‘Ministers moeten voor sommige moties een wildcard kunnen krijgen’

“Als Kamerlid probeer je midden in de samenleving te staan”, zegt Alexander Pechtold later, “maar het was toch een beetje een theoretisch debat.” Pechtold, oud-minister en oud-leider van partij D66, is nu directeur-generaal van het CBR, dat rijbewijzen afgeeft. Toen hij als Kamerlid nog de leiding had, ging er van alles mis.

Hij sprak hierover met Bart Snels, voormalig Kamerlid van GroenLinks, nu inspecteur-generaal van de Inspectie Belastingen, Subsidies en Douane. Ze spraken met tien voorheen ongehoorde mensen uit de frontlinie van uitvoerende organisaties en schreven een boek over de wankelende overheid en hoe deze verbeterd kan worden: Tot uw dienst.

Waarom durft de Tweede Kamer niet in de spiegel te kijken?

“Het is gemakkelijker om anonieme ambtenaren de schuld te geven. Er is zoveel incidentgedreven beleid. Dat incident vertegenwoordigt alles. Je ziet ze ‘s avonds op de talkshowtafel, je ziet ze steeds vaker in de krant. “Ze hebben een zeer diepgaand effect op ons allemaal via sociale media.”

Wat bedoel je precies?

“In Hengelo valt bijvoorbeeld iemand uit een verpleegbed. Er worden Kamervragen gesteld en de minister moet beloven dat dit nooit meer zal gebeuren. Eén van deze incidenten betreft een Kamervraag, tweemaal een Kamerdebat en in drie gevallen wordt een inspectie georganiseerd. Ik neem het hem kwalijk, maar de incidenten storen ons echt. gereden.”

“Dat incident is de waarheid en wordt geprojecteerd op een hele groep en lokt nieuw beleid uit. Door de noodzaak om de zaken een gezicht te geven, gaan we vaak te ver en kunnen we een ongeval niet meer scheiden van een structureel probleem. Maar structurele problemen moeten worden aangepakt en ongelukken horen bij het leven.”

Wat is het centrale probleem dat je hebt gevonden?

“In onze bloeiende democratie hebben we het voor een grote groep burgers en bedrijven onnodig moeilijk gemaakt om een ​​functionele relatie met de overheid te hebben. Dit leidde tot excessen die zelfs tot de winstkwestie reikten. Het wordt lastig om de eigen verantwoordelijkheid te nemen en bovendien de relatie met de overheid te onderhouden. Problemen, van klein tot groot, hebben meestal dezelfde oorzaken en gevolgen.”

Wie zijn de eerstelijnsreceptionisten en telefonisten bij de uitvoeringsorganisaties waarmee u hebt gesproken?

“Dit zijn allemaal mensen die maandag naar hun werk gaan en niet denken: ik ga deze week schijten. Het is je buurvrouw, je nichtje, die jongen die op zaterdag een mooi doelpunt maakt. “Ze willen een dienst verlenen met passie voor het algemeen belang.”

Er lijkt een angst te bestaan ​​onder mensen in organisaties om hun gezond verstand te gebruiken en zich uit te spreken. Wat zeg je tegen hen?

‘Blijf daar staan ​​en praat. Maar ze worden gehinderd door te veel regels en hebben te weinig invloed. In de loop van de tijd zijn ze een beetje verlegen geworden, uit angst om fouten te maken. Vanmorgen zei iemand hier: ‘Als je een paar jaar oud bent Als je iets geleden zei, stond er een kruis achter je naam.’ Dat verhaal heb ik hier bij het CBR zo vaak gehoord, dat ik bijna op zoek ga naar oude archieven waar letterlijk kruisjes in staan.”

“Wat ik zou willen is dat als mensen hun hand opsteken met een goed idee om het voor de klant beter te maken, er een uitroepteken achter hun naam staat. Ik zeg tegen managers: daag je professionals uit om met ideeën te komen. Geef ook eerlijk aan waar dingen wel en niet kunnen. Maar het allerbelangrijkste vind ik dat je fouten mag maken.”

Wat is het ideale karakter van zo’n leidinggevende?

“Dit is vooral iemand die weet dat hij niet voor een particulier bedrijf werkt. Want hierin Ten eerste heb je een heel andere taak dan een bedrijf dat winst maakt. Zo iemand moet dat in zijn bloed hebben. Dat zouden we allemaal moeten waarderen. En misschien kun je er minder mee verdienen, maar veel meer eer.”

“Bij het schrijven van abstracte brieven, wetten en politieke documenten vraagt ​​een ambtenaar zich af: kan ik dat nog aan mijn buurman uitleggen? Begrijpen mensen het nog? Beschrijf ik dit uit wantrouwen of vertrouwen? En help ik hier echt iemand mee? Of proberen we het weer te sluiten omdat we bang zijn dat er iets misgaat?”

Wat moet het volgende kabinet doen om problemen met uitvoerende organisaties te voorkomen?

“Begin met het sturen van uw regeerakkoord naar de uitvoerders voor commentaar voordat u het naar het parlement stuurt. “Ze moeten veel eerder betrokken raken bij nieuwe regels en wetten.”

Wat kan de Tweede Kamer beter doen?

“Eigenlijk denk ik dat ministers voor sommige moties een wild card zouden moeten kunnen krijgen om te zeggen: daar gaan we voorlopig niet over stemmen. De minister vraagt ​​vervolgens aan de uitvoeringsorganisatie of dit voorstel mogelijk is en hoeveel het gaat kosten. En of ze misschien een briljant idee hebben om op een andere manier te bereiken wat jij wilt. Dat kan een hoop frustratie voorkomen en het vertrouwen in de overheid herstellen.”

Alexander Pechtold en Bart Snels: Tot uw dienst, Tegenstrijdigheid van de publieke dienstverleners, red. Prometheus, 21,50 euro.