De zware strijd tussen de gemeente en de autobezitter

Steden willen de parkeerdruk verminderen, maar veel inwoners vinden het prettig om een ​​eigen auto voor de deur te hebben. Toen Amersfoort en Haarlem een ​​groener autobeleid lanceerden, bundelden tegenstanders hun krachten in een lokaal referendum. Drie keer raden wie er gewonnen heeft.

Referendum

Welke bewoner is voorstander van betaald parkeren op straat? Gemeenten stellen die vraag liever niet aan hun inwoners. Maar als tegenstanders moeten zij met succes een referendum organiseren. Het overkwam Amersfoort eind vorig jaar. Wethouder Tyas Bijlholt (mobiliteit, D66) heeft zojuist een uitgebreid visiedocument opgesteld.

hangen

“Het autobezit blijft stijgen”, zegt Bijlholt. “Wij zien dat de A1 bij knooppunt Hoevelaken verstopt raakt en dat we parkeerplaatsen zouden moeten aanleggen ongeveer zo groot als de binnenstad om met de huidige parkeerregelgeving ruim tienduizend extra woningen in de binnenstad te kunnen bouwen. ,,Zoals met het kabinet is afgesproken. In relatie tot hittestress en wateroverlast is het van groot belang om meer groen in de stad te creëren. We moeten dus de knoppen voor mobiliteit gaan draaien.”

kaders

In enkele meer centrale wijken van Amersfoort bestond al gereguleerd parkeren. Dit betekent: betaald parkeren voor bezoekers zonder vergunning. Volgens Bijlholt had dit een waterbedeffect, waardoor overlast ontstond voor langparkeerders in woonwijken waar auto’s gratis geparkeerd kunnen worden. Om een ​​soortgelijk effect in de toekomst te voorkomen, was Bijlholt van plan stadsbrede parkeerregels in te voeren. Hoe precies? Ik wilde hierover in gesprek gaan met omwonenden en het bedrijfsleven. ‘Als je bewoners met een blanco vel papier in de hand vraagt ​​wat ze willen op het gebied van mobiliteit, wordt het een lastig gesprek. Dan zeggen ze: “Daar hebben we toch de gemeente voor?” Met het visiedocument hebben we al een raamwerk gecreëerd om de wijk te betreden.’

Het lange visiedocument van de gemeente Amersfoort bevatte allerlei nuances.

gefrustreerd

Zo wilde Bijlholt ook uitleggen dat de gemeente zonder parkeerbeleid weinig te zeggen heeft tegen bewoners die hun auto op straat parkeren en de eigen oprit voor andere zaken gebruiken. Maar die gesprekken in de buurt werden tijdelijk gefrustreerd. Bijlholt: ‘Dat we in heel Amersfoort gereguleerd parkeren wilden invoeren, riep weerstand op bij bewoners van de wijken die daar geen overlast van ondervonden. Eén van de initiatiefnemers wilde een referendum. Toen er inderdaad een consultatief referendum kwam, hebben verschillende politieke partijen daar actief campagne voor gevoerd.’

Nuances

Het lange visiedocument van de gemeente Amersfoort bevatte allerlei nuances. Zo moesten er nog gesprekken worden gevoerd over lagere parkeertarieven in winkelcentra, voor bezoekers en een regeling voor mantelzorgers. Maar het referendum werd slechts gereduceerd tot een vraag met, naast blanco, twee antwoordmogelijkheden. Bijlholt: ‘De kiezers hadden het gevoel dat ze duidelijk ‘ja’ of ‘nee’ konden zeggen.’ Dat leidde eind november tot een duidelijk resultaat: zo’n driekwart van de Amersfoorters zei ‘nee’.

150 voetbalvelden

Het nieuws van het referendum in Amersfoort werd op de voet gevolgd door twee Haarlemse raadsleden. Ze hadden verwacht dat het anders zou aflopen. In Haarlem, met 165.000 inwoners, worden ongeveer 150 voetbalvelden aan openbare ruimte ingenomen door geparkeerde auto’s. Dit geldt niet voor auto’s die op parkeerterreinen of op particuliere wegen geparkeerd staan. Het regeerakkoord uit 2022, getiteld ‘Actie! Laten we werken aan een sociale, groene en leefbare stad’, noemt diverse maatregelen om een ​​verdere uitbreiding van die ruimte voor auto’s te voorkomen. De coalitie plant een nieuw OV-knooppunt, wil meer fietsroutes en fietsenstallingen, en heeft ook plannen voor meer gereguleerd parkeren.

De ervaring leert dat mensen zelden of nooit terug willen naar een situatie zonder parkeerregels.

