Geen tonijn meer in sushirestaurant in Den Haag: ‘Het is niet duurzaam genoeg’

Het Haagse restaurant maakte via Instagram bekend dat tonijn in ieder geval voorlopig van de kaart wordt geschrapt. “Wij zijn van mening dat tonijn meer een occasioneel product is en niet in de hoeveelheden waarin wij het gebruiken.”

Verantwoordelijkheid

De beslissing om tonijn van de kaart te halen was lastig, maar ook niet moeilijk, vertelt Nicole van De Sushi Meisjes. “Aan de ene kant waren we altijd heel bang dat mensen de tonijn te erg zouden missen en daarom niet meer zouden bestellen.” Maar de verantwoordelijkheid die het bedrijf voelt weegt zwaarder. “We waren echt klaar met het in grote hoeveelheden verkopen van een product dat we niet meer ondersteunden.”

Met de paling had het bedrijf dat al gedaan, omdat het een vissoort is die met uitsterven bedreigd is. “Wij geloven dat je als restaurant verantwoordelijk bent voor de producten die je aan je klanten aanbiedt, omdat je veel grotere hoeveelheden koopt dan bijvoorbeeld in een huis.”

Rekening houdend met de natuur

Deze vraag heeft betrekking op een vis die volgens het restaurant niet (voldoende) duurzaam is, maar wat is een duurzame vis? “Als de visser of de boer rekening houdt met de natuur en het milieu, is de vis duurzamer”, zegt Babs van der Staak van de Consumentenbond.

Ze legt uit: “Er wordt bijvoorbeeld niet meer vis uit zee gehaald dan er binnenkomt. Verder veroorzaakt de vangst zo min mogelijk schade en richt de visserij zich zoveel mogelijk op bepaalde soorten, waardoor de bijvangst beperkt blijft.”

De duurzaamheid van een bepaalde vis varieert afhankelijk van de soort, de regio van herkomst en de manier van vangen en kweken. “Er zijn maar een paar vissoorten die altijd of nooit duurzaam zijn”, zegt Van der Staak. “Voor de meeste soorten verandert deze informatie periodiek. Het hangt daarom af van waar, wanneer en hoe de vis is gevangen of gekweekt.”

Als we het specifiek over tonijn hebben, zijn er vijf soorten. De tonijn die in sushirestaurants wordt geserveerd is vaak niet duurzaam, zegt Margreet van Vilsteren, oprichtster van Stichting Goede Vis. “Als je bij horecagroothandels koopt, is de vis vaak niet gecertificeerd.”

kwaliteitsmerken

Er zijn twee belangrijke keurmerken voor vis. Allereerst het MSC-certificaat. Dit keurmerk vind je op visproducten die afkomstig zijn uit de duurzame visserij. Dit betekent dat de vis duurzaam is gevangen, met beperkte schade aan het leefgebied van de vis en andere mariene soorten.

Daarnaast bestaat er het ASC-certificaat voor kweekvis. Dit zijn vissen die niet in het wild groeien, maar in een gesloten omgeving. Een ASC-keurmerk is vergelijkbaar met het MSC-certificaat. ASC-producten hebben een lagere impact op het milieu. Vis met deze keurmerken vind je meestal in de supermarkt, niet bij dure viswinkels, waar de vis vaak niet gecertificeerd is.

Bron: Voedingscentrum

Zoals bij de groothandel het geval is, zegt Van Vilsteren. En dus ook, uitzonderingen daargelaten, in restaurants. “In veel gevallen kan worden aangenomen dat de vis daar geen keurmerk draagt.” Ruim de helft van de restaurants serveert zelfs minimaal één vissoort die echt niet duurzaam is, zegt de oprichter. “De duurzaamheid van vis in restaurants bevindt zich in een dramatisch slechte situatie.”

Grootoogtonijn en geelvintonijn zijn tonijnsoorten die in Nederland vaak worden gebruikt bij de bereiding van sushi. Volgens VISwijzer van Good Fish zijn deze soorten slechts heel incidenteel, afhankelijk van bijvoorbeeld de kweek- of vismethode, een goede keuze.

Bijvangst en overbevissing

Veel vaker is tonijn niet duurzaam. Dit komt deels door de manier waarop tonijn wordt gevangen. “Mensen slepen netten over de zeebodem. Er is kans op incidentele vangst van beschermde diersoorten.” Ook tonijn is het slachtoffer van zogenaamde overbevissing. “Veel mensen weten niet dat wij tonijn in de Noordzee hadden, maar dat daar bijvoorbeeld op werd gevist.”

De Sushi Girls verkochten Sri Lankaanse geelvintonijn. “Er wordt gevist, maar er is altijd bijvangst”, zegt Nicole. “Bovendien moet het per vliegtuig naar Nederland komen, wat niet goed is voor de CO2-uitstoot. En we ontdekten dat duurzamere tonijn qua smaak geen vervanging is voor de soort die wij gebruiken.”

En hoe zit het met de zalm?

Daarom schrappen de Sushi Girls tonijn van het menu. Maar zalm is bijvoorbeeld nog steeds aanwezig. “Onze gekweekte zalm is ASC-gecertificeerd en komt uit Noorwegen”, vertelt Nicole. Bovendien hoeft het schrappen van één soort van het menu volgens haar niet te betekenen dat alle andere vissen ook verboden moeten worden. “Stap voor stap verduurzamen is voor ons de weg.”

Maar is zalm echt beter dan tonijn? “Er zijn verschillende soorten, maar qua duurzaamheid is het vaak geen topproduct. Gecertificeerde zalm staat geel in de VISwijzer”, zegt Van Vilsteren. “Het is niet duurzaam, maar er is ook geen sprake van ernstige overbevissing. De zalmsector doet er alles aan om duurzamer te worden.”

‘Bewonderenswaardig’

Nog een verhaal meer dan tonijn. Van Vilsteren vindt het goed dat het sushirestaurant in Den Haag heeft besloten vis van de kaart te schrappen. “Laat ze hun verantwoordelijkheid durven nemen en zeggen: de tonijn is heel slecht, dus die halen we van de kaart totdat het weer beter gaat. Ik vind het bewonderenswaardig.”