Op 4 mei openden de Joodse huizen in Haarlem hun deuren. ‘De bewoners van Tempeliersstraat 19 werden bijna twee jaar lang gechanteerd en daarna verraden’

De bijeenkomsten duren 45 minuten en zijn gratis. Reserveren is niet mogelijk en het is vol. Debatteren is mogelijk tijdens sessies in de Schuur en in het Verhalenhuis. Op 4 mei wordt er een open dag gehouden in het voormalige Joodse gemeenschapsgebouw aan de Lange Wijngaardstraat.

Het herdenkingsprogramma heet ‘Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet’. Het wordt georganiseerd door een werkgroep met steun van het Joods Cultureel Kwartier. Familieleden, getuigen en onderzoekers uit de plaatsen spreken over buren die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s zijn vermoord of vermoord en over verwoeste gezinnen.

Tastbaar

De taskforce zei in een bericht aan de media: ‘Dit levert verhalen op die heel verschillend zijn, maar allemaal authentiek. Door hen te vertellen waar vervolgde of verzetsmensen woonden en werkten, krijgen ze een extra tastbare dimensie.

Er zijn veel verhalen boven tafel gekomen over vervolging, vertrouwen en verraad, verhulling en verzet. En over de beslissingen die mensen soms binnen enkele minuten moesten nemen en die de rest van hun leven bepaalden. Omdat ze Joods waren of simpelweg omdat ze een hart hadden.

Het Verhalenhuis presenteert twee getuigenissen over tijden van oorlog en onderduiken, gericht op kinderen. Ook wordt de korte geschiedenis van het Joods Lyceum verteld. In een pand aan de Slachthuisstraat wordt aan bezoekers gevraagd wie er vernoemd is naar de JJ Hamelinkstraat. Vrijmetselarij is essentieel in de Ripperdastraat.

Radio

Er is een kaart gemaakt met de adressen waar je de verhalen kunt beluisteren. Eén daarvan is Tempeliersstraat 19. Als de radio bericht over de Duitse inval van 10 mei 1940, vragen leden van de joodse familie De Raaij zich af wat ze moeten doen.

Uit getuigenissen blijkt dat deze mensen een vergeefse poging doen om naar Engeland te vluchten. Ze krijgen een schuilplaats aangeboden die betrouwbaar lijkt. “Niets is minder waar.” Het gezin wordt al bijna twee jaar gechanteerd door de bewoners van hun schuilplaats. ‘Uiteindelijk hebben ze hen verraden met een neef die bij de veiligheidsdienst zat.’

(Tekst gaat verder onder de foto)

De huidige bewoners van Zaanenlaan 79 vonden fotoalbums onder de vloer. De foto’s bleken eigendom te zijn van de familie Simons, die daar tot de oorlog woonden. Ouders Annalise Woudstra en Salomon Simons zijn vermoord in Sobibor. Hun kinderen overleefden de oorlog en ontvingen de fotoalbums.

Programma

Adressen, het volledige programma en bezoektijden vindt u op de website van het Joods Cultureel Centrum: https://jck.nl/open-joodse-huizen/haarlem