Elly en André runnen deze winkel in Den Haag: “Iedereen kan bij ons terecht”

Dit jaar viert het Indonesische restaurant Toko Frederik in Den Haag zijn veertigjarig jubileum. Het oudste restaurant in de buurt heeft niet alleen heerlijk Indonesisch eten, maar ook leuke plannen. Eigenaren Elly Thoral en André Groot Bluemink vertellen het allemaal.

André: “Wij geloven dat we naast restaurant ook een sociale functie hebben. Daarom willen we na de zomer starten met uitschuifbare tafels.” Wie alleen komt eten, gaat met anderen aan tafel zitten. Zo comfortabel!

Niet meer alleen eten

Dat idee kwam niet helemaal uit het niets. André vertelt: “Ik heb twintig jaar in de zorg gewerkt en zag hoe eenzaamheid een negatieve rol kan spelen in het leven van mensen. Simpele dingen als samen eten zijn heel belangrijk om dat tegen te gaan.”

Vóór het coronavirus boden André en Elly al gratis kerstlunches aan oudere Indiërs aan. Dit werd gepubliceerd door de krant Moesson, de mediakrant Indisch Maandblad. “We kunnen het natuurlijk niet elke dag gratis bezorgen. Maar we hebben een betaalbare dagelijkse maaltijd. “Iedereen kan bij Toko Frederik in Den Haag terecht, mits er natuurlijk plek is aan tafel.”

Lees verder onder de foto. >

een stukje geschiedenis

André en Elly vertellen over het verleden van de eerste generatie Indische Nederlanders. Een verleden vol teleurstellingen, tegenslagen en trauma’s. Elly: “Na 350 jaar kolonisatie kwam er een einde aan Nederlands-Indië van onze vaders. Indonesië verklaarde zich na de Japanse bezetting onafhankelijk.

“Op zich begrijpelijk, maar het bleek dat het er niet beter op werd voor onze ouders en voor vele anderen die tijdens de Tweede Wereldoorlog uit gevangenschap terugkeerden. Ze namen hun posities en al hun bezittingen af. “Nederlandse Indiërs en Nederlanders werden regelmatig lastiggevallen en gediscrimineerd door de Indonesische bevolking.”

Daarom verhuisden veel Nederlands-Indonesiërs naar Nederland. Ook de ouders van André en Elly. “Ook al waren het Nederlanders, ze hadden niemand bij wie ze terecht konden en geen netwerk. Mijn vader kwam van het schip naar het koude Nederland, ver van huis, met twee metalen koffers. Al het andere bleef achter”, zegt André.

Cultuur in Nederland

Ondanks deze tegenslagen zijn de Nederlands-Indische volkeren vrijwel geruisloos geïntegreerd. Hierdoor genieten wij nu van de heerlijke Indiase keuken en de gastvrijheid die bij de cultuur van Nederland hoort. Samen eten en genieten van (live)muziek zijn daarbij kenmerken. André: “Rob Agerbeek was onze buurman. “Hij was een Indiase jazzmuzikant die vaak bij ons in de winkel kwam eten.”

Als restauranteigenaren van Nederlands-Indonesische afkomst vinden Elly en André het hun verantwoordelijkheid om waar mogelijk bij te dragen aan het Nederlands-Indonesische culturele erfgoed.

Indonesische rijsttafel en nasi rames

Dit doen zij onder andere door Indonesische gerechten te serveren. “Gerechten voor een Indonesische rijsttafel werden bereid door vlees of groenten lang op laag vuur te laten sudderen. Paprika’s werden als conserveermiddel gebruikt omdat er geen koelfaciliteiten waren. Gerechten, behalve warme rijst, werden op kamertemperatuur geserveerd.”

Begrijpelijkerwijs is dit in Nederland niet meer toegestaan ​​vanwege de hygiënewetgeving. Verder is er weinig veranderd aan deze traditionele rijsttafels. “De bereiding en gerechten zijn hetzelfde. Rendang en Sajoer Lodeh ontbreken nooit. Andere veel voorkomende gerechten zijn Sambal Goreng Boontjes, Atjar en Seroendeng. Nasi Rames is eigenlijk een klein tafeltje rijst dat op een bord wordt geserveerd. Wat wel veranderd is, is dat al onze groenten en soja nu veganistisch worden bereid.”

Lees verder onder de foto. >

Toen en nu

Toko Frederik is een van de laatste Indo-Nederlandse restaurants van de vorige eeuw. In 2014 verving Elly Connie en Roel. André werkte toen nog fulltime in de zorg, maar dacht er natuurlijk wel over na.

Elly: “Conne en Roel hebben de zaak in 1984 geopend en zijn inmiddels met pensioen.” Het bedrijf is een bekende naam in de buurt. André: “Wij verwelkomen vaak gasten vanaf het begin. Onlangs was er een jong stel dat zei: We wonen nu in het buitenland. Als we terugkomen, gaan we meteen naar Toko Frederik en voelen we ons weer thuis.”

Het verschil met de nieuwe restaurants is de andere receptuur. De Indiase keuken is milder van smaak. André: “Mijn moeder groeide op in Padang. De keuken daar is een van de pittigste van Indonesië. Toch was hun rendang voor iedereen eetbaar. “Als je een authentieke rendang laat maken door iemand uit Padang, heb je een zakdoek nodig om het zweet van je voorhoofd te vegen.”

Feest in Den Haag

In juni 2024 viert Toko Frederik samen met Sophiahof haar jubileum. “Wij zitten er al veertig jaar en zij al vijf jaar. Hoe we het precies gaan vieren weten we nog niet.

Ze denken aan een reeks zondagen met kook-, gastronomie-, muziek- en cultuurworkshops. “Bijeenkomsten die bijdragen aan de Nederlands-Indonesische gemeenschap. Als het in de mode komt, willen we bijvoorbeeld maandelijks kookworkshops geven aan de derde generatie. Samen koken verbindt.”