Column: Het begint slecht te gaan in Den Haag | Vee-en-Gewas.nl

De Agrio-redactie onthulde deze week dat er groot ongeloof was tijdens een bijeenkomst met organisaties uit de sector, waarbij een ambtenaar van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de strategie van het ministerie toelichtte. Terwijl sectororganisaties zich op basis van het Hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB richten op de nieuwe werkelijkheid van de agrarische sector, lijken ambtenaren in het oude denkkader te blijven hangen. Op de bijeenkomst, waaraan in ieder geval mensen uit de hoofdsectoren tuinbouw en uitgangsmaterialen en agrifood deelnamen, kregen de aanwezigen uitleg over het zogenaamde LNV Witboek ‘2050 begint nu!’. Voor de hogere sectoren was dit nieuw.

wit papier

Het bleek dat het Witboek al eind april was gepresenteerd, vóór de presentatie van het Kaderakkoord op 16 mei. Maar tijdens de bijeenkomst van 3 juni bleek dat het Hoofdlijnenakkoord nog niet in gang was gezet. Op vragen van senior medewerkers over de relatie tussen het Witboek en de Raamovereenkomst kregen zij een bijzonder antwoord. Het Witboek is voor het ministerie het uitgangspunt en op basis daarvan zal de Kaderovereenkomst worden geëvalueerd. “Als de nieuwe minister het daar niet mee eens zou zijn, zou ik hem uitleggen dat er niet van de inhoud van het Witboek kan worden afgeweken.”

Deze zinsnede komt voort uit de brief van de topsectoren die is gestuurd naar de topambtenaar van de LVVN. Dus misschien is het iets anders verwoord. Maar de betekenis is duidelijk. Femke Wiersma en Jean Rummenie moeten zich aanpassen aan het beleid van de ambtenaren. Je vraagt ​​je dus af waarom we in Nederland verkiezingen blijven organiseren, als een minister van welke politieke aard dan ook de visie van de ambtenaren moet volgen.

oud beleid

Het Witboek is een “leidraad voor ambtenaren om tegen 2050 een duurzaam en gezond voedselsysteem te hebben dat de draagkracht van de aarde respecteert.” De focus ligt op het duurzaam herstel van de biodiversiteit en vitale natuur, duurzame land- en tuinbouw en een vitaal platteland ‘gebaseerd op natuurlijke systemen om tot robuust en optimaal landgebruik te komen’. Met de kennis van de afgelopen jaren weten we dat alle doelstellingen ten gunste van de natuur, de landbouw en het milieu van het kabinet Rutte doorgaan. Ook stelt hij dat het een dynamisch document is waaraan verder wordt gewerkt. Maar het Witboek “bevestigt het perspectief van waaruit LNV politici adviseert.”

Introductie bestand

Er is natuurlijk niets mis met het geven van goedbedoeld advies. Maar met het Raamakkoord in de hand wil de BBB toch flink van koers veranderen. In plaats van advies te geven, voorzie ik op het ministerie grote discussies tussen ministers en topambtenaren. Dat blijkt ook uit het presentatiedossier van Femke en Jean dat de ambtenaren opstelden. Het 248 pagina’s tellende document bevat volgens functionarissen 56 onderwerpen die de situatie weerspiegelen. Het woord natuur komt acht keer vaker voor dan boer. En stikstof drie keer zoveel als een boer. Het leest ook als een voortzetting van het oude beleid. Het overzicht is voor Femke en Jean handig om snel te zien waar ze het beleid willen aanpassen en waar ze mee kunnen stoppen.

Stikstofuitstoot wordt ‘onderschat’

Zo kan bijvoorbeeld het Nationaal Kennisprogramma Stikstof onder de loep worden genomen. Ambtenaren zijn van mening dat de stikstofuitstoot door het gebruik van mest sterk wordt onderschat. Recent onderzoek van de Universiteit van Amsterdam heeft op dit gebied geen nieuwe kennis opgeleverd. De vraag is of de huidige aanpak van het kennisprogramma een verschil gaat maken. Ik geloof het niet. Femke zou dit kunnen uitsluiten of het onderzoeksprogramma kunnen verleggen naar bijvoorbeeld mineralisatie in natuurlijke bodems. Die factor is waarschijnlijk veel groter dan depositie.

Zowel uit de documenten als uit de meningen van ambtenaren op de topbijeenkomst blijkt duidelijk dat ambtenaren voorlopig nog steeds een ander pad bewandelen.