Monument: Bronckhorster Hessenweg

“Kijk, in de verte komen ze, je ziet de paarden en rijtuigen, ze komen met grote stappen dichterbij. Ze zijn onderweg, gisteravond waren ze bij het Wapen van Heeckeren en nu reizen ze richting het uiterste westen”, vertelt Leo aan zijn kinderen Jan, Gerrit, Irene en Leida.

Met een beetje fantasie kunnen wandelaars en fietsers voelen dat dit een oude, Hessische weg is, nog steeds een zandweg met enkele kuilen. Het lommerrijke zandpad loopt tussen Hoog-Keppel en Kruisberg in Doetinchem; het laatste stuk heet Loenhorsterweg. De auto’s hebben de boerderij naderd, het zijn er acht, ze gaan in konvooi, wat veilig en prettig is. Gerrit vraagt ​​of hij mag paardrijden en dat is het, de chauffeur neemt hem lachend onder de armen en daar gaat hij voor het zadel zitten. Pater Leo roept “helemaal naar de kerk en dan weer naar huis.” Jan begeleidt de stoet, Leida en Irene zwaaien uit. “Hoe heet je, waar kom je vandaan?” vraagt ​​Gerrit. “Schade”, reageert de chauffeur, “ik kom uit Duitsland.”

Twee Hessen-wegen komen samen in Laag-Keppel, Anholt en Bocholt. De weg liep via Laag-Keppel naar Doesburg. Voorbij Doesburg splitst de weg zich in een noordelijke tak richting Harderwijk en een zuidelijke tak richting Amersfoort. In Harderwijk werden de goederen overgeslagen op schepen en via de Zuiderzee naar Amsterdam vervoerd. In Amersfoort werd handel gevoerd over land naar Amsterdam of per schip via de Eem en de Zuiderzee.

Dit waren internationale routes voor kooplieden met grote karren, zo breed en zwaar dat ze niet over normale wegen mochten reizen, aangezien ze daar niet voor ontworpen waren. Deze handelsroutes tussen de Hanzesteden bestaan ​​al sinds de 15e eeuw en werden vanaf de 17e eeuw bekend als Hessische wegen. De auto’s reden stapvoets en legden wekenlang de weg af, waarbij ze tussen de 20 en 35 kilometer per dag aflegden. De karren waren beladen met goederen en werden getrokken door meerdere paarden, soms een span van zeven. Het was een spectaculair schouwspel, er zijn enkele oude schilderijen en tekeningen van Hessische wagens bewaard gebleven om dit duidelijk aan te tonen.

“Wat zit er in je karretje?” wil Jan weten. “Potten, pannen, vodden, peper, glas en een grote mand met Duitse worst voor onderweg, neem deze worst mee, we zijn in de kerk dus je moet terug. naar huis”, zegt Harm, “en vertel je vader dat we in september alweer halverwege zijn voor de terugreis.”

Het boek ‘Hessenwegen en Kiepkerels in de Achterhoek’ is in 2019 uitgegeven door de historische vereniging Stad en Ambt Doesborgh en is verkrijgbaar in museum Roode Tooren in Doesburg. Op 14 en 15 september 2024 vinden de Open Monumentendagen Bronckhorst plaats. Het thema dit jaar is Erfgoed van Routes, Netwerken en Verbindingen.

Verwant