Wieteke van Dort, de Indiase actrice bekend als Deftige Dame en Tante Lien, is overleden

• Petra Steenhoff

  online-editor

Actrice en zangeres Wieteke van Dort is maandag op 81-jarige leeftijd overleden in haar woonplaats Den Haag, zo bevestigt haar familie aan het ANP. Een week eerder overleed haar man Theo Moody, met wie ze 55 jaar getrouwd was. Twee maanden geleden werd bekend dat zijn toestand ernstig was en uitgezaaide kanker had.

Ze is misschien het meest bekend door haar alter ego, ‘Tante Lien’. Deze oudere Indiase vrouw begroette het publiek altijd met “Beste mensen” en was meteen een succes.

Van Dort had ook veel succes als Posh Lady De Stratemakeropzeesh-show en zoals Titia Konijn erin JJ De Bom, voormalig jeugdvriend. Ze zong ook graag. Vaak waren dit kinderliedjes, maar ook liedjes als Geef mij maar Nasi Goreng En Arme Haag.

Louisa Johanna Theodora van Dort werd geboren op 16 mei 1943 in Soerabaja. In personages en liedjes verwees hij vaak naar zijn jeugd in voormalig Nederlands-Indië.

Zijn terugkeer naar Nederland was niet vrijwillig. Tijdens een vakantie in Nederland met zijn ouders in 1957, toen hij veertien was, nationaliseerde de Indonesische president Soekarno alle Nederlandse bedrijven, waardoor ze niet meer konden terugkeren en alles wat ze bezaten verloren.

Zoals veel Indische Nederlanders vestigde het gezin zich in Den Haag, waar Van Dort de middelbare school bezocht. Dat heeft ze niet afgemaakt. “Ik heb daar een geweldige tijd gehad”, zegt hij over die periode. “Het is waar dat uit mijn cijfers bleek dat ik niet veel deed, maar op die school kreeg ik alle kansen om te tekenen, schilderen en acteren.”

Ze wilde naar de toneelschool, maar werd niet aangenomen omdat ze er te jong uitzag. “De regisseur zei: ‘Je ziet eruit als een pasgeboren meid, ook al ben je zeventien. Doe eerst iets anders.'”

Ze volgde dus eerst een opleiding tot kleuterjuf en volgde een tekencursus, die ze afrondde. Daarna volgde twee jaar aan de Amsterdamse Theaterschool, maar die opleiding maakte hij niet af. “Ze dachten dat ik geen talent had. Ik had alleen talent voor stunts.”

In 1964 begon ze bij Nieuwe Komedie te werken. Daar liep ze stage, omdat ze geen acteerdiploma had en ook als zodanig werd betaald. Pas in 1966, toen haar werd gevraagd om Julia te spelen in Shakespeare’s Romeo en Julia, eiste en ontving ze de acteerpositie en het daarbij behorende salaris.

In 1968 begon hij ook te werken als cabaretier in het ABC Cabaret van Wim Kan en Corry Vonk, dat optrad in het Kurhaus van Scheveningen. Wim Kan ontmoette hen via zijn ensemblezangleraar Kees Smulders.

Na haar huwelijk in 1970 met psychotherapeut Theo Moody kwam er een einde aan Van Dorts theatercarrière. Moody had al kinderen en Van Dort vond het niet verantwoord om elke avond van huis te zijn voor optredens. In plaats daarvan concentreerde hij zich op radio- en televisiewerk omdat dat overdag kon.

Zo speelde hij drie jaar lang samen met Willem Nijholt in de kinderserie. Oebel en verwierf grote bekendheid op de radio met het kinderprogramma Radiogeluid van papegaaien. Later werd er ook een televisieversie gemaakt, die ze presenteerde.

Begin jaren zeventig werkte ze als een waardige dame. De Stratemakeropzeesh-show voor het eerst samen met Joost Prinsen en Aart Staartjes. Dit trio zou vele succesvolle kinderprogramma’s maken. Als JJ de Bom/voorheen De Kindervriend waarin Van Dort verscheen als Titia Rabbit, en De kern waarin hij tot op hoge leeftijd verschillende karakters speelde.

Wieteke van Dort als elegante dame in de Stratemakeropzeeshow.

Van Dort speelde ook de dochter van Jul de molenaar in de legendarische televisieserie. Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, meneer? en zij was Pinkelotje in de film Pink (1978). Van Dort verscheen tussen 2006 en 2010 meerdere malen als Hare Majesteit in Sinterklaasfilms..

Het begon eind jaren zeventig. Late belastingshow met het karakter van tante Lien. Dat was een doorslaand succes. Direct na de eerste bezorging ontving de VARA 3.000 brieven. Vooral van Nederlanders met Indiase roots. Zij waardeerden zijn liedjes en verhalen over die periode enorm.

In het Late Lien-show Er werden schetsen, liederen, traditionele dansen en verhalen over Indië gepresenteerd. de huisband Sate-Babi-Boys onder leiding van Harry Bannink maakte het programma compleet.

Bekijk hieronder een aflevering van de Late Late Lien Show.

Door het grote succes van Tante Lien besloot Van Dort dit personage opnieuw te spelen en bleef dit de rest van zijn leven doen. Tante Lien was een graag geziene gast bij ex-militairen, op Pasa malams (Indiase markten), in theaters en op Indiase feestavonden.

De man was zelfs populair in Indonesië. Eén deelnemer deed dat. Indonesië heeft talent verkleed als Tante Lien samen met een van haar bekendste liedjes, Geef mij maar Nasi Goreng.

Naast zijn acteerwerk publiceerde Van Dort diverse albums en cd’s met kinderliedjes en liedjes over Indië. Ze illustreerde kinderboeken en schreef er zelf enkele. Ook werkte hij veel voor de Efteling: hij vertelde bijvoorbeeld de sprookjes Roodkapje en Hans en Grietje.

Wieteke van Dort ontving talloze prijzen, waaronder verschillende Edison-prijzen en een Nipkow-album. JJ De Bomgouden platen en ontving ook een koninklijke onderscheiding.

In 2007 ontving hij op Nationale Veteranendag een militaire onderscheiding voor de respectvolle manier waarop hij melding maakte van het Indiase verleden.

Later in zijn leven begon Van Dort met schilderen, tekenen en porselein schilderen. Hij heeft regelmatig geëxposeerd. Eind januari 2012 onderging hij een grote hartoperatie, maar hij wil niet stoppen.

“Ik heb nog niet het idee dat ik met alles klaar ben. Je kunt Tante Lien spelen tot je heel oud bent, dus ik blijf het doen”, zei ze in 2014 tegen Omroep West.

Op tachtigjarige leeftijd speelde hij nog in de film. Verliefd op Bali (2024). Vervolgens kampte hij maandenlang met gezondheidsproblemen, die hij toeschreef aan een aanhoudende griep. Uiteindelijk bleek het om kanker te gaan, waaraan de actrice maandag overleed.