Rachel Soerel over haar vader Dino: ‘Het feit dat mensen verboden dingen doen, maakt ze niet slecht’

Op een ochtend in de nazomer van 2004 nam Rachel Soerel de streekbus naar Amsterdam. Verlaat Purmerend, twintig minuten door weilanden en grachten en vervolgens door de IJ-tunnel naar het centrum van de hoofdstad. Zoals elke andere dag.

Het gezinsleven van Rachel, toen 16 jaar oud, speelde zich af in Purmerend, waar zij en haar oudere zus afwisselend bij hun vader en moeder sliepen. Ze waren al jaren gescheiden en woonden tegenover elkaar. Met nieuwe partners in hun eigen herenhuizen.

Maar de Nieuwmarktbuurt van Amsterdam was het toneel van Rachels sociale leven. Ze ging daar naar de middelbare school. Haar tante had een café op het centrale plein en net als veel vrienden en familie werkte Rachel daar soms als serveerster.

Die nazomerdag in 2004 zat Rachel met een bezwaard hart in de bus. Een vriend van de familie, de succesvolle kickbokser Nordin Ben Salah, was even daarvoor doodgeschoten. Het was een stille reis geweest. Tijdens de reis bladerde hij door een gratis krant, die op dat moment nog vol stond in het openbaar vervoer. Een artikel over het criminele milieu in Purmerend na de dood van Nordin trok zijn aandacht. “In dat verhaal werd een zekere Dino S.” genoemd, vertelt hij. “Dat moest mijn vader zijn, niemand anders in Purmerend heeft die naam.”

Alles wat hij tot dan toe dacht te weten over zijn vader – gewoon een grappige, lieve man met een sterk moreel besef en een hobby voor vechtsporten – werd op dat moment geschokt, zegt hij. Pas toen besefte Rachel Soerel dat Dino Soerel actief was in de criminele wereld en dat dergelijk werk risico’s met zich meebracht. Ze werd bang. Zou zijn vader hetzelfde lot kunnen ondergaan als Nordin? “Vader zoals ik hem kende en de rol die hij speelde in de buitenwereld kwamen voor het eerst samen.”

We spraken Rachel Soerel (36) in het enige café op de Nieuwmarkt dat vroeg opengaat, Café del Mondo, schuin tegenover de zaak van haar tante en waar de familie vaak kwam. Ze woont nu in Amsterdam met haar man en kinderen van vijf en acht jaar.

Rachel kwam binnen in een gymlegging en een zwarte hoodie. Het café ruikt naar Amerikaanse pannenkoeken die achter de bar worden opgewarmd. “Ik kende de coffeeshopeigenaren in deze buurt, maar de laatste jaren is alles overgenomen door nieuwe ondernemers.”

De documentairereeks is vanaf deze week beschikbaar op Amazon Prime Pact met de duivel zendt een serie uit over het Passage-proces, waarin journalisten, rechters, politieagenten, aanklagers en beroepscriminelen terugdenken aan het proces dat draaide om liquidaties in de Amsterdamse onderwereld. Dino Soerel werd aanvankelijk vrijgesproken van die liquidaties, maar werd in hoger beroep veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf. Dit was mede te danken aan de inzet van twee criminelen die een akkoord bereikten met justitie: Peter la Serpe en Fred Ros.

In de documentaire spreekt Rachel Soerel namens haar vader, die inmiddels 63 jaar oud is. Hij kreeg van de gevangenis geen toestemming om mee te werken. Producent Erica Reijmerink vroeg Rachel of ze haar kant wilde vertellen. “Het leek mij oneerlijk dat zijn verhaal niet werd gehoord.” Ze werkt vooral mee omdat ze ervan overtuigd is dat Dino Soerel onterecht is veroordeeld voor zijn aandeel in de liquidaties. Want hoewel de rechtbank heeft geoordeeld dat de verklaringen van getuigen van het misdrijf betrouwbaar zijn en er voldoende bewijs is om te bewijzen dat Dino Soerel opdracht heeft gegeven tot de moorden, stellen Rachel en haar vader dat hij is ingeluisd door La Serpe en Ros.

U was twee jaar oud toen uw vader een lange gevangenisstraf kreeg. Hij moest vier jaar gevangenisstraf uitzitten voor de fatale aanval op een man in een café in Volendam, samen met twee andere mensen. Wat herinner je je daarvan?

