Yogales in plaats van zondagsdienst? Noordkopkerken te koop aangeboden

Het bisdom Haarlem-Amsterdam verkoopt dit jaar meerdere katholieke kerken in de Kop van Noord-Holland. Het aantal parochianen neemt af en de onderhoudskosten rijzen de pan uit. Het gaat in ieder geval om de kerken van Anna Paulowna, ‘t Zand, Breezand en Julianadorp. Het is de bedoeling dat alleen de Christoforuskerk in Schagen overblijft.

De Spoorbuurtkerk van Anna Paulowna werd onlangs als eerste kerk op de lijst te koop gezet. Niet alleen de kerk uit 1871 wordt verkocht, maar ook de naast de kerk gebouwde pastorie. De begraafplaats en de weg ernaartoe worden niet verkocht.

Jan van Til van Brantjes Makelaars vertelt dat er veel belangstelling is voor de kerk. “Van initiatiefnemers en bedrijven, maar ook van particulieren. We moeten dus denken aan mensen die in het parochiehuis willen wonen en de kerk bijvoorbeeld willen verbouwen tot yoga- en fitnessstudio.”

Sloop

Zoiets past binnen het huidige bestemmingsplan. Als mensen andere plannen hebben voor de kerk, zullen ze het bestemmingsplan moeten wijzigen. Het kan ook zijn dat de kerk (geen monument) wordt gesloopt, al ziet Van Til dat hier niet gebeuren. “Normaal gesproken, als mensen zulke plannen hebben, zet de gemeente zo’n gebouw op de monumentenlijst. Bovendien zou het zonde zijn. Het gebouw verkeert in goede staat.”

Het is echter niet eenvoudig om voor elke kerk een andere bestemming te vinden. “Deze kerk in Anna Paulowna is niet zo groot en dus is het niet makkelijk om een ​​dubbelfunctie te bedenken”, zegt Van Til. “Grotere kerken zouden bijvoorbeeld nog verbouwd kunnen worden tot woningen door appartementen binnen de kerk te creëren. Hier is dat lastiger.”

Geïnteresseerden kunnen tot 27 maart een bod uitbrengen. De persoon met het hoogste bod krijgt de kerk en de pastorie. Het is niet de eerste keer dat een kerk te koop staat en zeker niet de laatste, zegt Van Til. ‘Ik krijg bijna elke maand telefoontjes van kerkbesturen. Het komt erop neer dat ze het niet meer kunnen betalen.’

Daarom is de Anna Paulownakerk de eerste in een lange rij kerken in Noordkop met een te koop bord voor de deur. Dit proces is al enige tijd actief in West-Friesland, waar het bisdom ook veel kerken sluit. In oktober gingen zo’n 500 parochianen uit de regio naar het bisdom Haarlem om te protesteren tegen de sluitingen.

Het bisdom laat weten nog geen besluit te hebben genomen over de kerken in bijvoorbeeld de voormalige gemeenten Wieringermeer, Zijpe of Wieringen, maar ook dit ligt op tafel.

Medelijden

“Natuurlijk is het zonde en niemand is blij dat de kerken verkocht moeten worden”, zegt Bart Putter, vicaris-generaal van het bisdom Haarlem-Amsterdam. “Maar de beslissing is begrijpelijk. Uiteindelijk zijn er vrijwilligers en mensen nodig om het draaiende te houden.”

Het aantal parochianen daalde al, zegt hij, en is sinds de coronapandemie alleen maar toegenomen. “Veel mensen hebben ontdekt dat ze ook vanuit huis via de televisie een religieuze dienst kunnen bijwonen. We mogen niet vergeten dat mensen inmiddels ook ouder zijn geworden.”

De kerken van Anna Paulowna, ‘t Zand en Breezand moeten dit jaar nog gebouwd worden Ze worden verkocht en zijn per 1 januari overgedragen aan de nieuwe eigenaar. Julianadorp volg daarna.

Ook de Petrus- en Pauluskerk in Den Helder wordt op termijn verkocht, maar blijft voorlopig open. Het bisdom zoekt een kleinere ruimte om te huren, waarna ook de kerk verkocht zal worden. Putter: “Dat heeft er ook mee te maken dat de kerk een rijksmonument is en de verkoop ingewikkelder is.”

Religieuze diensten gaan tot eind dit jaar in beperkte mate door (kerkdiensten vinden nu bijvoorbeeld nog maar om het weekend plaats). Parochianen die dat willen (en daartoe fysiek in staat zijn) zullen daarna naar de kerken in Den Helder of Schagen moeten gaan om erediensten bij te wonen.