Stripfenomeen Chris Ware: “Strips kunnen beter overbrengen wat het betekent om te leven”

De relativering van zelfspot kenmerkt Chris Ware, een van de beste en bekendste cartoonisten ter wereld. “Het is heel leuk dat je je vrije zaterdagochtend opoffert voor iemand als ik”, zei hij afgelopen zaterdag in Haarlem. Daar leidde de 56-jarige Amerikaan twintig Stripdagenbezoekers een uur lang persoonlijk door de prachtige overzichtstentoonstelling van zijn tekenwerk, die tot en met 7 juli in tentoonstellingsruimte 37PK te zien is. ‘Jullie mogen ook vragen stellen’, zei hij, ‘want jullie zijn allemaal beter opgeleid dan de gemiddelde Amerikaan.’

Ware, de hoofdgast op de Stripdagen in Haarlem afgelopen weekend, heeft door de jaren heen de manier veranderd waarop verhalen in stripvorm worden verteld. Zijn graphic novels zijn zowel formele als vernieuwende literaire experimenten. Op het eerste gezicht lijken zijn tekeningen klinisch perfect, elk detail klopt. Maar als je dichterbij komt, is het ontroerend, vol emoties. De manier waarop hij kwetsbare levens en het dagelijkse leven in beeld en woord vertelt, is zo inventief en innovatief dat hij niet alleen literaire prijzen ontving voor zijn graphic novels, maar ook de belangrijkste stripprijs van Europa in 2021, de Grand Prix van het stripverhaal. in Angoulême.

Staande voor bijna manshoge tekeningen van originele strippagina’s uit zijn boeken, legde Ware in Haarlem uit hoe hij tot zijn strips kwam: “Van jongs af aan heb ik Mis “Ik las strips, Charles Schulz-strips over Charlie Brown”, zei hij: “Ze zien eruit als kinderstrips, maar ze gaan over problemen voor volwassenen. Toen ik acht jaar oud was, was ik zo ontroerd dat Charlie Brown in de strip dat niet deed. krijg een Valentijnsdagkaart. Valentine dat ik de krant een Valentijnsdagkaart voor Charlie Brown heb gestuurd. Hoe heeft Schulz dat voor elkaar gekregen, om met slechts een paar tekeningen zulke sterke emoties op te roepen?’

tien jaar werk

In het dagelijks leven zijn het vooral deprimerende gebeurtenissen die mensen in zo’n emotionele toestand brengen dat ze zich openstellen voor andere mensen, zei Ware, “bijvoorbeeld als een vriend ziek is.” Volgens hem zijn strips, met al hun lagen van afbeeldingen, kleur en tekst, “de beste manier om via een gedrukte pagina over te brengen wat het betekent om te leven. Het maken ervan kan tien jaar duren en het lezen ervan drie uur, maar het zij zo’, zei hij, verwijzend naar zijn meest recente graphic novel van 352 pagina’s. roestbruin van 2019, (een meesterwerk volgens NRC), waar hij 18 jaar heeft gewerkt.

Het boek is gebaseerd op Ware’s eenzame jeugd in Omaha, en bevat ook, zelfspot, een upskirt tekenleraar, ‘Mister Ware’. Het boek, waarvan de originelen in de tentoonstelling te zien zijn, is een grafisch hoogstandje gevuld met bijzondere fotolijsten.

“Tekenen en schrijven zijn hetzelfde als je strips maakt”, aldus Ware. Want: “Comics moet je lezen, daar zijn ze voor bedoeld, of het nu beelden of woorden zijn. Schilderijen zijn bedoeld om over na te denken. “Kunstwerken zijn geïsoleerde dingen.”

bouwplaat huis

Met zijn strips wil Ware iets creëren “dat in feite een genereus geschenk aan mensen is”, dat gemakkelijk te lezen moet zijn. Daarom is vorm zo belangrijk voor hem. Volgens hem wil hij in zijn werk niet laten zien hoe iets er werkelijk uitziet, maar vooral herinneringen. Vandaar zijn lichtzwarte inktlijnen als contouren in zijn tekeningen, want “zo onthoud je iets, omlijnd. Kleuren zijn hoe je ze ervaart – dat is een komische verteltechniek die ik heb geleerd van Hergé (de maker van Kuifje). Denken en zien, daar gaat het om”, zegt hij.

Behalve de grote originele geïnkte pagina’s van zijn boeken en New Yorkercovers is er ook een modelwoning te zien, ontworpen door Ware. Het maakt deel uit van zijn meest experimentele strip. Verhalen bouwen, uit 2012: een doos met veertien stukjes, waaronder een krant, een kinderboek, strips en bouwplaten, met daarin verhalen over gebouwen. “Dat deed ik omdat ik een boek wilde maken zonder begin of einde. Want dat is het leven. Als je iemand ontmoet, zeg je niet: ik ben Chris Ware, ik ben geboren in 1967 in Omaha, enz. Nee,’ zei hij, terwijl hij de hand schudde van een jongen die op tournee was. Ware zei: “Hallo, hou je van spelletjes?” Zo zijn ontmoetingen volgens Ware: “Zo is het leven, en zo wilde ik dat je dit boek zou ervaren.”

Delen





E-mail de redacteur