Doe gewoon iets simpels, hoorde Najib, nu gaat het over mensenlevens.

De linoleumvloer die duizend stappen per dag verdraagt, de anonieme doktersjassen, nieuw leven in de ene vleugel, de dood of de rand van de dood in de andere. Als Najib waar ook ter wereld een ziekenhuis binnenloopt, komt het bekend voor. Vanaf zijn eerste stage, toen hij zestien was, wist hij: dit is zijn tweede thuis, hier hoort hij thuis.

Als zijn ouders vroeger naar bed gingen en dachten dat hun zeven kinderen sliepen, sloop de kleine Najib, een jaar of zeven oud, de woonkamer binnen en zette de televisie aan. Met het lage geluid zag ik een reeks Amerikaanse ziekenhuizen: gierende ambulances, rennende artsen, kritieke patiënten op brancards. Ik wilde mensen helpen, dat dacht ik.

Ambities begonnen jong

Dat verlangen werd versterkt toen hij op tienjarige leeftijd voor het Groningse ziekenhuis stond; zijn pasgeboren nichtje onderging een kritische hartoperatie. Maar ondanks zijn hoge CITO-score kreeg Najib advies over het vmbo. Hij geeft toe dat dit deels te wijten was aan zijn gedrag: gummen gooien in de klas, vreemde geluiden maken met zijn vrienden naar de vervangende leraar. Ondeugende grappen.

Bovendien waren zijn ouders gastarbeiders van de eerste generatie. Zijn vader kwam in de jaren zeventig als gastarbeider naar Nederland. Een textielfabriek in Enschede was op zoek naar 40 nieuwe medewerkers. Hij stond in de rij voor selectie met 600 man. Eén voor één werden ze afgewezen. “Een vriend van mijn vader ging ook teleurgesteld weg. Hij vertelde me over de grote Nederlandse man achter de deur, die je de hand schudde als je binnenkwam en je naar zich toe trok. Wie viel, was niet sterk genoeg.”

Voordat de regisseur deze truc op de vader van Najib kon uitvoeren, trok hij de lange Nederlander naar zich toe, die voor hem op de grond viel. “De directeur lachte en stuurde mijn vader naar de medische selectie.”

Het creëren van kansen

“Als hij was gevallen, zou hij een heel andere jeugd hebben gehad”, zegt Najib. Hij herinnert zich zijn zorgeloze jeugd in Enschede: in de weekenden ging hij met het hele gezin naar de markt, naar de parken en elke zomer in een busje naar Tanger, Marokko. “Maar zo’n volksbuurt maakt je als tiener ook rebels. Ik voelde me niet altijd begrepen en was mede daarom druk.”

In het tweede jaar van de opleiding Gezondheid en Welzijn vroeg zijn mentor hem wat hij later wilde worden. Najib hoefde er niet veel over na te denken: een medische professional. “Kies iets gemakkelijkers”, lachte zijn mentor. “Zijn zoons waren allebei dierenarts en die studie was heel lastig.”

Maar laten we ons alsjeblieft niet laten meeslepen in het verhaal van de verkeerd beoordeelde Marokkaan die het bedacht heeft, zegt Najib. Hij wist dat je kansen voor jezelf moet creëren, ongeacht je achtergrond of de buurt waarin je opgroeit. Zijn vader demonstreerde het en Najib deed hetzelfde.

Klinisch perfusionist

Zijn studententijd bestond uit hard werken, niet klagen, vrolijk zijn, zijn klasgenoten waarderen en van hen leren. Hij werkte twee deeltijdbanen om zijn laboratoriumstudie (MBO) en later een versnelde studie biomedisch laboratoriumonderzoek (HBO) te betalen. Het was doorzettingsvermogen en moed. Durf vooral. “Ik had een vaste baan als medisch analist in een ziekenhuis, een vast inkomen en een leuke plek. Toen zeiden mijn ouders: ‘Koop een huis, houd dit, neem slimme beslissingen.'”

