Mysterie opgelost: daarom heeft Utrecht een vrouwenbibliotheek

Is het een bibliotheek waar alleen vrouwen welkom zijn? Zijn alleen vrouwelijke eigenaren? De Utrechtse Vrouwenbibliotheek roept vragen op. De naam klinkt feministisch en misschien is deze plek dat ook. indebuurt ontdekte waarom Utrecht een vrouwenbibliotheek heeft.

De Utrechtse Vrouwenbibliotheek werd in 1984, ten tijde van de tweede feminismegolf, opgericht door een groep vrouwen uit het Vrouwenhuis, vertelt Marjolein Datema. Zij is beheerder van de Utrechtse Vrouwenbibliotheek. “Vrouwen wilden een plek met feministische literatuur, documentair materiaal en non-fictieboeken die toegang gaven tot de vrouwencultuur.” Het begon klein, maar groeide vrij snel.

De bibliotheek bloeide

De Vrouwenbibliotheek kreeg subsidie ​​van de gemeente en verhuisde naar een ruimere locatie aan de Wittevrouwenkade. Marjolein: “De bibliotheek bloeide met een groeiende collectie. Er was veel documentatie die te zien en te gebruiken was (er was nog geen internet en vrouwenstudies aan de universiteit waren nog klein), een leestafel met tijdschriften en andere activiteiten.”

Lees verder onder de foto.‘s >

Geen subsidies meer

Vanaf 2000 verlaagde de gemeente de subsidie. De bibliotheek verhuisde naar een kleiner pand aan het Janskerkhof. In 2008 werd de verbinding volledig verbroken. Het was niet mogelijk een organisatie te vinden waar de collectie als geheel bij elkaar kon blijven. “Alle bibliotheekleden kregen een brief met de tekst: ‘de boeken gaan in de verkoop en de documentatie gaat naar het oudpapier.’

Gered door vrijwilligers

Marjolein vond het jammer dat zij en haar man een ruimte voor de collectie aanboden op hun werkplek in de Gansstraat. “Met de belofte de bibliotheek toegankelijk te houden voor het publiek.” Rond Vrouwendag 2010 ging de Vrouwenbibliotheek weer open. “Er kwamen heel snel helpende handen en de bibliotheek werd volledig herbouwd omdat deze ‘doodgebloed’ was. De openingstijden zijn beperkt, maar er is wel veel mogelijk.”

De rol van de bibliotheek nu

Tegenwoordig is iedereen welkom in de Vrouwenbibliotheek, ook mannen. Je kunt er terecht voor zowel fictie als non-fictie. Marjolein: “Fictie wordt geschreven door vrouwen. Dit zijn romans, verhalen, poëzie en ook thrillers. Het maakt niet uit waar het boek over gaat. Ze kunnen over allerlei personages, gebeurtenissen en thema’s gaan.”

Non-fictie gaat over vrouwen. “Het maakt niet uit wie het heeft geschreven, al blijkt in de praktijk dat vooral vrouwen over vrouwen schrijven. Maar dat is niet nodig. Een voorbeeld: we hebben het boek vorige week ontvangen Heksenjacht, geschreven door een man die zich daarmee bezighield.”

Lees verder na de foto >

Aandacht en bewustzijn

Volgens Marjolein blijft het belangrijk om aandacht te besteden aan de ontwikkeling en bewustwording van de collectieve geschiedenis van vrouwen. “Literatuur kan daar een onderdeel van zijn. Dit geldt voor non-fictie, die gaat over vrouwen en wat belangrijk is voor vrouwen. Maar ook voor ‘onze’ fictie, vanuit het vrouwelijke perspectief (“de vrouwelijke blik”). Een aanpak die inspirerend en ondersteunend kan zijn.”

Bovendien, zegt Marjolein, worden vrouwelijke schrijvers nog minder gelezen, minder gewaardeerd en minder beoordeeld dan mannen. “Daarom verdienen ze bijzondere aandacht, al is er gelukkig steeds meer belangstelling voor vrouwen die schrijven en voor ‘vergeten’ schrijvers. Wij hopen daar met onze collectie aan bij te kunnen dragen.”

Heb jij ook een mysterie ontdekt?

Weer een mysterie opgelost! Heeft u ook vragen over Utrecht? Misschien ben je benieuwd waarom er in Oog en Al een standbeeld van een naakte vrouw staat of waarom de Choorstraat zo heet. Indebuurt zoekt het uit! Stuur uw mysterie naar (e-mail beveiligd).

Nog meer mysteries van Utrecht