Begroting Onderwijs, Cultuur en Wetenschap: samenvatting van het debat

Het debat draaide vooral om de gevolgen van het door de Tweede Kamer aangenomen amendement Martens-Amerika om een ​​capaciteitsregeling in te voeren. BBB-senator Van Knapen, die zijn inaugurele rede hield, zei dat er iets moet veranderen in de huidige situatie, zodat Nederlandstalige studenten ook onderwijs in het Engels kunnen krijgen. bachelor opleidingJe kunt volgen. Wel wijst hij erop dat het belangrijk is dat onderwijsinstellingen zelf de regie houden. Volgens VVD-senator Geerdink is er geen tijd te verliezen omdat de bereikbaarheid voor Nederlandse studenten onvoldoende is en er in sommige studentensteden te weinig woningen zijn. Geerdink vult aan dat de universiteiten zelf aangeven dat een betere capaciteit voor vreemdetalencursussen noodzakelijk is.

Verschillende facties zijn ongelukkig dat dit amendement een substantiële beleidswijziging aan een begrotingswetsvoorstel heeft toegevoegd. Senator Van Meenen van D66 zei dat deze toevoeging de kwaliteit van de wetgeving schaadt. Het amendement is geen technische aanpassing, maar pleit voor een ander inhoudelijk beleid. Ondanks hun onvrede willen D66 en andere fracties niet de hele begroting vetoën. Van Meenen vroeg de minister zich in te zetten voor het testen van het gebruik van het instrument door de universiteit.

SP-senator Van Apeldoorn sloot zich aan bij de kritiek van Van Meenen dat het aanpassen van de begroting niet de wenselijke weg is. Hij voegde eraan toe dat de SP substantieel vóór het amendement is. Volgens Van Apeldoorn is het van groot belang om de toegankelijkheid van het hoger onderwijs, en dan vooral het onderwijs in het Nederlands, te waarborgen. Ook de PEC is positief over de inhoud van het amendement, maar niet over de werkwijze. SGP-senator De Vries zei dat zijn fractie zich bijna verplicht voelt een substantiële verandering te aanvaarden zolang de begroting nog loopt. Bovendien is het advies van de Raad van State ook noodzakelijk, omdat de gevolgen van de wijziging niet te overzien zijn, aldus De Vries.

Demissionair minister Dijkgraaf analyseerde kort de Wet Internationalisering Evenwichtig die hij gisteren aan de Tweede Kamer presenteerde. Deze wet verwijst naar maatregelen om de instroom van internationale studenten in het hoger onderwijs beter te beheersen. Hij ziet het wetsvoorstel als een instrument en als een handleiding voor het gebruik van dat instrument.

De minister zegt begrip te hebben voor de wens voor het begrotingsamendement Martens-Amerika, maar deelt de grondwettelijke bezwaren ook met de Senaat. Hij omschreef het als “ongebruikelijk en zelfs onwenselijk” om een ​​andere wet substantieel te wijzigen via een begrotingswet. Maar, aldus Dijkgraaf, het amendement is door de Tweede Kamer toegevoegd en het is nu aan hem om het door te voeren.

Dijkgraaf stelde ook dat er “absoluut geen licht” zit tussen het opstellen van het amendement en het ontwerp van de Evenwichtige Internationaliseringswet. In een reactie op Van Meenen zegt hij dat hij geen externe toetsing kan beloven, maar dat hij universiteiten nadrukkelijk zal informeren over hun mogelijkheden. Bovendien heeft zij toegezegd het effect van de wijziging uitgebreid te zullen monitoren en evalueren.