‘Een groot gevaar voor de samenleving’, wie is moordverdachte Jamel Lomp?

DEN HAAG – In de nieuwe podcastserie De Supermarktmoord onderzoeken journalisten Liza Janson en Chris van Dijk van omroep West hoe Jamel Lomp op 20 juni 2023 vrij rond kon lopen in Den Haag. Vanaf aanstaande dinsdag de eerste twee afleveringen hiervan podcastseries komen online op de gebruikelijke podcastplatforms zoals Apple Podcast of Spotify.

Hij beschouwt zichzelf als de profeet van het Hazwaiaanse koninkrijk, schrijven de twee journalisten op de website van Omroep West. En als het niet naar zijn zin gaat, bedreigt hij mensen met de dood. In juni vorig jaar zou hij zijn woorden in praktijk hebben gebracht en een medewerker van Albert Heijn hebben doodgestoken. Maar mensen die hem kennen zien ook een andere kant in hem. Op 4 april verschijnt hij voor de rechter. Wie is Jamel Lomp, de verdachte van de moord op de supermarkt?

“Ik denk dat het een groot gevaar is voor de samenleving.” Het rapport van een Engelse psychiater over Jamel is zo duidelijk mogelijk. “Hij heeft een lang crimineel verleden en zijn gedrag in Nederland geeft aan dat hij al jaren ziek is en grotendeels onbehandeld is gebleven.”

Dit rapport dateert uit 2013. Tien jaar later is er echter weinig veranderd. Jamel brengt een groot deel van die tijd door in de gevangenis, maar krijgt geen echte behandeling. Ook al is hij op Curaçao veroordeeld tot een TBS-behandeling. Er is echter geen TBS-kliniek op het eiland, dus ook Jamel krijgt nu geen hulp.

Op 20 juni 2023 vond een dodelijke steekpartij plaats bij de Albert Heijn in Den Haag. Jamel wordt kort na een paar honderd meter verderop gearresteerd. Tijdens de eerste hoorzitting vóór het proces bekent hij Antoneta te hebben doodgestoken.

Voor de podcastserie De supermarktmoord Omroep West duikt in het leven van Jamel. Wie is hij? En hoe is het mogelijk dat daar, ondanks alle tekenen, geen gehoor aan is gegeven?

Curacao

De eerste tekenen van geweld zijn al te zien in Jamels jonge jaren, toen hij op zijn geboorteland Curaçao woonde. “Toen we klein waren, achtervolgde hij ooit mijn broer en schreeuwde dat hij mijn moeder zijn hoofd zou geven”, zegt nichtje Etty Akasio over een van haar vele herinneringen aan Jamel.

Als hij 22 jaar oud is, verhuist Jamel naar Nederland. Hier komt hij voor het eerst serieus in contact met het Openbaar Ministerie (OM). Zo gaat hij tien jaar de gevangenis in voor meerdere gewapende autoovervallen. Eén van die pogingen om een ​​auto te stelen mislukt en hij schiet de eigenaar van een café in Delft neer. Hij kan nog net op tijd weglopen. Jamel wordt schuldig bevonden aan poging tot moord.

Deze gevangenisperiode is cruciaal in Jamels leven. Volgens zijn Engelse psychiater beginnen Jamels grootheidswaanzin zich hier te openbaren. Hij is de profeet van het Hazwaiaanse koninkrijk, zijn eigen religie.

En hij is niet zomaar een profeet, zegt hij zelf in een YouTube-filmpje. “Hazwa (zijn god, red.) heeft een bericht voor mij achtergelaten”, zegt hij tegen de camera. “Hij zei: ik wist dat jij de beste profeet was, maar ik wist niet dat jij de beste was. ‘Ik wist niet dat je beter was dan ik wist.’

Dit zijn waanideeën waar je de rest van je leven last van zult hebben. In bijna elk gesprek met nieuwe mensen begint hij al snel over zijn religie te praten. Hij schrijft hier zelfs een boek over: Hazwaian Principle. Het boek heeft nog steeds een eigen pagina, bijvoorbeeld op bol.com, al is deze niet meer verkrijgbaar.

Na in Nederland en Engeland te hebben gewoond, keerde Jamel in 2014 terug naar Curaçao. Uiteindelijk komt hij terecht in het kleine stadje Tera Pretu, waar hij samen met zijn neef Etty woont.

Stenen muren

Zijn familie kent hem inmiddels en durft hem niet in hun huis te verwelkomen. Daarom besluit Jamel zijn eigen huis te bouwen. Dit ‘huis’ bestaat uit vier stenen muren en een deuringang. De muren zijn niet groter dan één meter en het ‘woonoppervlak’ meet niet meer dan drie bij twee meter.

