‘De oorlog in Oekraïne laat zien dat China ook voor jou een risico kan zijn’

Penpa Tsering, president in ballingschap van Tibet, is aangekomen op Schiphol. Niet met het vliegtuig, maar met de trein. En hij is daar niet om politieke redenen, maar om Tibetanen in de diaspora aan te moedigen. “We zijn van oudsher een onafhankelijk land, maar we willen ook samenwerken met China.”

Tahrim Ramdjan27 februari 202417:54

Zelfs presidenten zijn niet immuun voor vertragingen op de HSL-Zuid: de trein die de verbannen president van Tibet van Brussel naar Nederland brengt, arriveert ongeveer een half uur te laat. De president, sikyong in het Tibetaans, was in Brussel om leden van het Europees Parlement te ontmoeten.

Tashi Dalma (35), die al zeventien jaar in Nederland woont, wacht met een dertigtal mensen gespannen op het perron van station Schiphol. “Er zijn niet veel Tibetanen in Nederland”, zegt hij, “dus het is bijzonder dat ik hierheen wil.”

Ze draagt ​​een oranje zijden gewaad, a Chuba. “In Tibet worden ook sieraden gedragen, maar ik vond dat hier niet nodig. Binnenkort zal ik worden ontvoerd en de sikyong niet meer.”

De verjaardag van de Dalai Lama

Als de Eurostar van de president eindelijk arriveert, na de Sprinter uit Hoofddorp, zit hij in rijtuig drie. De groep die op hem wacht staat ter hoogte van auto achttien. Het is een beetje verwarrend, met degene die de vrouwen meenemen. khata’s, witte zakdoeken zwaaiden ter begroeting.

Het buurland China beschouwt Tibet sinds 1950 als een provincie van het land. Sindsdien voelen veel Tibetanen zich onderdrukt en zien zij hun thuisland liever als een onafhankelijke staat, bestuurd door de regering in ballingschap, die nu in India zetelt. Traditioneel is de Dalai Lama de spirituele leider van het land. Tot 2012 was hij ook politiek leider en staatshoofd: sindsdien sikyongdemocratisch gekozen door Tibetanen over de hele wereld.

In Nederland, waar inwoners van het Himalaya-land sinds 1991 asiel hebben gekregen, telt de Tibetaanse gemeenschap ongeveer duizend zielen. Kinderen gaan doorgaans op zondag naar de Tibetaanse school. Veel leden van de gemeenschap zien elkaar meerdere keren per jaar, bijvoorbeeld om de verjaardag van de Dalai Lama op 6 juli te vieren of bij het innen van belastingen voor de Tibetaanse regering in ballingschap. Hij sikyong Hij zegt dat de Tibetaanse gemeenschap in Nederland “de best georganiseerde van Europa” is.

Gedwongen verhuizing naar China

Tashi Dalma – wiens naam godin van het geluk betekent in het Tibetaans – verwijst naar een nieuwsbericht dat vorige week opdook in de Tibetaanse gemeente Derge. De Chinese overheid heeft burgers daar onder dwang verplaatst omdat ze daar een waterkrachtcentrale wil bouwen. “Dat is heel triest”, zegt Dalma. “Wij vertrouwen erop dat Penpa het belang van Tibet zal overbrengen.”

Drie uur na uw aankomst op Schiphol vindt er een bijeenkomst plaats met zo’n vijftig mensen in partycentrum De Koning aan de Isolatorweg. De sikyong wordt begroet door drie dansers verkleed als yaks. De jak, een rundersoort, is het nationale dier van Tibet. Tenzin Kunsel (33) wijst ook op de twee mensen verkleed als sneeuwleeuwen, een mythisch dier dat op de vlag van Tibet voorkomt. “Dat vertegenwoordigt de geschiedenis en grootsheid van onze stad.”

De bijeenkomst begint met het volkslied van Tibet. Daarna zullen er tien seconden stilte zijn voor de Tibetanen die door toedoen van China zijn omgekomen. De jaarlijkse herdenking vindt plaats op 10 maart: doorgaans bij de Chinese ambassade in Den Haag, maar dit jaar op de Dam in Amsterdam.

wordt desi Geserveerd: zoete rijst met zoete aardappel, rozijnen en veel boter. Wie dorst heeft, kan thee drinken met melk, boter en zout. Volgens Kunsel houdt thee je warm en gefocust, wat prettig is op de hoogte waar Tibet ligt. Tot de annexatie door China was Tibet het hoogste ter wereld en ligt gemiddeld vier kilometer boven zeeniveau (Nederland ligt gemiddeld dertig meter boven zeeniveau).

president Joe Biden

Penpa legt gedurende de anderhalve dag dat hij in Nederland verblijft geen politieke bezoeken af, maar richt zich uitsluitend op ontmoetingen met de Tibetaanse gemeenschap. “Wat bijzonder dat jullie hier als eenheid zijn”, zegt hij tegen de aanwezigen in het Tibetaans, “zonder enig onderscheid te maken naar waar je vandaan komt in Tibet of welke religie je volgt.”

Hij sikyong, die drie jaar geleden de verkiezingen won met 65 procent van de stemmen, begrijpt dat niet iedereen op hem heeft gestemd. “Maar nu ik de gekozen leider ben, wil ik voor iedereen een eerlijke en onpartijdige leider zijn.”

Hij legt uit dat Tibetaanse regeringen traditioneel voor het middenpadbeleid hebben gekozen. ‘Historisch gezien zijn we een onafhankelijk land’, zegt hij.

Penpa wijst bijvoorbeeld op een wet die vorige week door het Amerikaanse parlement is goedgekeurd, de zogenaamde Los de Tibet-wet op, wat deze lezing van de geschiedenis versterkt. “Maar dat neemt niet weg dat wij nog steeds willen samenwerken met de Chinese overheid.”

Het hoogste doel van deze samenwerking: vrede in de regio.

De Amerikaanse wet moet nog ondertekend worden door president Joe Biden; Hij sikyong roept Nederlandse Tibetanen op om campagne te voeren voor een soortgelijke wet in Nederland. “De oorlog in Oekraïne heeft laten zien dat China ook een probleem kan zijn voor het Westen.”

China heeft de Russische invasie van Oekraïne niet veroordeeld en onthoudt zich van stemming over de kwestie in de Verenigde Naties.

Over de auteur: Algemeen verslaggever Tahrim Ramdjan schrijft sinds 2019 voor Het Parool over onder meer dagelijks nieuws, recht, jeugd, discriminatie en Stadsdeel Zuidoost. Advies is welkom [email protected].