Acht agenten vervolgd voor de fatale arrestatie van Mateusz (32) blijven werken | Huiselijk

Op 9 juni werd het slachtoffer achtervolgd door agenten nadat hij in verwarring met zijn fiets tegen een auto botste. Zij waren genoodzaakt de verdachte neer te schieten met een Taser op de ‘s-Gravenweg in Rotterdam-Kralingen. Kort daarna voelde de man zich ziek. Hij stierf ‘s nachts in het ziekenhuis.

De Nationale Directie voor Recherche is daarop een onderzoek gestart naar de daden van de tien betrokken agenten. Deze politieagenten werden enkele maanden van straat gehaald om hen “rust en ruimte” te geven om met het onderzoeksteam te praten. Sinds het najaar mogen ze weer naar buiten. Een ‘nummer’ koos voor een andere positie.

Nu, acht maanden na de tragedie, kondigt het Openbaar Ministerie aan dat het acht van de tien agenten zal vervolgen wegens het overtreden van instructies over het gebruik van geweld. Volgens een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut is de dood van Mateusz “eenvoudigweg te verklaren door de manier waarop de verdachte werd vastgehouden.”

Volgens het ministerie van Justitie hielden de verdachte agenten “in afzonderlijke formaties de man onder controle terwijl hij op de grond lag.” Dit duurde ‘lang’.

Nabestaanden wachtten ‘bijna ongeduldig’ op de dag van de uitspraak van de aanklager, zegt advocaat Richard Korver. “Ze zijn blij dat deze beslissing al gevallen is en de rechter een uitspraak zal doen. Ze willen gerechtigheid voor hun zoon en broer, maar vinden ook dat deze zaak belangrijk is voor toekomstige zaken.”

Mateusz, een Rotterdammer met Poolse roots, was volgens de familie een psychiatrisch patiënt. Hij leed aan schizofrenie en werd ook behandeld. Hij werkte als fitnessinstructeur bij een sportschool, waar hij volgens zijn collega’s ‘bloeide’.

De nabestaanden van Korver weten nog steeds niet wat de exacte beschuldigingen zijn en in hoeverre het gebruik van Taser een rol speelt. Hij vermoedt dat het om een ​​‘veelheid aan gewelddaden’ gaat. Hoe lang de arrestatie heeft geduurd, wil hij nog niet zeggen.

Een deel van de arrestatie werd gefilmd door de cameraploeg van Ewout Genemans. De televisiefabrikant was hem voor Rotterdams kantoor samen met de officieren die op ‘s-Gravenweg waren aangekomen. “Het noodzakelijke is vastgelegd”, zegt de advocaat.

Na de tragedie heeft de familie verschillende getuigen gebeld om beelden of observaties te delen. Die verzoeken hadden nauwelijks resultaat. “Dit stoort de familieleden. We blijven deze mensen vragen om voor de Nationale Recherche of voor mij te verschijnen.”

Agenten worden vervolgd wegens het overtreden van instructies over het gebruik van geweld. In de instructie staat precies wanneer en hoe politieagenten, die in Nederland het geweldsmonopolie hebben, dat geweld kunnen gebruiken. Dit moet altijd gebeuren ‘binnen de grenzen van proportionaliteit en subsidiariteit’.

Is het verrassend dat acht agenten worden vervolgd? “Het komt niet zo vaak voor dat er acht agenten ter plaatse komen. Het doet mij denken aan de dood van Mitch Henriquez in Den Haag een paar jaar geleden, waar ook een groep agenten op hem zat en hem omsingelde”, zegt politiewetenschapper Jaap Timmer van de Vrije Universiteit. “Uiteindelijk zijn er twee agenten vervolgd, van wie er één is veroordeeld.”

Timmer aarzelt om te speculeren over de reden waarom de agenten de instructies voor het gebruik van geweld hebben geschonden. “Maar als zoveel agenten in verschillende samenstellingen iemand onder controle proberen te krijgen, is het de vraag of iemand het initiatief heeft genomen. Iemand die controleert of de agenten verantwoord ingrijpen en wat de gevolgen kunnen zijn. Een agent wil nooit dat iemand doodgaat, maar juist.” Er wordt iemand gearresteerd.”

Politiechef Fred Westerbeke spreekt van een incident ‘met een uiterst trieste afloop die niemand wilde’. ‘Wij willen ook weten wat er is gebeurd’, zei hij. “We respecteren deze beslissing van het Openbaar Ministerie en we wachten op de uitspraak van de rechter. Onze collega’s werken in hun huidige functie.”

“Het is en blijft triest dat de man op deze manier om het leven is gekomen”, reageerde de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb. “Ik heb hierover contact gehad met de korpschef. Het is belangrijk om binnen de eenheid de wijze te bespreken om een ​​verdachte onder controle te houden. Bovendien moet het recht zijn beloop hebben.”

Op de De Zaak Podcast Luister hieronder naar de nieuwste afleveringen! Geen afleveringen missen? Abonneer je dan via Spotify of Apple Podcast!