Nog een tegenvaller voor Zuidasdok: het nieuwe station Zuid wordt nóg duurder

De aanleg van het nieuwe platform, waar momenteel de rijstroken van de ring A10 liggen, kost inclusief bijbehorende wegen minimaal € 445 miljoen. Daarvan betaalt het Rijk 352 miljoen, zoals eind 2022 afgesproken. Amsterdam en de Vervoerregio Amsterdam betalen ieder 29 miljoen.

Het overige geld had uit een Europese subsidie moeten komen, als onderdeel van een programma om de verbindingen binnen de EU te verbeteren. Maar dat verzoek werd afgewezen. Ook voor de voorbereiding van het nieuwe platformproject is een factuur van 3 miljoen euro in behandeling.

Omdat Amsterdam en de Vervoerregio hebben aangegeven de kostenstijgingen niet te zullen betalen, komt de rekening bij het kabinet te liggen. Het ministerie stelt nu dat het kabinet en regionale partners gezamenlijk een oplossing moeten vinden voor de precieze verdeling van tegenslagen. Daarnaast wordt op alle onderdelen van het megaproject gekeken naar kostenbeheersing en mogelijke bezuinigingen.

Zo stelt het departement ‘een bijdrage van derden’ voor om de begroting in evenwicht te brengen. Dit zou gevolgen hebben voor de spoorwegmaatschappijen die gebruik maken van de perrons, zoals NS en Eurostar, of de spoorbeheerder Prorail. Ook de aanvraag voor een Europese subsidie wordt vernieuwd, in de hoop dat Brussel van gedachten verandert.

Internationale treinen

De aanleg van een derde perron, met twee extra sporen, is belangrijk omdat het Zuidstation zijn contributie al betaalt. Internationale treinen, waaronder hogesnelheidstreinen naar Brussel, Parijs, Londen en Duitsland, zullen in de toekomst gedeeltelijk via Zuid moeten rijden. Het nieuwe perron zal de aankomst en het vertrek van vier hogesnelheidstreinen per uur mogelijk maken, plus de internationale trein met bestemming Brussel.

Snelle treinen zijn nodig om het vliegverkeer naar die bestemmingen terug te dringen. KLM is bereid vluchten naar onder meer Brussel en Düsseldorf op te geven, zolang er voldoende alternatieven zijn in de spoordienst.

Dat is nu niet het geval. Op het spoor tussen Amsterdam, Schiphol en Hoofddorp is onvoldoende capaciteit voor extra treinen. Om ruimte vrij te maken zou de Amsterdamse Noord/Zuidlijn worden doorgetrokken naar Schiphol en Hoofddorp. Amsterdammers die op Schiphol moeten zijn (voor werk of reizen) kunnen de metro nemen, waardoor er minder lokale treinen op het spoor nodig zijn. De aldus vrijgekomen ruimte was bestemd voor het internationale verkeer.

Noord/Zuidlijn

Maar afgelopen Prinsjesdag heeft het kabinet de verlenging van de metrolijn vrijwel geannuleerd vanwege bezuinigingen. In plaats van de benodigde 2,6 miljard euro beschikt het kabinet nu slechts over een onderzoeksbudget van 902 miljoen euro.

Bovendien heeft een monsterlijke alliantie van Amsterdam, Haarlemmermeer, provincie, Schiphol, NS en Prorail één miljard euro beschikbaar voor uitbreiding. Amsterdam dreigt nu niet meer mee te werken aan de plannen van Zuidasdok als het kabinet niet met de beloofde miljarden komt.

Ook de rijksbijdrage van ruim 900 miljoen zou snel kunnen afnemen, omdat volgens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is afgesproken dat kostenoverschrijdingen op Zuidasdok ten laste van de begroting van de Noord-Zuidlijn komen.

Grote vertraging

Door het begrotingstekort van het nieuwe station wordt de renovatie opnieuw uitgesteld. De oplevering staat nu gepland voor na 2030. Verdere vertragingen zijn niet uit te sluiten, omdat de werkzaamheden nauw aansluiten bij de aanleg van de tunnel op de ringweg A10, zodat daarbovenop het station kan worden gebouwd.

Naast kostenoverschrijdingen kent het project Zuidasdok, waarvan de eerste plannen al twintig jaar oud zijn, voortdurend vertragingen. In 2019 ontsloeg Rijkswaterstaat de aannemersvereniging zelfs na ruzie over kosten en werkzaamheden, waarna de werkzaamheden rondom station Amsterdam Zuid jarenlang vrijwel stil lagen. Het laatste deel zal naar verwachting pas na 2036 voltooid zijn.

Ook de kosten stijgen. Het budget is inmiddels gestegen van de oorspronkelijke 960 miljoen euro naar 4,7 miljard euro.

Over de auteur: Herman Stil Hij is economieredacteur bij Het Parool en schrijft vooral over het bedrijfsleven in Amsterdam, de luchtvaart en Schiphol, restaurants, vastgoed en de technologiesector.

Leave a Reply Cancel reply