Luthermuseum | te zien tot 2 juni

De tentoonstelling Welkom in Nederland toont de geschiedenis van de Salzburgse vluchtelingen in de tentoonstelling Welkom in Nederland? De tentoonstelling vertelt waarom ze moesten vluchten, over hun moeilijke reis door Europa en hoe ze in Nederland werden ontvangen. Wat leert dit verhaal ons over het heden?

Te zien tot 2 juni

De problemen bij Ter Apel en de geschillen rond de Spreadwet zijn al geruime tijd dagelijks in het nieuws. Het roept de vraag op waarom een ​​welvarend land als Nederland vluchtelingen geen goede opvang kan bieden. Helaas is dit niet de eerste keer dat de regering er niet in slaagt vluchtelingen op te vangen. Ook vluchtelingen zijn in het verleden slecht of onder de verkeerde voorwendsels opgevangen. Een aangrijpend voorbeeld hiervan in de Nederlandse geschiedenis is het verhaal van de lutherse vluchtelingen uit Salzburg in 1732. Het Luther Museum in Amsterdam vertelt hun verhaal. Omdat? Omdat het relevanter is dan ooit, omdat de geschiedenis zich nooit herhaalt, maar altijd rijmt.

De Rainbow Soulclub, een collectief van kunstenaars, studenten, vluchtelingen en daklozen, maakt een kunstwerk in de monumentale hal van het museum. Rainbow Soulclub was in 2022 winnaar van de Amsterdamprijs, uitgereikt voor het doorbreken van de grenzen tussen het artistieke en het sociale vlak.

Wat is de geschiedenis van de Salzburgse vluchtelingen? In 1732 werden protestantse en lutherse emigranten met geweld uit Oostenrijk verdreven omdat het bisdom de regio ‘puur katholiek’ wilde maken. Dit resulteerde in een Europese vluchtelingenstroom van 20.000 mensen. De Nederlandse regering zag er verdienste in om deze geloofsgenoten op te vangen. De Staten-Generaal boden goede perspectieven en wisten een groep van circa 700 vluchtelingen naar Nederland te halen. De belangrijkste motivatie was niet de menselijke bewoning, maar de ‘krimp’ van Zeeuws-Vlaanderen en de vraag naar arbeidskrachten en landarbeiders.

De ontvangst in Zeeland liet overal te wensen over en na een jaar was de groep emigranten door ziekte en ondervoeding met ruim de helft afgenomen, terwijl een ander deel gedesillusioneerd ons land verliet. Uiteindelijk was het de Evangelisch-Lutherse Gemeenschap van Amsterdam die het lot van de ‘Salzburgers’ serieus nam en hen te hulp kwam door geld in te zamelen voor de huisvesting en verzorging van deze vluchtelingen. Er werd een school gebouwd, een kerk en huisvesting voorzien. Het duurde nog dertig jaar voordat de overgebleven groep zich integreerde en zich thuis voelde in Nederland.

Open van donderdag t/m zondag van 11.00 tot 17.00 uur.

Luthermuseum →
Nieuwe Keizersgracht 570

Het Luther Museum in Amsterdam is gevestigd in het Wittenberggebouw aan de Nieuwe Keizersgracht. Het gebouw uit 1772 is vernoemd naar de plaats waar Maarten Luther in 1517 zijn stellingen verkondigde over de hervorming van de toenmalige kerk. Dat leidde tot de Reformatie.

Het gebouw werd gebouwd als het Huis van Vrouwen en Ouderlingen van de Evangelisch-Lutherse Diaconie. Hij speelde een belangrijke rol in de zorg voor armen, ouderen en wezen.

Het Luther Museum in Amsterdam toont het verhaal van een nieuw begin als kerkgemeenschap, met een eigen manier van geloven en grote zorg voor elkaar.