De Rotterdamse haven moet vanwege de energietransitie ‘radicaal’ worden gerenoveerd

Dat blijkt uit de inventarisatie van onderzoeksinstituut DRIFT ‘De transitie van grondstoffen voor de Rotterdamse haven’. Het rapport is opgesteld op verzoek van de haven zelf.

Strijden voor een circulaire economie

Omdat er naar verwachting steeds minder fossiele brandstoffen zullen worden gebruikt en de CO2-uitstoot uiteindelijk tot nul moet worden teruggebracht, zullen andere energiebronnen en grondstoffen nodig zijn. Er wordt algemeen aangenomen dat Europa zelf niet over voldoende grondstoffen beschikt of deze niet kan importeren.

Daarom strijden wij voor een circulaire economie, waarin vrijwel geen afval ontstaat en grondstoffen steeds opnieuw worden gebruikt. Een enorme uitdaging, ook voor de haven. “Vandaag verspillen we 90 procent van onze grondstoffen en vertegenwoordigt de circulaire economie wereldwijd slechts 7 procent van de reële economie”, zegt DRIFT-onderzoeker Jan Rotmans.

Momenteel is nog steeds tussen de 80 en 90 procent van de Rotterdamse havenactiviteiten gerelateerd aan fossiele bronnen van olie, gas of steenkool, schat Rotmans. Deze worden niet alleen gebruikt als energiebron, maar ook als grondstof.

“Kun je je voorstellen hoe groot de strijd is die ze moeten voeren?”, zegt onderzoeker Rotmans. Volgens hem zijn er al aardig wat duurzame projecten in de haven, zoals de inzet van restwarmte, biobrandstoffen, groene waterstof en windturbines, maar over de hele linie gaat het nog om een ​​bescheiden percentage. Dit zou de komende jaren snel moeten groeien.

Een zo groot mogelijk hergebruik

Dan komt er een nog grotere uitdaging: grondstoffen zoveel mogelijk hergebruiken. “De energietransitie begint vorm te krijgen en het is nu belangrijk om de grondstoffentransitie door te voeren”, zegt Boudewijn Siemons, directeur-generaal van het havenbedrijf Rotterdam, in reactie op het nieuwe rapport.

Momenteel worden in Rotterdam bioraffinaderijen gebouwd die gebruik maken van biologische grondstoffen en afvalproducten. “Er moet meer implementatie en opschaling hiervan plaatsvinden”, zegt Siemons.

De transitie naar andere duurzame grondstoffen is een voorwaarde voor het succes van de energietransitie en voor de toekomst van de Rotterdamse haven, aldus het rapport. Volgens onderzoekers zijn sommige vorderingen belangrijk.

Zoals de groeiende vraag naar elektriciteit. “De energietransitie vereist de elektrificatie van veel processen en de installatie van enorme hoeveelheden zonnepanelen, windturbines en batterijen, evenals nieuwe infrastructuur”, aldus het rapport. Hiervoor zijn veel grondstoffen nodig, waarvan sommige schaars zijn. De capaciteit om grondstoffen te circuleren is momenteel onvoldoende.

De internationale handel is kwetsbaar

Volgens het rapport heeft de haven ook te maken met de geopolitieke situatie: “In de afgelopen drie jaar hebben de Covid-pandemie en de oorlog in Oekraïne de kwetsbaarheid van de internationale handel aangetoond.”

De grootste haven van Europa staat dus voor een grote uitdaging in een snel veranderende wereld. Het is niet de eerste keer dat de haven zelf aangeeft dat er nog veel te doen is.

In 2007 engageerde de haven zich al voor het Rotterdam Climate Initiative, dat tot doel had de CO2-uitstoot in 2025 met 50 procent terug te dringen ten opzichte van het niveau van 1990. Dit doel is nu opgeschoven naar een reductie van 55 procent in 2030. Tot de projecten behoort ook de opslag van CO2. op de zeebodem zijn tot nu toe nog niet echt van de grond gekomen.

Er lijkt nu echter iets te veranderen. Over enkele weken breekt het blad van Porthos, het project waarbij CO2 uit de Rotterdamse havenindustrie wordt getransporteerd en opgeslagen in lege gasvelden onder de Noordzee.

De CO2-uitstoot moet omlaag

Maar de hoeveelheid afgevangen CO2 vertegenwoordigt zo’n 10 procent van de totale uitstoot van de Rotterdamse haven, zegt Rotmans. Op andere terreinen is er dus nog veel te doen, zoals het sluiten van kolencentrales. Hiermee wordt 25 procent van de CO2-uitstoot bespaard. Hij vermoedt dat de haven ook veel meer ruimte nodig zal hebben om alle rest- en afvalstromen te kunnen verwerken.

“Dat vergt verstandige beslissingen voor de toekomst. Wat ga je uiteindelijk verminderen en stoppen? En waar ga je verder op bouwen?”

De haven van Rotterdam heeft meer migranten nodig, zei CEO Boudewijn Siemons eerder tegen RTL Z: