Wethouder Dennis de Vries over de vastgoedcrisis, de grote middelvinger van bedrijven en zijn ‘nieuwe look’

Dennis de Vries is sinds juni 2022 wethouder Wonen. Hij heeft het meest explosieve dossier in de gemeente Utrecht, dat De Nuk al jaren intensief volgt. Vorig jaar hadden De Vries en zijn communicatiestaf een ontmoeting met ons. Nu gaat hij een gesprek niet uit de weg.

Dennis de Vries arriveerde op 20-jarige leeftijd^Mijn van Alphen aan de Rijn tot Utrecht en werd actief lid van de SP. Hij volgde een opleiding tot onderwijzeres en ging werken op basisschool Obs Overvecht. De afgelopen jaren werkte hij voor de Peace Foundation. Daar leerde hij kinderen wat het betekent om op te groeien in een democratische samenleving.

Na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2022 vroeg PvdA-raadslid Rick van der Zweth Dennis de Vries om zich kandidaat te stellen als raadslid.

Maakt De Vries enig verschil in het hardnekkige woningbouwprobleem, waar de linkse partijen PvdA, GroenLinks en SP de afgelopen tien jaar hebben gefaald?

We hadden een ontmoeting met wethouder Dennis, 39, zijn sociale naam, in zijn kantoor op de 20e.^Mijn Appartement in het stadhuis. Hij mag ‘jij’ worden genoemd. Dennis is een toegankelijke en enthousiaste gesprekspartner. Gedreven door het verheven doel om ‘het fundamentele recht op huisvesting’ te beschermen. Hij woont met zijn vrouw en twee kinderen in Lageweide.

Onlangs werd hij genomineerd als ‘de meest getalenteerde jonge regisseur van het land’. Hoe voelt het om als onderwijsprofessional in het ijdelheidsgedreven circuit van administratieve beloningen terecht te komen?

‘Het is goed dat ze mij hebben genomineerd. Maar het is niet echt belangrijk. Het was fijn om die avond samen met mijn vrouw iets lekkers te kunnen eten. Ze zeggen dat dit een hondenbaan is. Het was een grote verandering voor ons gezin. Ik zie mijn vrouw en twee kinderen minder vaak dan ik zou willen. ‘Jij bent van de stad en voor de stad’, zeg ik altijd. Ook moet ik in het weekend artikelen lezen, voor vergaderingen op maandag en bestuursoverleg op dinsdag. Ik probeer tijdens de pauzes thuis te zijn en iets leuks te doen met mijn vrouw en kinderen. ‘Quality time’ met familie.’

Dennis, zit je rustig? Wij zijn op zoek naar een wethouder

Hoe is de PvdA bij u terechtgekomen?

‘De PvdA en ik hebben altijd samengewerkt. Over schoolgeld bijvoorbeeld. Voorheen vroegen veel scholen om input van ouders. In Overvecht kunnen ouders vaak de ouderbijdrage niet betalen. Daarom hebben we als school gezegd: we stoppen er gewoon mee. De PvdA heeft hierover nagedacht.

Ik weet nog dat Rick van der Zweth van de PvdA mij belde. Ik zat in de trein van Maastricht naar Utrecht. Hij zei: Dennis, zit je rustig? Wij zijn op zoek naar een wethouder. Soms kan het zo gek worden… Toen heb ik gesolliciteerd en gezegd dat ik graag iets wilde doen in het ‘Sociaal Domein’.

In die periode heb ik gezegd: als je mij voor Wonen wilt, moet je iemand anders zoeken. Omdat het leven naar mijn ervaring heel ver van mij verwijderd was. Vooral omdat het heel ingewikkeld is.”

Wat heeft ervoor gezorgd dat je uiteindelijk ja hebt gezegd tegen deze functie?

‘Ik kan niet goed tegen onrecht. In het Woningdossier komt de gelijkheid in het gedrang. Dat maakt mij strijdlustig. Het maakt mij erg boos. Dat heb ik altijd gehad. Toen ik student was, net aangekomen in Utrecht, vocht ik al tegen de sloppenwijkeigenaren. Het was voor Rood, de jeugdclub van de SP. We hebben ooit het gemeentehuis verstoord met spandoeken tegen de sloppenwijkeigenaren.

Voelde u zich bij de start in juni 2022 voldoende opgenomen in het megaWoningdossier?

‘Nee. Dat is gewoon het eerlijke antwoord.’

Een Nuk-lezer stelde de volgende vraag. Dennis, heb jij al die onvoorstelbare verhalen van de afgelopen jaren in De Nuk gelezen over de Utrechtse woningcrisis?

