Taco gooit het roer om en leert je houten boten bouwen

“Ze hadden de Titanic met hout moeten bouwen, want hout drijft.” Bij het Ambachtelijk Scheepsbouwcentrum langs de Eem wordt dit gegeven terloops doorgegeven. Op die plek in Amersfoort leer je alles over het bouwen van houten boten. Onder andere van Taco Munnikhuis. Daar is hij leraar, maar dat werd hij pas nadat hij van richting veranderde.

Kennis overdragen is wat Leusdenaar Taco het liefste wilde doen. Hij werkte als bedrijfsleider in een grote industrie, maar dat veranderde toen hij in aanraking kwam met de Amersfoortse scheepsbouwopleiding van Frank Brouwer. Dat wilde hij ook. Eerst heeft hij zelf een jaar lang de opleiding gevolgd. Toen werd hij zes jaar geleden leraar. Wie hem tussen de houten boten iets ziet uitleggen aan een student, ziet iemand die als een vis in het water is.

> Lees meer onder de afbeeldingEn

Dagelijks leren hier zo’n twintig mensen alles wat met timmeren te maken heeft. Taco: “Zagen, schaven, verbinden, stomen om recht hout een bocht te geven, het is allemaal klaar. En na een jaar, of langer als ze de opleiding in deeltijd doen, krijgen ze een diploma.”

En dat diploma betekent nu echt wat, zegt Taco. “Het ABC is een particuliere opleiding. Iedereen kan een diploma maken en afdrukken. Maar jachtbouwers en meubelmakers kennen ons en weten wat mensen die hier een opleiding volgen, kunnen doen.”

Piloten en advocaten worden scheepsbouwers

Een aantal jongens die op de werf rondlopen, lopen stage. Ze komen van het Hout- en Meubelcollege in Amsterdam. Of ze vervolgen daar de hele cursus als de bureaus niet geschikt zijn. Er komen mensen die onder begeleiding hun eigen houten boot willen leren bouwen. Maar een groot deel van de ‘studenten’ zijn ‘baanwisselaars’, net als Taco. Mensen die van koers veranderen. ‘Piloten, advocaten, verzekeringsagenten, er komen van alles hierheen,’ zei Taco, ‘en uit het hele land.’

> Lees meer onder de afbeeldingEn

Precies hetzelfde overkwam Frank Brouwer, de initiatiefnemer van het particulier onderwijs. Met een academische achtergrond kon hij van alles met zijn hoofd. Maar zijn hart lag bij het werken met zijn handen, bij de scheepsbouw. De ideale plek daarvoor vond hij op het terrein van de oude scheepswerf Elzenaar, aan de oever van de Eem.

Therapeutisch

Die verschuiving naar zware, maar superveilige handenarbeid is soms bijna therapeutisch. “Er komt een heel psychologisch proces bij kijken. Regelmatig gaan we met iemand zitten en praten: wat is daar aan de hand? Dat hoort er ook bij.”

Jeroen Blansjaar, de derde leider van ABC, heeft een achtergrond in de geestelijke gezondheidszorg, legt Taco uit. Zorgt indien nodig voor de juiste mentale gesprekken en begeleiding. Ieder heeft dan ook zijn eigen rol en taak in de opleiding die nu tien jaar bestaat.

> Lees meer onder de afbeelding

die van hout houdt

“Het hart, het hoofd en de handen, die drie h’s zijn hier essentieel”, zegt Frank. “De mensen hier worden gek en gaan in hun hart werken met hun handen.”

Een vierde h kan eenvoudig worden toegevoegd. De h van hout. Want alles wat je in de werkplaats ziet, voelt en ruikt is van hout. Voor de deur staat een gigantische boomstam klaar om in stukken te snijden. Het eerste wat je ziet als je binnenkomt zijn stapels hout. Gesorteerd op type: grenen, eiken, mahonie… En besteedt u meer aandacht aan het atelier? Meer hout. Maar dan in de vorm van een schip, of een schip in wording. Achterin de werkplaats plant iemand een blok hout, een ander werkt aan de verbindingen tussen twee stukken hout. Iedereen die van hout houdt, is hier op de juiste plek.

Amersfoortse houten boot.

Een groot deel van het hout in de Eem-werkplaats is gerecycled. Het bewijs hiervan: een stapel oude houten banken in een hoek. Frank: “En daarom hebben we hier ooit een boot gemaakt van bomen die in het Randenbroekerpark zijn gekapt.”

“Onze missie is even simpel als belangrijk”, legt Taco uit: “Ervoor zorgen dat het vak van houten scheepsbouw niet uitsterft. Omdat hij mooi is.” “En duurzaam”, vult Frank aan. “Een boot die met de hand en van goed hout is gebouwd, gaat jaren langer mee.”

Meer nieuws over Amersfoort: