Herdenking slachtoffers MH17 ‘thuiskomst’: ‘Die dag zullen we nooit vergeten’

23 juli 2014 was de dag dat de slachtoffers van het neergestorte vliegtuig ‘naar huis’ terugkeerden. Het beeld van de kisten die met militaire precisie vanuit de twee militaire vliegtuigen worden vervoerd, de stoet met veertig lijkwagens over de A2 en het geluid van de trompetten van de Laatste bericht en vlaggenmasten die wapperen – zullen in vrijwel ieders hoofd helder blijven.

Bij het monument naast de poort van de vliegbasis Eindhoven werden dinsdag toespraken gehouden door Jennes de Mol, destijds Nederlands ambassadeur in Oekraïne, loco-burgemeester Rik Thijs en de mede-initiatiefnemer van het monument, Anton Kotte, uit Eindhoven.

Rond vier uur heerste er volledige stilte in het verder bruisende Flight Forum. Het moment, tien jaar geleden, toen de twee vliegtuigen landden met de eerste slachtoffers. Er klonken weer trompetgeluiden uit de Laatste berichtzoals toen, gevolgd door twee minuten stilte.

Anton Kotte is ook een overlever. Hij verloor zijn zoon Oscar, schoondochter Miranda en kleinzoon Remco bij de ramp en wilde een plek op de vliegbasis om hem te herdenken. “Dit monument is de verbinding tussen de familieleden en alle nationale mensen die die dag solidariteit met ons hebben getoond.”

“De stoet met lijkwagens die hier vertrok naar de Hilversumse kazerne en onderweg onder de bloemen stond. Die dag zal ik nooit vergeten. Die dag was Nederland op zijn mooist.”

Bart en Jeanne Hornikx uit Goirle missen al tien jaar hun enige dochter Astrid en haar vriend Bart Lambregts uit Roosendaal. Ze hebben geen moment gemist van alle lichamen die terugkeerden naar de luchtmachtbasis.

“Vandaag gaan we tien jaar terug in de tijd”, zegt Jeanne Hornikx. “Toen kwamen ze eindelijk thuis.” Bart vult aan: “Elke kist was belangrijk voor ons. Het had van Astrid kunnen zijn. Vandaag was een mooie herdenking om daar bij stil te staan.”

Het verlies van alle dierbaren duurt voort, zelfs na tien jaar. Kan Anton Kotte het een plek geven na twee herdenkingen, de grote herdenking in Vijfhuizen en de kleinschaligere herdenking in Eindhoven? “Dat weet ik eigenlijk nog niet. Het hangt van veel factoren af. Waarschijnlijk zullen we in de nabije toekomst weer te maken krijgen met herinneringen aan mooie en verdrietige momenten. Dat zal niet snel verdwijnen.”

Aan de vooravond van de herdenkingen spraken Tessel Linders en Ferenc Triki met Paul Marckelbach, een nabestaande uit Nuenen. Hij verloor zijn hele familie in één klap. In het vliegtuig zaten zijn moeder Christiene (64), uit Oosterhout, zijn zwager Antoine (43), zijn zus Simone (41) en zijn neven Quint (7) en Pijke (3). In de documentaire ‘MH17: 10 jaar later – Als je alles kwijt bent’ blikt Paul terug.