Gemeente Midden-Drenthe roept Den Haag op om het lijden van Molukse KNIL-militairen te erkennen

De gemeente Midden-Drenthe vindt dat het kabinet zich moet verontschuldigen voor het leed dat de Molukse gemeenschap is aangedaan. Dat schrijft hij in een brief aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Tweede Kamer.

De gemeente reageert daarmee op een raadsmotie, die unaniem is aangenomen. Hij riep op tot nationale erkenning voor het ‘lijden’ van de eerste generatie KNIL-soldaten uit de Molukken, die op militair bevel naar Nederland werden gestuurd.

In 1951 vertrok een grote groep van 4.500 Molukse KNIL-militairen en hun gezinnen uit Indonesië naar Nederland. Dat vertrek was niet vrijwillig, ze vielen onder militair bevel. Molukse soldaten hadden gevochten in het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger. Omdat ze loyaal waren aan Nederland, konden ze na de Indonesische onafhankelijkheid niet langer blijven.

Integratie in Nederland verliep moeizaam. Bij aankomst in Nederland werden zij door het leger ontslagen en zou hun verblijf in Nederland slechts tijdelijk zijn. De Nederlandse regering had de militairen en hun families beloofd dat zij zouden kunnen terugkeren naar hun eigen Molukse staat, maar dat gebeurde niet. In plaats daarvan werden zij lange tijd opgevangen in woonwijken, zoals Schattenberg, in het voormalige kamp Westerbork.

In de brief, gericht aan het kabinet, staat dat “deze kampen niet geschikt waren om mensen te ontvangen en dat deze wijze van opvang veel KNIL-militairen en hun gezinnen emotionele en fysieke schade heeft berokkend.”

“Met deze brief willen wij u vragen zichtbare maatregelen te nemen om dit lijden te erkennen. Daarnaast willen wij met deze brief ook de geschiedenis markeren, omdat de Molukse gemeenschap een onlosmakelijk onderdeel is van onze gemeenschap.”

Op lokaal niveau heeft de gemeente Midden-Drenthe in 2021 haar erkenning en steun aan de gemeenschap gegeven. Dit deed zij onder meer door het vergoeden van de kosten voor het onderhoud van de graven van de eerste generatie KNIL-militairen. Ze kregen een onbepaalde beschermde status en kunnen niet worden geëuthanaseerd. De brief aan Den Haag is de volgende stap.

“De regering zou eigenlijk nationale erkenning moeten uitroepen”, zegt Martin Leistra (D66) namens de voltallige commissie. “Maar dat punt hebben ze nog niet bereikt en hebben het teruggegeven aan de gemeenten. Als gemeente Midden-Drenthe willen wij daar niet op wachten. Wij hopen het leed een beetje te kunnen verzachten.”