In eerste instantie is het ook twijfelachtig of het om een ​​huis gaat, want op een dag verschijnt Etty aan de deur van buurvrouw Gerda Brand. In paniek, zegt Gerda. ‘Ze zei: Gerda, Jamel is een graf aan het graven voor een makamba. Hij is een blanke Nederlander”, legt hij uit. “En ik ben bang dat jij dat ook bent.”

Tera Pretu leeft al maanden in angst voor Jamel. De enige momenten van rust zijn wanneer Jamel in de gevangenis zit nadat hij opnieuw iemand heeft bedreigd. Ondertussen doet Gerda er alles aan om hulp voor Jamel te krijgen. “Hij is toch maar een mens?”, legt hij uit. “Hij heeft ook hulp en bescherming nodig.”

Daarom houdt Gerda contact met Jamel terwijl hij in de gevangenis in Willemstad zit. In die tijd worden er brieven geschreven. Gerda benadrukt dat Jamel ook een andere kant heeft. ‘Hij is een heel vriendelijke man die tot vreselijke dingen in staat is. En wij als mensen laten dat gebeuren en zijn er verantwoordelijk voor. Ja, dat geloof ik echt. Daar kon ik echt om huilen.’

Buurtbewoners beschrijven die twee kanten van Jamel ook als Jamel in 2022 weer in Nederland komt wonen. Dit keer in Middelburg. “Hij was hier ‘s morgens vroeg aan het dansen op straat, zijn auto aan het repareren”, beschrijft een van zijn voormalige buren, die niet geïdentificeerd wil worden.

“Ik was hier aan het ontbijten terwijl de muziek speelde”, vult een andere bewoner aan. “Ook al leek hij soms een beetje in de war, hij was nog steeds een leuke kerel.”

Ook in Zeeland verandert die zonnige kant snel. Hij wordt boos op de vrouw die een huis voor hem vindt en dreigt haar te vermoorden. In een voicemail zegt hij dat hij haar voor het weekend wil vermoorden. Als gevolg hiervan moet de vrouw maandenlang samen met haar dochter onderduiken. Er wordt niets gedaan aan de aangiften van de vrouw tegen Jamel.

De vrouw heeft ook moeite om Jamel uit het huis te zetten dat ze voor hem heeft ingericht. “Hij kwam keer op keer terug”, zegt een van de buurtbewoners. ‘Hij wist precies wat zijn rechten waren. Want toen kwam de politie, maar uiteindelijk heeft het even geduurd voordat ze hem uit het huis konden zetten en is hij hier weggegaan.’

Dit beeld wordt ook door veel mensen bevestigd. Volgens hen is Jamel een intelligente man. Er zijn video’s van hem op Facebook en YouTube in vier verschillende talen. En hij weet altijd mazen in de wet te vinden. “Het verleden heeft geleerd dat hij mobiel en vindingrijk is”, schrijft zijn Engelse psychiater over hem.

Hierdoor kan hij voortdurend reizen tussen Nederland, Curaçao en Engeland. En omdat de autoriteiten in die landen niet met elkaar lijken te communiceren, weten ze weinig over het gevaar van Jamel.

Verminderde aansprakelijkheid

Daarom vindt een Dordtse rechter het niet nodig dat Jamel in het voorjaar van 2023 wordt verhoord in het Pieter Baan Centrum (PBC). Begin juni verschijnt Jamel opnieuw voor de rechter, dit keer wegens het bedreigen van twee Zwijndrechtse ambtenaren. Hij krijgt een straf gelijk aan preventieve hechtenis en kan de volgende dag de gevangenis van Scheveningen verlaten.

Hij heeft nog steeds weinig behandeling gekregen voor zijn schizofrenie en grootheidswaanzin. Met alle gevolgen van dien, want twee weken later vond de steekpartij plaats in de Albert Heijn aan de Turfmarkt in Den Haag. Jamel is nu onderzocht door de PBC en deskundigen zeggen dat zijn verantwoordelijkheid die dag aanzienlijk is verminderd.

Het feit dat deze fatale steekpartij heeft plaatsgevonden is zeer pijnlijk voor iedereen die Jamel kent en voor hem heeft gewaarschuwd. “Niemand heeft naar de inhoud van mijn verklaringen gekeken”, zegt de Zeeuwse vrouw die onderduikt voor Jamel. ‘Als dat wel was gebeurd, zou hij zijn opgepakt. Dan leefde die vrouw nog en dat vind ik heel verdrietig.’

---

De supermarktmoordpodcastserie Het is vanaf 5 maart te vinden op de gebruikelijke podcastplatforms zoals Apple Podcast of Spotify. Je kunt je nu abonneren om nooit meer een aflevering te missen.