George Oversteegen, een verwarde politicus

Eén keer verscheen ze daar in haar nachtjapon om te laten zien hoe slaperig de bijeenkomsten waren. Hij was ook actief in de Werkloze Agitatiecommissie. Toen de economische depressie in de jaren dertig de werkloosheid deed toenemen, organiseerde hij regelmatig demonstraties. Groepen van zo’n dertig mensen liepen zingend over de Grote Markt, wat vaak eindigde met een pak slaag van enkele politieagenten. Na de eerste slagen eindigde de opstand. Volgens Oversteegen was het de politie die ervoor zorgde dat die vreedzame demonstraties ontaardden in rellen. Daarin had hij misschien geen ongelijk, maar hij was er ook op uit om het te pakken te krijgen.

Tijdens de crisisjaren bleek dat hij in de raad altijd dezelfde opvattingen uitte als de communist Levie Peper, die daar al sinds 1919 zat. Oversteegen werd toen communist en vormde vanaf 1930 een fractie met Peper. Hij riep arbeiders uit alle gelederen op over het hele land om in opstand te komen. Tijdens dergelijke acties werd hij meerdere keren gearresteerd en zelfs één keer geslagen. Daarom werd hij in 1931 naar Moskou gestuurd voor een leidinggevende opleiding. Het was de bedoeling dat Oversteegen zou leren hoe hij zich als ‘man van de gevestigde kaders’ op de revolutie kon voorbereiden. Volgens sommige berichten kreeg hij ook een militaire opleiding aan de Lenin-school en hield hij toespraken voor het Nederlandstalige programma van Radio Moskou. Later noemde CPN-gedeputeerde Henk Gortzak, die ook die kaderschool bezocht, hem in 1985 echter een mislukkeling en een verrader. Sterker nog, na zijn terugkeer in Nederland keerde Oversteegen, teleurgesteld over Stalins Sovjet-Unie, de communisten de rug toe.

Oversteegen werd lid van de Praktische Christengemeenschap en viel het stalinisme aan in pamfletten. Toen kwam hij als eerste aan NSNAP terecht, een antisemitische partij gevestigd in Haarlem, geïnspireerd door de toespraak van Hitler NSDAP. De volgende politieke stop van Oversteegen was NSB. Tijdens de oorlog hield hij voor die partij anticommunistische radiotoespraken. Gortzak beschrijft hoe zijn vrouw Oversteegen in de trein ontmoette en hoe hij een gesprek begon. Ze negeerde hem en hij zou hebben gezegd dat hij geen verrader was. Hij wist tenslotte waar haar man zich schuilhield, maar hij hield het geheim. Dat kalmeerde haar niet. Hoewel hij uiteindelijk iets voor het verzet deed, werd hij na de oorlog veroordeeld tot zeven maanden gevangenisstraf en een boete van 750 florijnen.

Na de oorlog heeft Oversteegen veertig jaar lang een tweedehandsboekwinkel in Utrecht gerund. Ook was hij actief in de Neo WoodbrookersHij vrienden van Amerika en het stond op de lijst Unie van Wereldburgers voor de gemeenteraad van Utrecht. Met allerlei acties streed hij tegen de burgerij, het kapitalisme en de atoombom en pleitte hij voor Esperanto en een wereldregering. Ook sprak hij zijn steun uit aan Simón Sanches, die in 1947 een staatsgreep in Suriname wilde plegen, en gebruikte hij een wichelroede om ondergrondse gangen te onderzoeken. Hij werd genoemd in een politierapport. ‘een politieke avonturier van de eerste soort’ genaamd.