Javaanse Gamelan op basisschool De Ark

Door Willem Brand

Tijdens het muziekfestival spelen groep 6 en 7 ook gitaar, trompet en djembé. Muziek is een belangrijk onderdeel van school. Op De Ark worden muzieklessen gegeven door professionele docenten van Hallo Wereld, een stichting die samenwerkt met zo’n 60 scholen voor muziek- en cultuureducatie in Noord- en Zuid-Holland. Het maakt deel uit van een breed educatief project genaamd ‘Hello World’. Hierbij hoort ook aandacht voor beweging en beeld. Je leert niet alleen met je hoofd, maar ook met de rest van je lichaam. In de lagere groepen leren kinderen op speelse wijze de basisbeginselen van de muziek in de lessen “Hallo Muziek”. Vanaf groep 5 oefenen de leerlingen jaarlijks twee instrumenten.

bonen pot

Twee keer per jaar voeren de leerlingen een optreden op voor hun ouders. Er zijn drie presentatierondes omdat er drie groepen 6 en 7 zijn. De Ark is een grote school. De krant bereikt de tweede ronde als djembéleraar Carlo Hoop met een groep van twaalf kinderen een oud Nederlands liedje met de titel “Pot met bonen” nieuw leven inblaast. Carlo: “In Suriname moesten we het uit ons hoofd leren. Als je het niet wist, kreeg je een klap op de pols. “Toen ik hier kwam toen ik twaalf was, was ik verrast dat niemand dat liedje kende.” Het is een leuke tekst met een refrein dat je non-stop kunt zingen, zolang het maar rijmt op ‘Marie’. “Je hebt een slechte knie (Oh Marie!), zelfs als je van je ski bent gevallen (Oh ​​Marie), totdat je elkaar weer tegenkomt (Oh Marie!).”

gamelan-orkest

In het midden van de zaal staat een groep instrumenten met exotische namen als kethuk, saron, kenong, slenthem en gong. De kinderen die erin spelen, doen dat zittend op de grond en op blote voeten, zoals de traditie in Indonesië is. Michiel: “Voor het muziekproject ‘Hallo Wereld’ heb ik in 2015 de instrumenten op Java laten maken. Als beginnende speler kun je hier snel iets moois mee creëren. De instrumentenmaker gaf het ensemble tijdens een inwijdingsceremonie een naam: ‘The Respected Joy Bringer in Steel’. Zeer toepasselijk, want honderden kinderen hebben er al met veel plezier en bewondering op gespeeld. En omdat beginnende spelers snel mooie geluiden kunnen produceren op de gamelan, kunnen we ons vanaf de eerste les concentreren op het samen spelen als groep. “De studenten lieten vandaag in het optreden zien dat ze heel goed kunnen spelen in een heel hecht orkest.” Sirin, Ize en Jet kregen zes maanden lang gamelanlessen. Ize: “Je leert spelen met een hamer en een stok. Ik vind het heel goed klinken.” Sirin: “Als je met de stok over een toets stuitert, moet je de vorige noot onmiddellijk dempen door de toets ingedrukt te houden. Anders blijft het bellen. Best lastig met je handen over elkaar.” Jet: “Muzieklessen zijn gewoon leuk.”

Na de ontspannende klanken van het gamelanorkest voert een andere groep bodypercussie uit. Ze klappen in hun knieën en handen op het ritme van Beethovens pianomuziek. Ook erg mooi!

Ben je benieuwd naar de geluiden van gamelan of wil je het graag zelf proberen? Op de Wereldmuziekschool (in winkelcentrum Schalkwijk) worden elke zaterdagochtend van 11.00 tot 13.00 uur gamelanlessen voor alle leeftijden gegeven. Iedereen is welkom.