‘Ik ga jou en die lezer teleurstellen. Nee, dat heb ik niet gelezen. Het verhaal dat je mij vooraf stuurde, heb ik ook niet gelezen. Ik heb enkele van je verhalen over flats in Qatar gelezen. Eerlijk gezegd: ik ben hier en nu zo druk met allerlei stukjes, dat ik daar geen tijd voor had.’

Veel ‘benen op tafel’-sessies

Waar haal je de kennis over het gekke Woningdossier vandaan?

‘Ik ben de hele week bezig geweest met de woningbouw en de volkshuisvesting. Dan bouw je kennis op. In eerste instantie gaven mijn collega-agenten mij hier een spoedcursus. We hadden dus veel ‘voeten op tafel’-sessies.

Is het probleem met het Woningdossier niet dat de ambtenaren tot de bubbel van volkshuisvestingsspecialisten behoren? En geen kritische afstand hebben? Neem bijvoorbeeld de ambtenaren die Qatar en Crédit Suisse een splitsingsvergunning verleenden voor appartementsgebouwen op Kanaleneiland, waardoor de waarde van die voormalige sociale woningen omhoog schoot. Kassa voor beleggers.

‘Ik vind het lastig om op concrete voorbeelden in te gaan. Maar ik begrijp wat je bedoelt. Het spreekwoord: waar je mee te maken krijgt, raak je besmet. Een nauwe samenwerking met elkaar vereist dat je soms ‘uitzoomt’. Dus een vrije man als ik, met een nieuw perspectief van buitenaf, kan helpen met vragen als ‘vinden we dit oké?’

Een belangrijk vraagstuk in de stad is de rol van woningcorporaties. Ze verhogen de huren, liberaliseren geleidelijk de sociale woningbouw, verkopen massaal betaalbare huurwoningen, werken samen met investeerders in de publiek-private bouw en komen al jaren hun prestatieafspraken niet na. Wat zijn de bezittingen van bedrijven?

‘Ik zal het voor je moeten uitzoeken. Ze beschikken over aanzienlijke bezittingen. Ik hoorde Henk Peter ooit praten over miljarden.

Gemeenteambtenaren schreven in 2019 al dat Mitros zonder problemen 1,3 miljard euro kon investeren. We hebben dat officiële document.

“Ik ga niet reageren op zo’n stuk.”

‘Ik word hier ondervraagd, terwijl je het weet’

Je noemt ‘Henk Peter’. Hij is directeur van Woonin, dat tot een jaar geleden Mitros heette. Woonin heeft inmiddels een nettowaarde van bijna 5 miljard euro. Bedrijven drukken hun financiële gezondheid onder meer uit in het boekhoudkundige begrip ‘solvabiliteit’. Weet jij hoe hoog Woonin ligt?

‘Ik ben benieuwd naar het doel van je vraag. Ze ondervragen mij hier, ook al weet je het.

Ik zou graag willen weten of u deze kennis bezit. Zou het 10 of 90 procent zijn?

‘Ik kan ja of nee zeggen. Je ondervraagt ​​mij nu.

Het gaat om ongeveer 80 procent. Er is geen bedrijf in Nederland zo rijk als Woonin. Wat denk je daarvan?

‘Het is kapitaal dat uiteindelijk voor de samenleving moet worden ingezet. Dat was ooit het doel van woningbouwverenigingen. Doen ze dat nu wel genoeg? Dat hadden we laten berekenen. Ik heb met alle corporaties gesprekken gevoerd, niet alleen met Woonin. Hoe verloopt de samenwerking? Wat moet u doen om een ​​betaalbare huur te krijgen? Wat doen jullie op het gebied van duurzaamheid? Wat is het doel van uw sloop- en nieuwbouwplannen? En dan natuurlijk ons ​​punt: stop de verkoop van sociale woningen.

De corporaties zeiden toen: ‘Wij luisteren naar wat u zegt. Stop de verkoop. Maar dat is niet gratis, toch? Als compensatie willen ze 10,6 miljoen euro van de gemeente ontvangen.’

Geen gemeente is zo scherp als Utrecht

Is het niet wreed? Dat corporaties geld eisen van de gemeente om hun hoofdtaak te kunnen vervullen. Hoewel ze extreem rijk zijn. Die hoofdtaak, het verhuren van betaalbare woningen, kunnen zij pas uitvoeren als de samenleving 10,6 miljoen euro betaalt.