Maar Najib wilde meer. Een collega vertelde dat hij klinisch perfusionist wilde worden. Klinisch wat? ‘Ik heb het die avond meteen gegoogled. Perfusie betekent letterlijk: bloed door het lichaam laten stromen. Jij bent verantwoordelijk voor de bloedcirculatie van patiënten in en uit de operatiekamer. Je bediende de grote hart-longmachine in de operatiekamer. andere dingen. Oké, het stopte letterlijk iemands hart en longen en nam het lichaam over. Dit was anders dan het onderzoeken van bloed in het laboratorium, hier was je verantwoordelijk voor een mensenleven.’

Maar er waren twijfels, onzekerheid. “Ik wist niet zeker of ik deze hoofdvak kon doen.”

‘Extreem fascinerend’

Kort daarna moest hij een nieuwe bloedtest ondergaan op de hartafdeling voordat hij een patiënt kon opereren. Daar zag hij een klinisch perfusionist rondlopen met zo’n grote hart-longmachine. “Ik mocht getuige zijn van een operatie en zag de borstkas opengaan en de ribben uiteengaan. Toen zag ik het hart kloppen in een heldere vloeistof. Er werden klemmen op de slagaders geplaatst en kort daarna zoog de machine bloed uit het lichaam, het hart en de longfunctie werden aangenomen. Het was buitengewoon fascinerend.

Met zijn technische en medische achtergrond beschikte hij over de juiste papieren en Najib besloot bij verschillende ziekenhuizen te solliciteren naar een opleidingsplaats. Hij werd opgenomen in vier ziekenhuizen en kon in alle ziekenhuizen een gespecialiseerde opleiding volgen. Hij koos voor Groningen. “Mijn nichtje is daar geopereerd. Het ziekenhuis voelde vertrouwd.”

‘Een droom die uitkomt’

Wat volgde was een intensief traject van leren en werken. Kijk, kijk, kijk honderd keer en aan het einde van het eerste jaar: de proeve van bekwaamheid. “Ik verwachtte een simpele bypass-operatie, maar nee, ik trof een patiënt aan die niet alleen hartproblemen had, maar ook ernstig nierfalen.” Naast het controleren van het gehele apparaat en het plaatsen van de klemmen op de aorta, kwamen daar ook dialyse en andere aanvullende controles bij kijken. “Het voelde alsof ik over een hindernisbaan ging in plaats van over de snelweg.”

Ik was extreem nerveus. Een team van specialisten volgde nauwgezet zijn bewegingen. Kort daarna wachtte hij op de uitslag van zijn examen. “De enige opmerking: uitstekende procedure.” Hij kon zijn opleiding voortzetten. Twee jaar later studeerde hij af met een 9.

“Een droom die uitkomt, niet normaal.”

Niet iedereen overleeft

Najib is een van de ruim honderd cardiovasculaire perfusionisten – ook wel klinische perfusionisten genoemd – in ons land. Op de operatiekamer werk je samen met de anesthesioloog en de hartchirurg. Naast hartchirurgie werkt een klinisch perfusionist op de afdeling oncologie, assisteert bij orgaandonatie en is actief betrokken bij de intensive care.

Soms is het werk bruut, zegt hij. De patiënten zijn erg ziek. En niet iedereen overleeft. “Op de intensive care liggen mensen soms wekenlang aan de hart-longmachine. Elke dag controleer ik samen met het team de patiënt, die vaak in coma ligt. Ik controleer de apparatuur en samen met het team bepalen we de toestand van de patiënt. “Als de patiënten wakker zijn, maak ik een praatje met ze. Maar de behandeling die we doen brengt een hoog risico met zich mee, het is een laatste redmiddel.

