PBL: meer maatregelen nodig tegen stikstofuitstoot door de landbouw

Volgens de onderzoekers zullen “boeren veel duurdere en ingrijpendere maatregelen op hun bedrijf moeten doorvoeren” als de overheid de doelstellingen in 2030 of 2035 wil halen. In dat geval moet de veestapel verder worden teruggebracht, zegt Natuurkunde. De reserves moeten worden uitgebreid en ook het gebruik van honderdduizenden hectaren landbouwgrond moet veranderen. “Het is niet aannemelijk” dat dit alles binnen een periode van tien jaar zal worden gerealiseerd, “gezien de ongekende omvang van deze taken.”

Het kabinet heeft ruim 24 miljard euro vrijgemaakt om de landbouw te verduurzamen. De provincies zijn echter van mening dat dergelijke veranderingen ruim twee keer zoveel zullen kosten.

De autoriteiten adviseren om prioriteiten te stellen. “Niet alles kan in één keer”, de maatregelen moeten “stukje voor beetje en stap voor stap” worden toegepast. Zo zou prioriteit kunnen worden gegeven aan gebieden waar de natuur ernstig achteruitgaat.

Onderzoekers vragen zich ook af of de overheid in staat is de landbouw in zo’n korte tijd te transformeren. De voorstellen “vereisen een machine die veel sneller draait dan in het verleden”, terwijl de capaciteit en expertise zijn teruggeschroefd. Daarnaast moet duidelijk zijn wie waarvoor verantwoordelijk is. Dit voorkomt dat het Rijk en de provincies elkaar blijven beschuldigen.

Ook instellingen zien verschillen tussen provincies. Zo trekt Groningen circa € 745 miljoen uit om de beschikbaarheid van zoet water op peil te houden en de verzilting tegen te gaan, terwijl dit in Noord-Holland € 12 miljoen bedraagt.