“Eigenlijk helemaal niets. Pas later hoorde ik verhalen over wat er was gebeurd. Het grappige is dat ik het nog nooit zo erg heb gevonden. Waar wij woonden, in Purmerend, was vrijwel iedereen om mij heen blij dat de man er niet meer was. Dus ik zag mijn vader niet als een slechte man, weet je? En hij heeft de fatale klappen niet uitgedeeld.”

Neem je het hem kwalijk dat hij dat deed toen hij thuis twee kleine kinderen had?

“Als een groep kinderen ruzie krijgt, ben ik niet verrast als er iets misgaat. Eén verkeerde treffer en iemand sterft. Ik beschouw iemand slaan als ouderwets vechten. ‘Ik denk dat je na zoiets nog steeds een goed mens kunt zijn.’

Tijdens het uitzitten van zijn straf in de Drentse gevangenis Veenhuizen ontmoet Soerel vooraanstaande beroepscriminelen, zoals de later vermoorde Stanley Hillis. In de jaren na zijn vrijlating maakte Soerel snel carrière in de georganiseerde drugscriminaliteit.

Hij had ook een normale baan kunnen zoeken toen hij uit de gevangenis kwam.

‘Ik denk dat hij het ook geprobeerd heeft. Maar hij werd op veel plaatsen afgewezen vanwege de naam die hij had. Misschien had ik er harder voor moeten vechten. Maar voor hem was het, met de contacten die hij in de gevangenis had opgebouwd, gemakkelijker om op een andere manier geld te verdienen. Ik beschuldig hem niet. Maar ik vind het zonde en vind het ook een domme keuze. Want die verkiezing heeft ook een grote invloed op ons leven gehad.”

Toen je zestien was, ontdekte je dat je vader niet eerlijk was geweest over zijn werk. Welke impact had dat dan?

“Omdat ik niet veel wist, begon de basis van mijn leven te trillen, en ik ook een beetje. Na dat krantenartikel stelde ik mijn vader veel vragen, maar hij kon ze niet echt beantwoorden. Hij dacht ook: ik ga die zestienjarige jongen niet berispen. In de daaropvolgende jaren kwam er steeds meer informatie naar buiten. Dat boek verscheen over de Endstra-banden. Het ging ook over mijn vader en ik begon het net te lezen.”

Rachel Soerel leerde steeds meer over haar jeugd. Dat veel van de kinderen met wie hij speelde delinquente ouders hadden. Pas naarmate de jaren verstreken, ontdekte hij dat de Holleeder die hij zo vaak bezocht als vriend van zijn vader ook een crimineel was. “Die man deugt niet, dacht ik op dat moment.” Ze lacht. “Mijn vader is het nu met mij eens.”

Het is voor hem altijd lastig geweest om te bepalen welke richting hij op wil. Ze heeft in de horeca en in een zonnestudio gewerkt, maar het liefst zou ze fulltime als model aan de slag gaan. Dat leek te lukken, maar toen haar vader beroemd werd, durfde ze dat niet meer. Ze vreesde dat de link met haar vader gelegd zou worden als zij zelf in de media zou verschijnen. Ze werkte een tijdje achter de schermen als styliste, maar toen de kinderen geboren werden, bleef ze thuis om voor ze te zorgen. “Ik kan niet wachten om weer iets voor mezelf te doen, maar ik weet nog niet precies wat.”

In 2009 werd Dino Soerel door de rechtbank Haarlem veroordeeld tot acht jaar gevangenisstraf vanwege zijn leidende rol in een criminele organisatie die het vervoer van drugs als xtc, cocaïne, heroïne en hasj organiseerde. Hij was niet bij dat proces. Jaren daarvoor was hij gevlucht en op de Nationale Recherchelijst beland als een van de meest gezochte personen van Nederland.

“Een paar jaar voor de veroordeling, vlak voordat hij onderdook, stond hij met een rugzak voor deze kroeg”, herinnert Rachel Soerel zich. ‘Ik ga even weg’, zei hij. En ik dacht: oké. Dat gebeurde vaak.” Maar deze keer kwam hij niet terug. “Ik dacht vooral: papa, ik heb je nodig. Waar ben je? Hij heeft nooit gebeld. “Ik moest alles wat ik op dat moment voelde onderdrukken.”

Na twee jaar vertoonde zijn vader af en toe tekenen van leven. De vreemdelingen stopten briefjes van zijn vader in zijn brievenbus, waarin ze schreven dat het goed met hem ging, en hem opdroegen hem na een tijdje te ontmoeten. Hij verbleef in een huis aan de Amsterdamse Rozengracht. “Toen verkleedde ik me met een pet en een bril. Niemand mocht zien waar hij heen ging. “Ik heb mijn telefoon thuis gelaten, zodat ze mij niet digitaal konden volgen.” Tijdens die bijeenkomsten werd ook gesproken over wat hij had gedaan. ‘Drugsdingen,’ zei hij.

