rotterdammers in Lager Hengstermann, een nachtclub waar mannen op de grond slapen. Bij ‘Schanzarbeit’ worden antitankgrachten en loopgraven gegraven voor de Duitse verdedigingslinie, de Westelijke Muur. De eerste maanden wordt er contact onderhouden met het thuisfront in Rotterdam. Een grenspost in Aalten bezorgt brieven aan Lager Hengstermann. Dwangarbeiders in Rotterdam ontvangen kerstpakketten van de bevolking van Lichtenvoorde. Maar in maart 1945 verslechterde de situatie.

Operatie plundering
Tijdens Operatie Plunder bevindt Dingden zich midden in de frontlinie. Tussen Wesel en Bocholt worden 16.000 parachutisten gedropt. De grootste luchtoperatie ooit op één dag uitgevoerd. Hubert van Hove vlucht voor zijn leven en zoekt zijn toevlucht in een oude molen voor de bombardementen.

Uitgave
Na de bevrijding reist hij per fiets via Aalten en Varsseveld naar Deventer, waar zijn ooms wonen. Toen Hubert van Hove op 3 juni 1945 aanbelde bij het huis van zijn vader in Rotterdam, eindigde het verhaal van zijn reis. Hubert van Hove heeft het zijn hele leven over ‘moffen’ als hij het over de Duitsers heeft, maar over de Tweede Wereldoorlog zegt hij weinig.

‘Reis naar het einde’
Pas in 1993 zette Hubert van Hove zijn dramatische ervaringen op schrift. Eus van Hove publiceerde vorig jaar het verhaal van de reis van zijn vader in boekvorm: Reis naar het Einde. Houd de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog en in het bijzonder de Rotterdamse Razzia levend.