Onterecht vergeten: de schilder Lizzy Ansingh (1875-1958)

Door Marianne Overbeeke

In de nieuwe wijk Neo Deo in Haarlem Noord loop je gemakkelijk langs de Lizzy Ansinghstraat. Op de plek van het voormalige St. Johannes de Deo ziekenhuis verrezen vooral woningen van eigenaren uit het hogere segment. Geen wonder dat de straatnaamcommissie namen koos van gerenommeerde schilders, zoals Breitner en Mauve. Lizzy Ansinghstraatje heeft geen toegangsdeur en dus ook geen huisnummers. Dit kleine straatje is slechts een voetpad van de Breitnerstraat naar de speeltuin van de basisschool.

Met collega’s vormden zij een kunstenaarscollectief.

Lizzy Ansingh (1875 –1958) volgde samen met andere studenten een apart curriculum aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam. Om morele redenen werden vrouwen niet toegelaten tot lessen met naakte modellen.

Amsterdam Joffers

Met haar klasgenoten vormden ze een hecht collectief van vrouwelijke kunstenaars. Een journalist gaf hen de naam Amsterdamse Joffers, een titel die ze graag als bijnaam aannamen. De schilders waren goede vrienden en exposeerden samen.

kunst reizen

Lizzy schilderde voornamelijk poppen, speelgoed en poppenhuizen, tijdloze onderwerpen die, zoals ze omschreef, ‘wat je er ook in wilt zien, je erin kunt zien.’ Ze maakte artistieke reizen naar Rome, Parijs, Florence en Milaan in een tijd dat het voor vrouwen niet gebruikelijk was om alleen te reizen.

‘Wat je erin wilt zien, kun je erin zien’

De Amsterdamse Joffers waren het cliché van rijke dames die schilderden als hobby en dat is goed en fout. Ja, het waren rijke vrouwen, maar Lizzy en haar vrienden verkochten genoeg schilderijen, boeken en andere kunstwerken om van kunst te kunnen leven. Ze waren bekend, geliefd en geprezen in de kranten van die tijd. Lang na Lizzy’s dood was ze een bron van inspiratie voor vrouwelijke kunstenaars.

In 2026 is er in het Frans Hals Museum een ​​tentoonstelling van een andere Amsterdamse Joffer, Coby Ritsema. Zou het niet een idee zijn om Lizzy Ansingh schadevergoeding aan te bieden en er een schilderij van haar naast te hangen?

Woont u in een straat in Haarlem die vernoemd is naar iemand die onterecht vergeten is? Stuur een bericht naar [email protected].

Wie weet is jouw straat de volgende in deze rubriek.