Het kwam nooit bij Rachel op om de informatie over haar schuilplaats met anderen te delen. Haar oudere zus bezocht hun vader ook wel eens, maar Rachel ging vaker. ‘Ik ben papa’s dochter’, zegt ze. “Ik vond dat ik aangifte moest doen bij de politie en dat heb ik ook gezegd. Maar ik moest er nog over nadenken.”

In 2010 werd Dino Soerel in zijn woning aan de Rozengracht gearresteerd. De beelden van Dino Soerel naakt en met een donkere doek voor zijn ogen domineerden het nieuws. “Mijn vader werd door heel Nederland getoond alsof hij Osama bin Laden was. Ik vind dat nog steeds belachelijk overdreven.”

Justitie heeft Dino Soerel in het Passage-proces vervolgd vanwege zijn deelname aan enkele huurmoorden die mogelijk verband hielden met de Amsterdamse onderwereld. Rachel bezocht haar vader in die tijd regelmatig. Daarna praatten ze veel over vroeger, over de beslissingen die Dino Soerel in zijn leven had genomen. Intelligent waren ze niet, geeft hij toe volgens zijn dochter.

Waarom steun je je vader nog steeds, ondanks alles wat hij heeft gedaan?

“Ik ben er zeker van dat hij niet verantwoordelijk is voor die liquidaties, daarom ben ik hier. Ik vind ook dat hij gestraft had moeten worden voor andere dingen die hij deed. Ook al hadden ze hem daar vijftien jaar voor gegeven. Maar hij verdient het niet om gestraft te worden voor die moorden, dat klopt gewoon niet. Hij is niet het moordzuchtige type. Mijn vader heeft mij een geweldige jeugd gegeven. Hij is altijd heel aardig voor mij geweest. En misschien is dat de reden waarom ik hem aan de andere kant niet de schuld geef. “Het feit dat mensen verboden dingen doen, maakt ze nog niet slecht.”

Wanneer denk je dat iemand slecht is?

“Ik vind iemand niet snel slecht. Mensen die kinderen schade toebrengen? Of mensen die opzettelijk iemand pijn doen? Ik wil altijd de menselijke kant van iemand zien. “Ik kijk altijd naar de redenen en de omstandigheden.”

U heeft niet het werk kunnen doen dat u wilde en uw kinderen zien alleen hun grootvader in de gevangenis. Waarom ben je niet boos?

‘Dat komt gewoon door de persoon die mijn vader is. “Ik heb hem nooit willen laten gaan.”

Rachel Soerel zat op de publieke tribune toen de rechter haar vader in 2017 veroordeelde tot levenslang. Ze bonkte boos op het glas dat haar van haar vader scheidde. Ze blijft hoopvol, zegt ze, net als haar vader. Over twaalf jaar zou hij in aanmerking kunnen komen voor gratie. Hij is dus ruim zeventig jaar oud. En er loopt nog steeds een procedure bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.

In de tussentijd wil hij voor zijn vader blijven werken. Ze werkt aan een boek over hem en vertelt in de documentaire en in dit interview over zijn beste kant. Eerder deze week nam Rachel haar zoon en dochter mee naar de Grootvader- en Kinddag in de gevangenis van Heerhugowaard. Elke zes à acht weken is er zo’n moment, zegt hij. Kinderen zijn er dol op”. Het kan zijn dat ze er zelf niet is. Zijn kinderen weten dat hun grootvader ‘in de gevangenis zit voor iets dat hij niet heeft gedaan’. Als ze dan nog meer vragen stellen, zal zij deze beantwoorden.

Bent u ooit bang geweest dat uw kinderen in de voetsporen van hun grootvader zullen treden?

“Daar ben ik niet echt bang voor. Als ik merk dat ze van misdaad gaan houden, zeg ik: kijk hoe het met je grootvader is afgelopen. Is dat wat je wilt? Criminelen belanden in de gevangenis of komen om het leven. Er is geen mooi pad. En voor wat? Voor geld? Dat is het echt niet waard. Het is beter om eenvoudig te leven. Als ik jonge mensen zie die zich nu tot de misdaad wenden, zou ik soms willen dat ik een van hen naar mijn vader kon brengen en hem kon laten zien hoe hun toekomst eruit zou kunnen zien, als ze geluk hebben. Mijn vader is momenteel echt niet cool.”

Delen





E-mail de redacteur