Nederland moet stoppen met de export van F-35-onderdelen naar Israël, roept de staat op

Nederland moet stoppen met het exporteren van reserveonderdelen voor F-35 straaljagers naar Israël. Dat heeft het Gerechtshof Den Haag vastgesteld in een rechtszaak van drie maatschappelijke organisaties tegen de Staat. Nederland gaat in beroep tegen het verbod, aldus demissionair minister Geoffrey van Leeuwen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, VVD). maandagmiddag bekendgemaakt. Totdat dat proces is afgerond, zal de regering de uitspraak van de rechtbank respecteren en uitvoeren.

Volgens het Hof bestaat er een “duidelijk risico” dat Israël “ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht” zal begaan met de aanhoudende bombardementen op Gaza, waarbij grote aantallen burgers om het leven komen. Nederland had daarom op basis van internationale wapenhandelsverdragen de leveringen vanuit een distributiecentrum op vliegbasis Woensdrecht moeten opschorten, aldus het Hof.

Het F-35 Regional Depot op vliegbasis Woensdrecht speelt een sleutelrol bij de levering van F-35’s aan landen in de regio, waaronder Israël. Afgelopen november gerapporteerd NRC dat functionarissen van het ministerie van Buitenlandse Zaken hadden overwogen de export van reserveonderdelen uit het regionale magazijn van de F-35 naar Israël stop te zetten, omdat de straaljagers ‘ernstige schendingen van het humanitair recht’ zouden kunnen begaan bij de aanhoudende bombardementen op Gaza. Demissionair minister van Buitenlandse Zaken Liesje Schreinemacher (VVD) besloot echter door te gaan met de transporten: de diplomatieke betrekkingen met Israël en de VS en het Nederlandse standpunt over het F-35-programma wogen zwaarder.

Lees ook
Waarom Woensdrecht een sleutelrol speelt in F-35’s voor Israël

Kort geding

Na publicatie in NRC Oxfam Novib, Pax Peace Movement en The Rights Forum spanden een kort geding aan tegen de Staat om te eisen dat de leveringen zouden stoppen. Volgens maatschappelijke organisaties zijn de transporten in strijd met het gemeenschappelijk standpunt van de EU over wapenexport en het VN-wapenhandelsverdrag. De Haagse rechtbank oordeelde echter dat de staat politieke en veiligheidsbelangen kan afwegen tegen het internationaal recht.

Het Hof is het daar niet mee eens en stelt dat potentiële schendingen van het humanitair recht een “dwingende reden voor weigering” vormen. De minister heeft daarom een ​​verkeerde inschatting gemaakt en onrechtmatig gehandeld. Het Hof geeft de staat zeven dagen de tijd om de export van reserveonderdelen naar Israël stop te zetten. Ook het verzoek van de Staat om de uitvoering van het vonnis op te schorten in afwachting van cassatie bij de Hoge Raad, werd door het Hof afgewezen. Dit betekent dat zendingen vanuit Woensdrecht binnen één week klaar moeten zijn.

Genocidezaak

Afgelopen januari oordeelde het Internationale Gerechtshof in een zaak die Zuid-Afrika tegen Israël had aangespannen, dat er aanwijzingen zijn dat de oorlog in Gaza zou kunnen leiden tot genocide op de Palestijnse bevolking. De rechtbank beval Israël alles te doen wat in zijn macht lag om dit te voorkomen. Tot nu toe heeft dit niet geleid tot een onderbreking van de gevechten, waarbij al meer dan 28.000 Palestijnen zijn omgekomen, waaronder een groot aantal kinderen. Israël bereidt zich momenteel voor op een aanval op de zuidelijke stad Rafah, aan de grens met Egypte, waar ruim een ​​miljoen ontheemde Palestijnen zijn gevlucht.

Andere landen hebben eerder de wapenexport naar Israël opgeschort vanwege de oorlog. Dat blijkt uit een bericht in de Belgische krant De ochtend Wat de verkoop van 16 ton munitie betreft, heeft de Waalse premier Elio di Rupo (PS) besloten de export tijdelijk op te schorten. Andere landen, zoals Italië en Spanje, hebben ook de wapenexport naar Israël stopgezet.

Lees ook
Er is kritiek op de levering van reserveonderdelen voor de F-35

Delen





E-mail de redacteur