Pilot voor problemen gerelateerd aan lachgascilinders

Het kabinet stelt € 450.000 beschikbaar voor een pilot met innovatieve technieken om lachgascilinders in afvalstromen op te sporen en te verwijderen. De afvalsector heeft te maken met exploderende lachgascilinders in vuilniswagens en verbrandingsovens. Eén van de oplossingen hiervoor is het tijdig detecteren en verwijderen van lachgascilinders in afvalstromen. Dit zal in de pilot verder worden onderzocht om het probleem aan te pakken.

De ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Justitie en Veiligheid (J&V) voeren al geruime tijd gesprekken met de afvalverwerkingssector over mogelijke oplossingen voor het explosieprobleem . Deze explosies kunnen schade aan installaties veroorzaken en ook risico’s voor het personeel met zich meebrengen.

“Werknemers in de afvalsector moeten veilig hun werk kunnen doen. Daarom is het belangrijk om uit te zoeken hoe we ervoor kunnen zorgen dat lachgascilinders niet meer in de prullenbak belanden, maar worden afgeleverd bij het recyclingcentrum waar ze thuishoren. En hoe ze, als ze in de prullenbak belanden, op tijd kunnen worden weggegooid, zodat ze niet ontploffen”, zegt staatssecretaris Vivianne Heijnen (IenW).

Het aantal lachgasgebruikers is afgenomen

Uit monitoring blijkt dat het aantal lachgasgebruikers aanzienlijk is afgenomen. Onder datingjongeren is het gebruik gedaald van 35,2% in 2020 naar 15% in 2023. Ook de helft van de jongeren die nog lachgas gebruikt geeft aan dat het lastiger is om aan lachgas te komen.

Er wordt naar deze groep mensen gecommuniceerd over de gevaren van het gebruik van lachgas en het op de verkeerde manier weggooien van lachgascilinders. Dit gebeurt via de kanalen van het Trimbos Instituut, waaronder de inzet van sociale media. Ook is er communicatiemateriaal voor jeugdwerkers en veldwerkers die in direct contact staan ​​met de doelgroep.

Premies retourneren

De afvalsector vraagt ​​om statiegeld, maar dat kan bij een illegaal product niet. De verkoop en het bezit van lachgas is immers verboden. Gemeenten kunnen ervoor kiezen om (tijdelijk tijdens de pilot) een reddingspremie in te voeren. Uiteraard is dit gebaseerd op een zorgvuldige afweging van de effectiviteit in de lokale context.

De overheid heeft dit altijd ontmoedigd, omdat zij gevaarlijk gedrag kan aanmoedigen en drugsgebruik kan normaliseren. Tegelijkertijd is de overheid zich ook bewust van de benarde situatie van afvalverwerkers. Het kabinet begrijpt daarom dat de gemeenten tijdelijk een reddingspremie invoeren, in afwachting van een duurzame oplossing voor het probleem.