Twee raadsleden

Voor dit laatste onderdeel worden twee verschillende raadsleden ingezet: Robbert Berkhout (klimaat, GroenLinks) en Bas van Leeuwen (mobiliteit, D66). In de notitie ‘Ontwikkeling parkeerregelgeving’ leggen zij bewoners uit dat meerdere wijken in Haarlem kampen met een parkeerdruk van meer dan 100 procent en dat dit tot gevaarlijke parkeersituaties leidt. In de nota staat ook dat in meerdere steden al gereguleerd parkeren is ingevoerd. Daar nam de parkeerdruk af en werden parkeerplaatsen omgebouwd tot groen, ontmoetingsplekken en speelplekken voor kinderen. “De ervaring leert dat mensen zelden of nooit willen terugkeren naar een situatie zonder parkeerreglement waarin het straatbeeld werd gedomineerd door geparkeerde auto’s.”

Spreken

Maar ook Haarlemse raadsleden staan ​​voor de uitdaging om op te roepen tot een referendum. Het is alleen geldig als ten minste 30 procent van de stemgerechtigde kiezers stemt. Dit wijkt af van het Reglement Modelreferendum VNG. Sinds een herziening in 2019 hanteert zij geen deelnamedrempel meer, met als uitleg: “Een referendum is altijd een advies aan de raad, die uiteindelijk de beslissing neemt.” Bovendien leidt een deelnamedrempel in de praktijk tot verwarring en mogelijk strategisch stemgedrag in de vorm van thuisblijven. Dit strookt niet met het idee dat een referendum een ​​instrument is van participatie door en voor burgers.’

Objectief

De Haarlemse raadsleden willen in aanloop naar het referendum geen inhoudelijke uitspraken doen Nationale Administratie. Als gemeente zeggen ze immers alleen objectieve of neutrale informatie over het referendum te mogen verstrekken. Daarom voeren de raadspartijen geen campagne. Volgens de referendumregels zou dit wel mogen, maar alleen via onze eigen mogelijkheden en niet met subsidie. Haarlem verstrekt campagnesubsidies aan veertien kandidaten, van wie er één in de categorie ‘voor’, drie in de categorie ‘tegen’ en tien in de categorie ‘neutraal’ valt.

De gemeenteraad besloot op 28 maart unaniem om de gereguleerde parkeernota in te trekken

Niet bereikbaar

Op 6 maart stemmen Haarlemmers over een nota met een heel simpele titel: Ontwikkeling parkeerreglement: Uitbreiding betaald parkeren in Haarlem. Ruim 37 procent van de Haarlemmers stemt en 85 procent is tegen. Ook de raadsleden waren de weken daarna niet bereikbaar voor commentaar. De gemeenteraad besloot op 28 maart unaniem om de gereguleerde parkeernota in te trekken en gaf de raad de opdracht om met de stad in gesprek te gaan en vervolgens een nieuw voorstel in te dienen.

Gesprek

Het raadgevend referendum is een advies aan de gemeenteraad en niet verplicht. In Amersfoort werd kort na het referendum het voorstel om het parkeren volgens de gemeenteraadsregels te reguleren in de gemeenteraad in stemming gebracht. Daar werd het plan, met enkele aanpassingen, alsnog vastgesteld. Zo gaan een aantal noordelijke wijken die geen last hebben van overlast pas in 2035 over op gereguleerd parkeren. Het plan is om met bewoners van de wijken in gesprek te gaan over hoe het parkeerbeleid in hun straten eruit zou kunnen zien en wat de gemeente kan doen. rekening houden met . Stelt tegenstanders niet tevreden. In januari organiseren ze een protest op het stadhuis tegen ‘politici die niet luisteren in de ivoren toren’.

verzameld

Wethouder Bijlholt van Amersfoort, die geen auto bezit, zegt iets te hebben geleerd van de evolutie van gereguleerd parkeren. “Achteraf heb ik geprobeerd te snel te gaan”, zegt hij. ‘Het kost echt tijd voor zo’n transitie. De auto maakt deel uit van onze samenleving. Wij zijn er klaar voor. Het op korte termijn ter sprake brengen van dit onderwerp roept veel emoties op.’

Weinig verkeer

Bijlholt wil nu meer laten zien wat het betekent om minder auto’s in de stad te parkeren. ‘De binnenstad van Amersfoort is autovrij. Ook daar was veel weerstand tegen, maar nu wil niemand meer terug. Wij moeten laten zien wat er met die publieke ruimte kan. Anders denkt men dat betaald parkeren alleen maar een bron van inkomsten is voor de gemeente.’

Lees het volledige verhaal over betaald parkeren deze week in BB07 (inloggen).