Het is triest, maar je raakt eraan gewend. Helaas hoort het bij het werk. “Behalve bij kinderen wen je er nooit aan. Ik heb ooit een baby van drie maanden behandeld wiens longen door kinkhoest volledig kapot waren gegaan en het niet zouden overleven. Ik moest de bloedcirculatieklemmen inbrengen waar het kleine meisje van afhankelijk was aan.” “De baby stierf voor mijn ogen nadat we haar bij haar ouders op schoot hadden gelegd. “Het hele team huilde.”

Actief in Marokko

In Nederland is de cardiopulmonale zorg van de hoogste kwaliteit. Maar tijdens zijn talrijke vakanties in Marokko wist hij dat de toegang tot hartoperaties in het noorden van het land beperkt was. In de regio Tanger-Tetouan, waar zijn familie vandaan komt, wonen zes miljoen mensen en zijn er slechts drie hartchirurgen. De wachtlijst voor sommige mensen bedraagt ​​twaalf jaar. “Mensen die minimaal 11.000 euro voor een hartoperatie niet kunnen betalen of geen ziektekostenverzekering hebben omdat hun bezittingen een koe en een stuk land zijn, keren na een diagnose terug naar huis en wachten tot ze sterven.”

Er ontstond een nieuwe droom: goede hart- en longzorg ook toegankelijk maken voor mensen in Marokko die zo’n operatie niet kunnen betalen. Samen met twee collega’s en zijn beste vriend Mohamed besloot hij de stichting Qalb (Qalb betekent hart in het Arabisch) op te richten om hartzorg toegankelijk te maken voor kansarme patiënten in Marokko.

Twee tot drie keer per jaar reist een team naar Marokko om daar gratis operaties uit te voeren. “We doen er twee à drie per dag. Het is een druppel op de gloeiende plaat, maar met de nodige preventie onder de lokale bevolking hopen we het bewustzijn over een gezondere levensstijl te vergroten. Zoiets simpels als tandenpoetsen kan helpen.”

Niet veel vrije tijd

Najib werkt ongeveer 60 uur per week. Er is weinig tijd voor ontspanning. Toch slaagt hij erin een paar uurtjes in de sportschool door te brengen. Het liefst met zijn twee beste vrienden, Ibrahim en Mohammed, die net als hij in Utrecht wonen. En, zegt hij, hij heeft zeven weken vakantie. Een deel van dat geld wordt besteed aan vrijwilligerswerk en een deel aan reizen. Naar Dubai, naar Jordanië en naar Marokko. Als er maar een goed hotel en een hamam in de buurt is.

Maar na de vakantie wil hij altijd naar huis komen. Terug aan het werk. Het ziekenhuis voelt als je tweede thuis. Tijdens zijn opleiding bloosde hij als er een hartchirurg, de hoogste in de hiërarchische piramide, voorbijkwam, maar nu kent hij de mensen achter de operatiepakken. Professionals met ambitie, met een topsportmentaliteit, want fouten kunnen fataal zijn. De operatiekamer voelt als een warm nest.

Soms denk je tijdens een operatie aan het verleden als je de bekende platte lijn ziet (de aanhoudende platte lijn op de monitor als er geen hartslag meer is) die nodig is voordat de chirurg aan het werk gaat. Over die jongen die ‘s nachts stiekem naar de ambulanceserie keek. “Dus ik heb het gevoel dat ik in dat programma zit. Maar nu had ik die vlakke lijn veroorzaakt. Ik was hier als medische professional. Ik knijp mezelf heel vaak, mijn werk, onze stichting, dit is niet langer een droom, dit is echt.”

zondag interview

Elke zondag publiceren wij een interview in tekst en foto’s van iemand die iets bijzonders doet of heeft meegemaakt. Dat kan een belangrijke gebeurtenis zijn waar de persoon op bewonderenswaardige wijze mee omgaat. Zondagsinterviews hebben gemeen dat de geschiedenis een grote invloed heeft op het leven van de geïnterviewde.

Ben jij of ken jij iemand die geschikt zou zijn voor een zondagsgesprek? Laat het ons weten via dit e-mailadres: [email protected]

Lees hier de interviews van voorgaande zondag.