Nederland gastland internationale conferentie ‘Restoring Justice for Ukraine’

Russische agressie tegen Oekraïne

De Russische agressie tegen Oekraïne duurt al bijna twee jaar. Rusland bombardeert elke dag scholen, ziekenhuizen en andere burgerobjecten, waarbij burgerslachtoffers vallen. In de bezette gebieden martelen, verkrachten en ontvoeren de Russen Oekraïense burgers. Nederland en een grote groep andere landen vinden dat dit niet ongestraft mag blijven en dat er gerechtigheid moet zijn voor de slachtoffers.

Doel van de conferentie

Het doel van deze conferentie is enerzijds om na te denken over de substantiële vooruitgang die al is geboekt op het gebied van onderzoek, documentatie en organisatie. Aan de andere kant dient de conferentie om de vier sporen van punt 7 van het tienpuntenplan voor vrede van president Zelenski, waarin Nederland op verzoek van Oekraïne een leidende rol speelt, verder te bevorderen:

• steun voor binnenlands onderzoek en vervolging van internationale misdaden door Oekraïne zelf;
• onderzoek en vervolging van internationale misdaden op internationaal niveau, inclusief het misdrijf agressie;
• vergoeding van geleden schade;
• Internationale coördinatie, samenwerking en uitwisseling van informatie.

Naast vertegenwoordigers van Nederland, Oekraïne, de Europese Commissie en uitgenodigde landen namen vertegenwoordigers van het Internationaal Strafhof, de Raad van Europa, de Oekraïense Schaderegistratie, Eurojust en het International Centre for the Prosecution of the Crime of Agressie deel. Het Gezamenlijk Onderzoeksteam Oekraïne en niet-gouvernementele organisaties zullen ook deelnemen.

Het vinden van waarheid en gerechtigheid

Nederland vindt het van groot belang dat er waarheid en gerechtigheid komt voor Oekraïne en alle slachtoffers van Russische agressie. Daarom steunt Nederland meerdere initiatieven op dit gebied. Zo steunt Nederland onderzoeken van het Internationaal Strafhof en het Oekraïense Openbaar Ministerie naar internationale misdaden gepleegd in Oekraïne. Daarnaast heeft Nederland onder de vlag van het Internationaal Strafhof vier forensische onderzoeksmissies naar Oekraïne gestuurd. Nederland is ook de thuisbasis van het Oekraïense Schaderegister en het Internationale Centrum voor de Vervolging van Misdaad van Agressie in Den Haag. Onder bepaalde voorwaarden, waaronder brede internationale politieke en financiële steun en voldoende capaciteit, zal Nederland in de toekomst ook een speciaal agressierechtbank in Den Haag huisvesten. Omdat alle internationale initiatieven ook met elkaar verbonden moeten worden, zet Nederland zich ook in voor coördinatie en informatiedeling, onder meer via de Accountability Dialogue Group for Ukraine.

In juli 2022 organiseerde Nederland de Ukraine Accountability Conference om de inzet voor gerechtigheid van verschillende landen en organisaties samen te brengen en de coördinatie te organiseren.