‘Zo zou ik het niet zeggen. Het is een belangenconflict. Zij hebben hun belangen, ik de mijne. In principe ben ik vóór het stopzetten van de verkoop van sociale woningen. Het is een punt uit het Universiteitsakkoord. Ik ben daar voorstander van. Plaats geen betaalbare huurwoningen te koop. Zeker niet in de huizencrisis waarin we ons bevinden. Geen gemeente is hierin zo geïnteresseerd als Utrecht. Veel mensen hebben een huis nodig. En ik zie hoeveel huizen er nodig zijn voor bijzondere zorggroepen: psychiatrische patiënten, daklozen, mensen met status, mensen in zorginstellingen zoals vrouwenopvang en sociale opvang. Ik zeg dus in principe: verkoop geen huurwoningen.’

Is die eis van een miljoen dollar een grote middelvinger van rijke bedrijven naar de samenleving?

– Ik zou het niet met die woorden uitdrukken. In ons regeerakkoord staat: “Stop de verkoop.” Ook bekritiseren wij bedrijven omdat zij hun sloop- en nieuwbouwdoelstellingen niet halen. Voor een gesloopte woning zouden twee nieuwe sociale huurwoningen ontstaan. Dat hebben ze niet laten gebeuren. Daarvoor bots ik met bedrijven. Soms botsen we. En ze maken hier ruzie over. Er kan een gevecht ontstaan.

Dus ik zei: dan wil ik een onafhankelijk onderzoek. Adviesbureau Ortec Finance heeft de gevolgen doorgerekend van een rem op de verkoop van sociale woningen. Uit dit rapport blijkt duidelijk dat als alleen de extra rentekosten van de bedrijven worden gecompenseerd, er veel minder compensatie kan worden bereikt dan de 10,6 miljoen die zij eisen.’

Dat rapport negeert de hoofdkwestie. Dat wil zeggen: bestaan ​​bedrijven voor hun eigen financiële gezondheid en winstgevendheid? Of zijn ze er om zoveel mogelijk mensen betaalbare huisvesting te bieden?

‘Voor ons was dat niet het voornaamste probleem. Bedrijven zijn er voor de gemeenschap. Van nature. Wat ik leuk vind aan dit rapport is dat er goedkopere oplossingen gevonden kunnen worden dan daar €10,6 miljoen aan over te maken.’

25.000 euro exclusief BTW voor zestien pagina’s

Volgens toezichthouders kunnen bedrijven vele miljarden investeren voordat ze hun limiet bereiken. Onderzoekers van Ortec Finance vermelden in het rapport niet de exacte rijkdom van de bedrijven. Hoeveel betaalt u voor dit onderzoek?

‘Ik ga het voor je uitzoeken. Dat hoor je nog van ons.

Later deelt De Vries het bedrag mee: 25.000 euro, exclusief BTW. Hiervoor levert Ortec Finance zestien pagina’s met grafische en technische concepten, deels uit openbare bronnen).

U onderhandelt dus nog steeds met de bedrijven over hun eis van 10,6 miljoen. Verkopen Woonin, Portaal en andere bedrijven ondertussen nog wel sociale woningen?

‘Er is nu een volledige stopzetting van de massaverkoop. “Als ze nog een huis willen verkopen, zal het bij mij lang duren.”

Woonin en Portaal verkopen momenteel grootschalige sociale woningen buiten de stad Utrecht. Wij wonen in Nieuwegein, Houten, Soesterberg en Langbroek. Portaal in Nieuwegein, Maarssen en Vleuten. Wat ga je eraan doen?

(voor het eerst in het gesprek schrikt de wethouder, aarzelt en herstelt dan) ‘Als mijn macht groot was, zou ik het weten. Nogmaals, ik denk niet dat je deze huizen te koop moet zetten.

Portaal omschrijft sociale woningbouw als ‘exotisch’

Momenteel biedt Maatschappij Portaal sociale woningen te koop aan in de stad. Dat is in strijd met de afspraak met u. Een huis in de Kneppelhoutstraat (New England).

“Dit is wat men ‘exotisch’ noemt”, zegt Portaal. Hiermee bedoelen ze bijzondere woningen. Ze kunnen ze verkopen.’

Als je met ‘exotisch’ een uitzonderlijke woning bedoelt, is dat hier niet van toepassing. Het betreft een gewone sociale huurwoning met twee slaapkamers, 37 vierkante meter. Daar is niets ‘exotisch’ aan. Portaal zet in op de hoofdprijs: 259.000 euro (7.000 euro per vierkante meter)

“Als het een gewone sociale huurwoning betreft, mag die woning niet op de toegestane verkooplijst staan.”

Dat was het, deel 1 van het interview met de wethouder. Donderdag, tweede deel. Ook over de huurwet van Hugo de Jonge, de gemeente Utrecht als grondspeculant en Wenen als rolmodel.

Dit verhaal hebben wij afgelopen maandag gepubliceerd..