Nieuw zorgtraject voor chronische bekkenpijn: patiënt ziet alle betrokken zorgverleners in één ochtend

4 juli 2024

Mensen met chronische bekkenpijn brengen vaak jaren door in een zorgprogramma, bezoeken veel verschillende zorgverleners en blijven last houden van hevige pijn. Sinds dit jaar werken wij bij het Radboudumc volgens het zorgtraject bekkenpijn en verwachten wij dat de patiënt binnen 6 tot 8 weken een behandelplan heeft.

Vier jaar geleden kreeg Wilma (60) een verzakking. Dit ontstaat wanneer het steunweefsel en de spieren van de bekkenbodem niet meer sterk genoeg zijn of beschadigd raken. Als gevolg hiervan stortten Wilma’s baarmoeder, rectum en blaas in. Een verzakking op zich is niet pijnlijk, maar kan wel ontstaan ​​na noodzakelijke operaties.

‘Ze hebben mijn baarmoeder verwijderd. Mijn rectum en blaas zijn al ingebracht”, vertelt Wilma. “Mijn bekken, mijn stuitje, bleef hevig pijn doen. Ik had veel sociale contacten en ging naar concerten en festivals. Dat kon niet meer. Verjaardagen sloeg ik over, Ik kon niet autorijden etc. Ik had ook problemen met intimiteit.’

Ervaring in het bekkengebied.

Wilma heeft ongeveer drie tot vier jaar een intensive care-programma doorlopen, met in totaal veertien artsen in vier ziekenhuizen. Via het Máxima Medisch Centrum in Eindhoven werd zij uiteindelijk doorverwezen naar het Radboud Universitair Medisch Centrum vanwege onze expertise op het bekkengebied. In ons UMC sloeg hij de nieuwe weg in van de zorg voor bekkenpijn. “Op een ochtend zag ik de gynaecoloog, de uroloog, de pijnspecialist-anesthesist, de fysiotherapeut en de psycholoog”, zegt Wilma. ‘Iedereen kwam naar mij toe op de polikliniek. Zo hoefde ik niet heen en weer naar het ziekenhuis. Diezelfde avond lag er een behandelplan.

Zeer diverse groep patiënten.

In 2023 is het Radboudumc Centrum voor Buik en Bekken gestart met de ontwikkeling van dit zorgtraject. “Veel patiënten met chronische pijn bevinden zich al jaren in het zorgcircuit en bezoeken de ene specialist na de andere”, zegt Selina van der Wal, anesthesioloog gespecialiseerd in pijn. ‘Een arts kijkt altijd naar zijn interessegebied, terwijl de pijn in meer delen van het lichaam zit. De zorg moest beter op elkaar worden afgestemd tussen de specialismen.’

Deze groep patiënten is zeer divers. Selina: ‘Bekkenpijn komt vaak voor na complexe bevallingen, maar ook bij endometriose (een aandoening waarbij het slijmvlies buiten de baarmoeder ligt, red.). Het kan ook voorkomen bij mannen, bijvoorbeeld fietsers, met aanhoudende pijn in het zadel. Of patiënten die seksueel misbruikt zijn.

Bij deze patiënten komen vaak sociale problemen voor. “Door de pijn kunnen ze geen vrienden meer ontmoeten, ontwikkelen ze depressieve symptomen en raken ze geïsoleerd”, legt Selina uit. ‘Er is ook schaamte. Het bekken is een precair gebied. Incontinentie en problemen met intimiteit kunnen voorkomen.’

Behandelplan binnen 6 tot 8 weken.

Vanaf januari 2024 worden patiënten behandeld volgens het nieuwe zorgtraject bekkenpijn. Hoe ziet dit eruit? ‘Dat begint met de gezamenlijke triage van Anesthesiologie, Gynaecologie en Urologie, die voor alle patiënten gelijk is. Ongeacht naar welk specialisme de huisarts verwijst”, legt gynaecoloog Kim Notten uit. “Na deze opname bepalen wij welke zorgverleners de patiënt moeten verzorgen. Meestal gaat het om meerdere specialismen. Er wordt een coördinerend arts aangesteld. U krijgt contact met uw huisarts en alle andere zorgverleners.

De patiënt ziet dan op één ochtend alle benodigde zorgverleners in de inloopkliniek; van de gynaecoloog, uroloog en/of anesthesioloog tot aan de fysiotherapeut en psycholoog. De patiënt en zijn naaste blijven op hun ‘eigen’ kamer; Er komen verschillende zorgverleners naar hen toe. Deze ochtend wordt gevolgd door een multidisciplinair gesprek met alle zorgverleners. Selina: ‘Dit resulteert in een gezamenlijk behandelplan. Het streven is dat dit behandelplan binnen 6 tot 8 weken klaar is.’

Het belevingscentrum

Maandelijks zullen ongeveer 12 tot 16 patiënten dit zorgtraject doorlopen; tussen de 150 en 200 per jaar. Selina: ‘We krijgen niet alleen verwijzingen uit de hele regio, maar uit heel Nederland. Van Groningen tot Maastricht. Met onze nieuwe aanpak willen wij onze expertise als bekkenpijncentrum verder uitbreiden.’

Ook bij deze patiënten wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan. “Met een pre- en posttest hebben we onderzocht hoe tevreden ze zijn met deze nieuwe aanpak”, zegt Kim. ‘Wij hopen dat iemand sneller de juiste behandeling krijgt en dat de kwaliteit van leven hierdoor verbetert. De patiënt wordt uitgebreid verzorgd en naast artsen worden ook psychische problemen aangepakt.’

Aanvaarding

Wilma is tevreden met deze nieuwe werkwijze. ‘Ik bezoek al jaren dokter na dokter. Nu word ik door meerdere specialisten tegelijk behandeld. En wat mij opvalt: ik word niet zozeer als patiënt gezien, maar vooral als mens. Er wordt gekeken naar mijn medische problemen, maar ook hoe dit mijn levenskwaliteit beperkt. Mijn klachten worden serieus genomen en erkend.’

Wilma wordt momenteel behandeld door een psycholoog en psychosomatisch fysiotherapeut via het hulpverleningstraject. ‘Wat de psycholoog mij heeft geleerd is tegenstrijdig maar ook onthullend: ik moet leren omgaan met mijn pijn en verwacht niet langer het drukke leven te kunnen leiden dat ik gewend was. Dit accepteren is waar ik nu aan werk.”

Wilma wordt ook behandeld met steroïde-injecties die haar pijngevoel moeten verminderen. ‘Dit kan alleen succesvol zijn als ik mijn leven anders benader. Een behoorlijk harde les. Maar met de aandacht die ik hier krijg, is er weer hoop. Ik hoop minder pijn te hebben en beter te leren leven met mijn gevoelige bekken. En daar ben ik heel blij mee.”