Amsterdammers rijden vaak weer naar kringlooppunt als Meerkerkdreef: 'We moeten onszelf grondstoffentrainers noemen'

Iedereen die goed is in Tetris kan zichzelf trakteren op de grote blauwe bak vlak naast de weg die naar het hart van recyclingpunt Meerkerkdreef leidt. Met niets minder dan wiskundige precisie zijn afgedankte wasmachines en koelkasten uiterst efficiënt naar de achterkant van de prullenbak geduwd. Het moet een kwestie van testen en meten zijn geweest, maar het leek met enige voldoening te zijn gelukt.

Er zijn tot nu toe veertien apparaten geïnstalleerd en er is ruimte voor meer. Gestapeld, dwars gedraaid en optimaal met elkaar verbonden. Een enkele magnetron of mini-oven vult precies de resterende ruimte aan de linkerkant. Blijkbaar werkten hier vanmorgen mensen die er zin in hadden.

Welkom bij Meerkerkdreef, welkom bij de overtreffende trap van hergebruik. Dit is niet alleen de tijdelijke laatste rustplaats van oude koelkasten en wasmachines, maar ook bruisend van scheiden en afvoeren, van hergebruik tot definitief afscheid. Wat voor de gemiddelde Amsterdammer verspilling is, hier is het een filosofie, een manier van leven. Het is leuk om te zien hoe warm ze het krijgen bij het recyclingpunt voor afval dat je helemaal niet meer nodig hebt. Behandel met liefde het afval dat zonder liefde wordt weggegooid.

Oude prullenbak verwijderen

De Meerkerkdreef is een van de zes recyclingpunten van Amsterdam (zeven als Weesp wordt meegerekend), waar de inwoners van de stad komen en gaan in busjes, gezinscontainers of gewoon in brave burgerauto’s vol keukenmeubilair dat tientallen jaren geleden zijn beste tijd lijkt te hebben gehad. . Ze komen en bieden muren aan die tot puin zijn gereduceerd. Of zoals de meeste mensen het liefst zeggen: gooi oud afval weg. Afval van zolder dat, na jarenlang niet verzorgd te zijn, nu echt te veel overlast blijkt te geven.

Het recyclepunt krijgt een nieuw bord.Afbeelding Dingena Mol

Veel van wat door individuen is afgewezen, eindigt hier. Niet zoals vroeger, toen alles op een grote hoop afval werd gegooid en uiteindelijk werd weggegooid, maar met politiek. Er is hier een container voor werkelijk alles. Of een aanstamppot. Een buitenmodel tas of een plank. Of een balie, een inlevertafel, of een agent in een gele jas die niet duidelijk omschreven afval aflevert. Dit is niet alleen afval scheiden, het is scheiden in het kwadraat. Je krijgt gewoon zin om te gaan zitten en het afval op te ruimen.

Ook helpt het dat alles op recyclingpunt Meerkerkdreef brandschoon is. Want wat officieel een punt heet, alles lijkt op een vierkant en, voor wie van overdrijven houdt, zelfs op iets dat op woonaantrekkelijkheid lijkt. Sterker nog, midden op het plein zijn bankjes geplaatst, vooral bedoeld voor medewerkers, maar die desgewenst ook uitkomst kunnen bieden voor wie graag afval dumpt. Het enige wat ontbreekt, zegt manager Rob van Veen (59), is een biertap.

Recyclingpunten zijn de nieuwe interface van het afvalproces. Zwerfafval als uitlaatklep, plezier maken op een afvalevenement. Een weg leidt automobilisten naar een rotonde met pijlen die de juiste richting wijzen. Duidelijk is te zien dat de weg onlangs is schoongemaakt: vrijwel vuilvrij rood asfalt, dat kennelijk regelmatig wordt schoongemaakt met een hogedrukreiniger. Afval is een schoon probleem geworden.

Recyclingpunt Meerkerkdreef in Amsterdam-Zuidoost.Afbeelding Dingena Mol

Het is misschien duizelingwekkend, maar voor wie samen met Van Veen en adjunct-directeur Jeffrey Mester (46) de afvalrotonde afrijdt, wordt alles snel duidelijk, duidelijk zelfs. “Er staan bordjes met wat er neergezet mag worden en waar. Wij zijn er overigens mee bezig omdat we het nog duidelijker willen maken voor onze klanten.”

Educatieve taak

Bij de Meerkerkdreef spelen medewerkers ook een belangrijke educatieve rol. Van Veen, die al zestien jaar met afval bezig is, probeert altijd zo ontspannen mogelijk te blijven in het benaderen van klanten. “Wij zijn het visitekaartje, het model van de gemeente als het om recycling gaat”, zegt hij. “En natuurlijk willen de meeste mensen het goed doen. Maar we willen het graag een keer uitleggen, dat is ons werk en het is ook belangrijk dat we het blijven doen.”

Als medewerker doe je alsof je hele eieren eet, zegt Mester. “Vriendelijkheid is altijd de beste aanpak. Kijk, mensen willen van hun afval af, samen moeten we ervoor zorgen dat dit op een goede manier gebeurt. De hele dag leg ik alles uit aan onze klanten. Ik zie mezelf niet als docent, je zou ons eigenlijk grondstoffentrainers moeten noemen.”

