Ze vragen om aanvullende maatregelen om klimaatdoelen te halen: ‘nu is de minister aan de beurt’

Reacties van ontzetting, ergernis en grote vragen aan minister Hermans van Klimaat en Groene Groei. De conclusie dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Nederland de klimaatdoelstelling voor 2030 zal halen, heeft binnen en buiten de politiek in Den Haag voor veel beroering gezorgd.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) publiceerde vanochtend zijn jaarlijkse Klimaat- en Energieverkenning (KEV). Daarin wordt geconcludeerd dat de kans dat Nederland de wettelijke klimaatdoelstelling haalt minimaal is: minder dan 5 procent. Het doel om de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 55 procent terug te dringen is zelfs nog verder uit zicht.

De Staatsraad, het hoogste adviesorgaan van de regering, is het in zijn eigen vandaag gepubliceerde oordeel in grote lijnen eens met dat standpunt. “Het kabinet moet zo snel mogelijk effectieve maatregelen nemen om de 55 procentdoelstelling en andere klimaatdoelstellingen te halen.”

Het kabinet erkent dat er te weinig wordt gedaan om de klimaatdoelstellingen te halen en zegt dat in het voorjaar besluiten over verdere maatregelen zullen worden genomen. Minister Hermans: “De vier coalitiepartijen hebben in de onderhandelingen afgesproken dat de doelstellingen vaststaan. Volgens het PBL-rapport staat het kabinet nu voor de taak alternatieve maatregelen te nemen.”

De Raad van State is er op zijn beurt niet van overtuigd dat dit pakket aan maatregelen voldoende is en op tijd komt. Verder adviseert de raad om niet alleen te streven naar het behalen van de doelstellingen voor 2030, maar ook vooruit te kijken om het doel om in 2050 klimaatneutraal te zijn niet uit het oog te verliezen.

De partij van Hermans, de VVD, denkt dat het mogelijk is om binnen de coalitie tot overeenstemming te komen, ook met de PVV. “Dat is het belangrijkste akkoord. Ze hebben het verdedigd en ik denk dat ze dat zullen blijven doen”, zegt VVD-Kamerlid Erkens. Smeek om te versnellen.

Coalitiepartner BBB lijkt dit anders te zien. “Ik zie vaak in debatten, als we een bepaald doel niet halen, dat een reflectie van de Kamerkant is dat we nog harder ons best moeten doen. Daarmee bedoelen ze: versnellen. Dat kan niet”, zegt Kamerlid Vermeer van BBB. . Hij pleit voor “een pauze in een reeks vooruitgang”, zoals het verbinden van zonnevelden met de aarde. “We moeten er eerst voor zorgen dat we de infrastructuur op orde hebben en dan verder kijken.”

“De klimaatdoelstellingen dreigen niet gehaald te worden. Voor de klimaatfanaten onder ons is dit waarschijnlijk heel slecht nieuws. Je kent de PVV: wij hebben een iets andere visie”, antwoordt de PVV-Gedeputeerde Kops. “Maar we hebben het hoofdakkoord getekend. Volgens dat blijven de huidige klimaatdoelen bestaan. Daar staan ​​wij voor.”

Wat Kops betreft is het nu de beurt aan Hermans. “Hij heeft ook gezegd dat hij aanvullende maatregelen zal voorstellen. Als hij iets heeft gepresenteerd, zullen we opnieuw met de partijen moeten praten en onderhandelen.”

Oppositiepartijen, waaronder GroenLinks-PvdA en PvdD, zijn sceptisch. “Het klimaatbeleid wordt ontmanteld. Als je dit ziet, zou daar net zo goed een PVV-minister kunnen zitten”, antwoordt GroenLinks-PvdA-Kamerlid Kröger. Jetten (D66): “Ik heb het moeilijk. Hermans heeft nu te maken met een aantal PVV- en BBB-ministers die echt klimaatverandering ontkenners zijn.”

Intussen zijn snelle aanvullende maatregelen nodig vanuit de vier grote steden (Den Haag, Utrecht, Rotterdam en Amsterdam). Zij roepen onder meer op tot dringende maatregelen vanwege het gebrek aan capaciteit in het elektriciteitsnet en wijzen ook op de beperkingen die de stikstofregelgeving stelt.

“Het is zorgwekkend dat we de klimaatdoelstellingen niet halen, terwijl de regering in haar raamovereenkomst en in haar regeringsprogramma duidelijk heeft aangegeven dat zij zich zal houden aan de doelstellingen van het Akkoord van Parijs”, aldus een gezamenlijke verklaring. “Blijf bij de ambities die je voor jezelf hebt geformuleerd en onderneem de nodige stappen om onze toekomst veilig te stellen.”

“Dit is iets dat we moeten slikken”, zegt Olof van der Gaag, voorzitter van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE). “We naderen de deadline van 2030 en wijken af ​​van het doel. De politiek heeft onnodig tijd verspild en noodzakelijke maatregelen zijn uitgesloten.”

Wat zouden negen hypothetische maatregelen zijn om de klimaatdoelen snel te bereiken? Probeer het hieronder:

Er is ook kritiek vanuit de landbouw en de technologie. “Goede bedoelingen, maar er is nog geen sprake van een ambitieus klimaatbeleid. Ook niet van groene groei. Integendeel”, zegt Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland. Zij wijst er onder meer op dat het compensatiesysteem en de verplichting om bij vervanging van de cv-ketel een hybride warmtepomp te plaatsen zijn afgeschaft.

Land- en tuinbouworganisatie LTO zegt niet verrast te zijn dat de landbouw achterloopt in het behalen van doelstellingen. “Er kan geen verbetering worden verwacht zonder beleidswijzigingen.” LTO wil dat acht miljard van het klimaatfonds beschikbaar komt voor boeren en tuinders, zodat zij over voldoende middelen beschikken om de klimaatdoelen te halen.

Ook milieu- en klimaatorganisaties roepen snel op tot meer actie. Milieudefensie spreekt van schokkende cijfers, Extinction Rebellion van een schending van grondrechten. “Het huidige beleid vergroot de kloof tussen de zware industrie, die bijna onnodig vervuilt, en huishoudens die lijden onder energiearmoede en stijgende energieprijzen”, reageren Greenpeace, Natuur en Milieu en de Natuur- en Milieufederaties gezamenlijk.