Activiteiten 80 jaar vrijheid: herdenken en vieren in Breda

Dit weekend viert Breda samen met de omringende steden 80 jaar vrijheid. Het is een weekend vol herdenkingen, optochten en concerten waarbij inwoners de bevrijding van hun stad in 1944 herdenken. De gemeenten Bavel, Teteringen, Ulvenhout en Prinsenbeek organiseren een reeks activiteiten gericht op geschiedenis, vrijheid en saamhorigheid.

Vrijdag 25 oktober: start van de herdenkingen in Teteringen

In Teteringen begint het bevrijdingsweekend met een conferentie in het Zuiderhoutpark. Historicus Peter Haagh herinnert zich de vlucht uit Breda in mei 1940. 50.000 Bredanaars verlieten massaal de stad om de naderende Duitse bezetter te ontvluchten. De evacuatie ontaardde in een chaos die meer dan honderd levens eiste en veel mensen konden pas maanden later naar hun huizen terugkeren. Haagh verbindt deze historische gebeurtenis met het heden: vandaag de dag zijn 120 miljoen mensen over de hele wereld ontheemd door oorlog en conflict. Het is een avond die niet alleen het verleden herdenkt, maar ook uitnodigt om na te denken over het heden.

Zaterdag 26 oktober: Bavel alles over vrijheid

Op zaterdag staat Bavel in het middelpunt van de festiviteiten. Om stipt 12.00 uur opent burgemeester Paul Depla de officiële herdenkingsbijeenkomsten op de oude begraafplaats aan de Kerkstraat. Kinderen van lokale basisscholen hebben een tentoonstelling gemaakt met als thema ‘Eindelijk vrij’. Hij geeft de jonge generatie een stem in de geschiedenis van de bevrijding, en zijn kunstwerken laten zien hoe zij vrijheid ervaren.

Direct daarna volgt de onthulling van twee plaquettes. De eerste, op de oude begraafplaats, herdenkt de vijf burgerslachtoffers die zijn omgekomen tijdens de bevrijding. Iets verderop, op het Poolse monument, wordt de tweede plaquette ontdekt. Het is opgedragen aan de vijf Poolse soldaten van de 1e Pantserdivisie onder leiding van generaal Maczek, die het ultieme offer brachten in de strijd om het Klein Seminarie van Bavel. Hun dappere strijd wordt hier geëerd en hun verhaal blijft een bron van inspiratie.

In de middag om 15.00 uur begint de Liberation Route: een route van 18 kilometer langs historische plekken waar hevige gevechten hebben plaatsgevonden. Begeleid door militaire voertuigen en een stoet fietsers bewandel je de route die Maczek en zijn troepen in 1944 namen. Het is een reis door de tijd, langs afgebrande boerderijen en plaatsen waar het laatste Duitse verzet werd gebroken. Op dat moment waren ongeveer 300 Duitsers verschanst in het Klein Seminarie, van wie er 30 stierven tijdens de hevige strijd. Het seminarie werd volledig verwoest, maar de geschiedenis ervan leeft voort in de verhalen die vandaag de dag worden verteld.

Zondag 27 oktober: Muziek, herdenkingen en sport

In de parochiekerk van Bavel wordt zondag een indrukwekkend bevrijdingsconcert gehouden. Om 14.00 uur vullen muzikale klanken de kerk terwijl de gemeenschap samenkomt voor een moment van reflectie. De muziek roept herinneringen op aan bevrijding, maar biedt ook ruimte voor vreugde en dankbaarheid.

In Ulvenhout begint de dag eerder, om 10.00 uur, met een herdenking bij het plaatselijke oorlogsslachtoffermonument. Er vindt een plechtige parade plaats in de stad, waarbij historische voertuigen door de straten rijden en het geluid van muziek en herinneringen de lucht vullen. De hele gemeenschap komt samen om haar vrijheid te vieren, maar ook om de offers te herdenken die voor haar zijn gebracht.

In de middag, om 15.00 uur, vindt een Vrijheidsmars plaats door het centrum van Prinsenbeek. Lokale verenigingen en buren nemen deel aan deze tocht, die de historische route van de bevrijders volgt. Het laatste punt van de mars is een monument ter nagedachtenis aan de gevallenen. Hierna is er ruimte voor ooggetuigenverhalen, een kop koffie en vooral tijd om samen na te denken over wat vrijheid betekent.

Ter afsluiting van het weekend keren de inwoners van Bavel massaal terug naar het stadion of naar hun televisieschermen om de bevrijdingswedstrijd van NAC Breda tegen RKC Waalwijk te bekijken. De Bavelse NAC Breda Support Vereniging (BNBSV) zorgt ervoor dat de wedstrijd live wordt uitgezonden in de stad, waar fans samenkomen om hun club te steunen.

Andere activiteiten

Tijdens het weekend kunnen bezoekers diverse tentoonstellingen bezoeken in Bavel, Teteringen, Ulvenhout en Prinsenbeek. Hier worden verhalen verteld over de bevrijding, over de bevrijders en over de mensen die hun leven gaven voor de vrijheid.