Afbeelding Dingena Mol

De bewegwijzering bij het recyclepunt is weliswaar nog werk in uitvoering, maar voorbijgangers die langs het afval passeren weten niet wat ze moeten doen en hoeven zich niet al te veel zorgen te maken: de borden, inclusief de huidige generatie die nog moet worden vervangen, maken duidelijk waar je het normale hout kunt laten vallen, maar ook dat iets verderop een open bak staat voor de geïmpregneerde planken. Dit is heel belangrijk, zegt Mester. “Verwerkt hout moet je niet zomaar verbranden, omdat er schadelijke stoffen vrij kunnen komen. Je moet ook het afval scheiden, dat lijkt niet zoveel uit te maken.”

asbest-incident

Het is goed om je bewust te zijn van wat je doet, zeggen medewerkers: soms kan het heel gevaarlijk zijn om alles door elkaar te halen. Kies de plaats waar klein chemisch afval afgeleverd kan worden. Mester” “Chloor bijvoorbeeld, dat is een base. Als je het met een ontkalker doet, kan er een zuur, chloorgas ontstaan. Daarom worden basen en zuren gescheiden opgeslagen.”

Jeffrey Mester naast chemisch afval: “Er zijn tekenen, maar we willen het nog duidelijker maken voor onze klanten.”Afbeelding Dingena Mol

Ook Mester had te maken met een ‘asbestincident’: “Sommige mannen arriveerden met allerlei asbestplaten achterin hun busje. Niet verpakt, terwijl asbest zo schadelijk is dat het dubbel verpakt moet worden in plastic of aluminiumfolie. Dit betekent dat er bij het storten geen schadelijke asbestvezels in de lucht vrijkomen. Wij konden het op deze manier niet accepteren. Die mannen gingen weg en gingen vlak buiten de hekken aan de kant van de weg staan, terwijl ze al die asbestplaten in stukken braken. Uiteraard hebben we daar de politie over gebeld.”

Het weerspiegelt ook een beetje de realiteit: afval scheiden is over het algemeen behoorlijk ingewikkeld. Maar zo’n recyclingpunt maakt het allemaal de moeite waard. Niets – overdreven – geeft je een beter gevoel dan scheiden. Thuis verdwijnt alles in de ondergrondse prullenbak op de hoek, maar zodra je de drempel van één van de zes voormalige afvalinzamelpunten overschrijdt, wordt de slapende sorteerder van een groot deel van de klanten wakker.

Daar sta je dan, zakken bouwafval te ontleden. Afgebroken tegels links, inclusief stukken muur rechts. Plastic in de ene container, stalen profielen in de container iets verder weg. Koperen leidingen, loden leidingen, kunststof leidingen? Niets is zo zen als dit. Er is voor alles een plek. Hoe fijn is het als er orde is in een chaotisch leven?

Afbeelding Dingena Mol

Het duurt even, maar interessant genoeg is er in deze omgeving niets hinderlijks aan. Je hebt te maken met het afval, maar het geeft je vooral een goed gevoel. Met je eigen handen doe je iets om de wereld een betere plek te maken: dat gevoel.

En: het maakt heel goed schoon. Al die dingen die je maar niet los kon laten, ook al heb je er al jaren niet meer naar gekeken: doe ze weg. Opruimen is een verademing en bij de Meerkerkdreef moet je zijn. Niet alleen omdat je na een bezoek aan het kringlooppunt weer wat lichter bent, met minder bagage de reis van het leven kunt beginnen, maar ook omdat je het goed doet. Ik hoorde het onlangs zelfs: zwerfvuil achterlaten is als het doen van de werken van de Heer.

Recordhoogten

En dat is ook fijn: je bent niet de enige, je bent niet de enige. Amsterdammers vinden steeds meer recyclepunten in de stad. Iedereen herinnert zich nog die eerste maanden van het coronavirus, toen niemand iets mocht doen en iedereen uitgeput begon met het opruimen van de zolders. Het leverde beelden op van lange, vaak onbepaalde files op de toegangswegen tot deze gebieden. Medewerkers die weinig tijd hadden om alles naar de volgende haltes in het verwerkingsproces te transporteren.

Het blijkt uit de cijfers. In 2020 bereikten de tonnages op de zogenaamde afvalpunten een recordniveau: dat jaar bleef er bijna 1,4 miljoen kilo afval achter op de punten in Amsterdam. Je zou denken dat de zolders en kelders leeg waren, dat de verbouwingen achter de rug waren. Maar na een daling naar 900.000 kilo in 2021 en iets minder het jaar daarop, zette de stijgende lijn zich in 2023 weer voort: vorig jaar werd ruim 1,1 miljoen kilo afval aangeboden.

Interessant genoeg blijken alle clichés over de voorjaarsschoonmaak waar te zijn. De maanden waarin de meeste activiteit is op de recyclingpunten zijn mei, juni en juli. Als het mooi weer is, worden de Amsterdamse schoonmaakploegen blijkbaar gek.

Over de auteur: Marc Kruyswijk schrijft als verslaggever voor Het Parool al ruim tien jaar over het leven in Amsterdam en het verkeer en vervoer in de stad.

Een medewerker van de schoonmaakdienst brengt een televisie die op straat staat naar het recyclingpunt in de Meerkerkdreef.Afbeelding Dingena Mol

Amsterdammers rijden vaak weer naar kringlooppunt als Meerkerkdreef: ‘We moeten onszelf grondstoffentrainers noemen’

Leave a Reply Cancel reply