Joodse monumenten in Haarlem en Veghel onderweg

Er worden nog steeds monumenten opgericht ter nagedachtenis aan de joden die zijn omgekomen in de Tweede Wereldoorlog. Onlangs zijn in Haarlem en Veghel gedenktekens aangekondigd, waar kunstenaars aan werken om deze te realiseren. In Spaarnestad is de bouw van het monument al in volle gang. In deze stad in Noord-Brabant is dit allemaal nog niet begonnen. Er zal daar een enorme kabouter zijn.

De binnenstad van Haarlem krijgt een eigen Joods monument aan het Philip Frankplein. Het ligt tussen het Teylers Museum en het Philharmonisch Orkest. Het monument wordt geplaatst op de muren van het transformerende huis dat daar staat. De gaten in het metselwerk worden nog opgevuld met onder meer acht natuurstenen platen waarop de namen staan ​​geschreven van de 710 Haarlemse joden die naar de vernietigingskampen zijn gedeporteerd, aldus het rapport. Haarlems-Dagblad.

symbolisch graf

Naast de namen vermeldt het monument ook de geboorte- en sterfdata (en locaties) van de vermoorde Joden. Dit is een initiatief van de Stichting Haarlems Joods Monument, die de slachtoffers wil voorzien van een symbolisch graf, ‘zodat deze Haarlemse joden niet vergeten worden en hun nabestaanden de gelegenheid en ruimte krijgen om hen te herdenken.’ Het monument is ontworpen door kunstenaar Patrick van der Veght en zou in september of augustus 2025 moeten openen.

varkensboeren

Verder wordt de bouw van een Joods monument in Veghel aangekondigd. De Noord-Brabantse stad, bekend van de varkenshouders en Jumbo, krijgt een levensgrote kabouter. Dit komt omdat in de bange jaren 1940 en 1945 een kleine kabouter een belangrijke rol speelde bij de onderduikers van joden in Veghel. Dat maakte Rolf Vonk van de Heemkundekring Vehchele onlangs bekend in de 55 Plus-show, een radioprogramma van Omroep Meijerij. Samen met het lokale radiostation heeft hij een documentaire van vier hoofdstukken gemaakt, die ook kan dienen als lesmateriaal voor kinderen in de laatste klassen van de basisschool.

Elf

“Een kleine kabouter speelde in Veghel een heel belangrijke rol door de joden te helpen onderduiken. Omdat Paula Potgiesser, een Duitse vrouw getrouwd met een man uit Veghel, tijdens de oorlog een boekwinkel had in Molenwieken”, zegt Vonk. “En op verzoek van zijn zus, die in Winterswijk woonde, hielp hij joodse vluchtelingen aan een onderduikadres. Als zijn zus hem vertelde dat er een adres nodig was voor verborgen mensen, plaatste hij een kleine kabouter in de etalage van zijn boekwinkel. En dat was voor de Veghelse verzetsgroep het signaal dat er een verborgen Jood geholpen moest worden. “Op deze manier zijn zeker vijftien kinderen en tien volwassenen geholpen.”