In Den Haag botste de lange arm van het Eritrese regime op de vuist van de oppositie, en niet voor de eerste keer

Zes agenten gewond, twee politieauto’s en een koets in brand gestoken, rondvliegende stenen, grote schade aan het Operacentrum en dertien arrestaties van mannen tussen de 19 en 36 jaar: het waren de rellen van zaterdag op de Haagse Fruitweg. avond. En dit terwijl de gemeente Den Haag vooraf al maatregelen had genomen.

Er was meer beveiliging dan normaal en de politie had extra eenheden paraat. Want, zoals burgemeester Jan van Zanen later in een verklaring schreef: “Het is bekend dat Eritrese gemeenschapsbijeenkomsten voor onderlinge spanningen kunnen zorgen.” Toch zei hij zondag dat er “signalen zijn gemist”.

Voorbeelden van incidenten zijn talrijk. In mei 2023 vond in Rijswijk een massale vechtpartij plaats, zoals eerder in Den Haag, Amstelveen en Zaanstad. In 2017 braken er ook grote rellen uit rond een congres in Veldhoven, waarna de burgemeester, na overleg met het Openbaar Ministerie en de politie, het congres verbood.

Er zijn ook massale rellen geweest op Eritrese gemeenschapsconferenties en bijeenkomsten in Israël, Duitsland, Canada, de Verenigde Staten en Zweden. Vorig jaar raakten tientallen mensen gewond in Stockholm. De botsingen zijn terug te voeren op een duidelijke scheidslijn in de diaspora: die van voor- en tegenstanders van het dictatoriale regime van de Eritrese leider Isaias Afewerki, die al ruim dertig jaar aan de macht is.

politieke slogans

Hoewel de organisatie zelf volhoudt dat het om een ​​“nieuwjaarsfeest” ging, is volgens professor Mirjam van Reisen, expert op het gebied van de Eritrese gemeenschap, duidelijk dat het om een ​​door het regime georganiseerde bijeenkomst ging: “De bijeenkomst verscheen op het nieuws in staatsmedia in Eritrea. Op sociale netwerken zie je beelden van de bijeenkomst met vlaggen en t-shirts met politieke slogans. Ze verwijzen duidelijk naar de PFDJ.’ Dit is de Afewerki-partij, de enige politieke partij die in Eritrea is toegestaan.

Eritreeërs ontvluchten het regime vanwege onderdrukking, geweld en bijvoorbeeld om de militaire dienstplicht te ontlopen, die officieel achttien maanden duurt, maar in de praktijk voor onbepaalde tijd kan worden verlengd. Vorig jaar vroegen ruim 2.300 Eritreeërs asiel aan in Nederland. Daarmee is het een van de grootste groepen asielzoekers. Momenteel wonen er naar schatting 25.000 Eritreeërs in Nederland.

Lange arm

Eenmaal hier in Nederland houdt de onderdrukking niet op. De ‘lange arm’ van Eritrea is uitgebreid gedocumenteerd. Vluchtelingen worden door het regime in de gaten gehouden, geïntimideerd en onder druk gezet om 2 procent van hun inkomen af ​​te staan ​​als ‘diasporabelasting’ als ze bijvoorbeeld gebruik willen maken van de consulaire diensten van de ambassade. Dit kan zijn als ze geld willen sturen naar familieleden in Eritrea.

Er zijn verschillende redenen waarom er ook hier aanhangers van het regime zijn. De eerste golf Eritrese vluchtelingen arriveerde in de jaren tachtig en negentig in Nederland, toen Eritrea voor onafhankelijkheid vocht tegen Ethiopië. Ze waren grotendeels voorstanders van wat nu de PFDJ is. Daaropvolgende golven Eritrese asielzoekers zijn doorgaans tegenstanders van het regime. Een deel van die groep kiest er uit angst voor om zich bij het Nederlandse regime aan te sluiten of om financiële hulp te ontvangen, zegt Van Reisen. “Ze hebben enorme schulden gemaakt om hier te komen en zien dan geen andere uitweg.”

Nhamedu-brigade

Volgens Van Reisen is de interpretatie van de gemeente Den Haag dat de leden van de zogenoemde ‘Nhamedu Brigade’ als eersten de confrontatie zochten te simplistisch. Van Reisen omschrijft die brigade als een oppositiegroep zonder centraal gezag, die via sociale media mensen snel verenigt als er ergens een regime-evenement wordt georganiseerd. Vervolgens proberen ze dit te voorkomen door naar de rechter te stappen of te protesteren.

“Ik wil mijn hand niet op het hoofd van mijn tegenstander leggen”, zegt Van Reisen. ‘Maar zaterdag konden ze geen gebruik maken van hun democratische rechten. De locatie werd geheim gehouden. Dan wordt het onmogelijk om een ​​demonstratie te organiseren en naar de rechter te stappen. “Dat zorgt voor spanningen onder die groep.”

Ook zegt hij niet uit te sluiten dat het regime doelbewust aanhangers naar Nederland stuurt om in de gemeenschap te infiltreren. ‘Het regime controleert de paramilitaire organisatie ‘Eri-Blood’, bestaande uit jongeren die training krijgen van het regime. “In Tel Aviv werd vastgesteld dat ze daadwerkelijk geweld uitlokten.” Dit schaadt de oppositie, zegt Van Reisen.

Politici roepen nu op tot een harde houding tegenover relschoppers, wie ze ook zijn. Het onderliggende probleem is echter dat het regime dit soort bijeenkomsten vrij kan organiseren, zegt Van Reisen. Ook leden van het regime zijn aanwezig en er wordt onder meer geld ingezameld voor de PFDJ. ‘Er is altijd een evenwicht tussen fundamentele rechten zoals de vrijheid van vergadering en de vrijheid van meningsuiting. Maar dit is een buitenlandse macht die een politiek doel nastreeft door middel van criminele activiteiten. In werkelijkheid beperkt dat de democratische rechten van vluchtelingen.”