KRW-doelstellingen in Utrecht krijgen momentum met een nieuw handelingsperspectief

Grond- en oppervlaktewater moeten van goede kwaliteit zijn voor mens en milieu. Daarom moeten alle EU-lidstaten in 2027 aan de Kaderrichtlijn Water (KRW) voldoen. De provincie Utrecht wil aan deze richtlijn voldoen en heeft in kaart gebracht wat er al wordt gedaan om de KRW te verwezenlijken en waar nog aanvullende maatregelen nodig zijn. stappen. Dit heeft geleid tot een eerste perspectief op provinciaal optreden. Deze methode zal de komende jaren verder worden ontwikkeld. Het verwezenlijken van de KRW komt dichterbij als de vergunningen worden aangescherpt en het drinkwater voor de toekomst wordt beschermd. Maar ook het terugdringen van meststoffen in het water.

In 2027 moet Nederland voldoen aan de doelstellingen voor de kwaliteit en kwantiteit van (grondwater)water volgens de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Uit diverse analyses van de afgelopen jaren blijkt dat er landelijke problemen zijn waardoor de doelstellingen niet zonder extra inspanningen kunnen worden gerealiseerd. In het provinciaal regeerakkoord “Getting Started” is de ambitie vastgelegd om de DMA-doelstellingen op tijd te behalen. Het handelingsperspectief beschrijft welke verantwoordelijkheden de provincie Utrecht heeft en hoe haar ambities kunnen worden gerealiseerd.

Gedeputeerde Bakker: “Hiermee DMA-actievooruitzichten Wij nemen onze eigen verantwoordelijkheid en laten zien welke mogelijkheden er zijn en welke instrumenten ingezet kunnen worden om aan de KRW te voldoen. In de laatste paar jaar vóór de KRW-deadline is het belangrijk dat waterbeheerders alle geplande maatregelen implementeren en dat we de rest van de taak met UPLG kunnen voltooien.”

De DMA: een gevoelige methodologie

De KRW heeft tot doel ervoor te zorgen dat alle Europese wateren in “goede staat” verkeren. Dit betekent het realiseren en behouden van chemisch schoon en ecologisch gezond oppervlaktewater van voldoende goede kwaliteit. Voor de KRW zijn specifieke wateren aangewezen, die in 2027 in een zogenaamde ‘goede staat’ moeten zijn. Het water moet aan een aantal eisen voldoen: bij ecologie gaat het om 77 parameters die moeten kloppen en bij chemie gaat het om 45 stoffen, waarvan er Er kunnen er niet teveel van in het water aanwezig zijn. Binnen de DMA geldt het ‘one out, all out’ principe; Een waterlichaam is pas ‘goed’ als het aan alle eisen voldoet.

Kamerlid Water en Bodem Has Bakker: “Om de doelstellingen te bereiken moeten wateren niet alleen beschermd worden tegen invloeden van buitenaf, maar moeten ze ook ontwikkeld en dus verbeterd kunnen worden.” De DMA heeft een dubbele verplichting: het verbod op achteruitgang en de vraag naar verbetering.

De situatie in Utrecht

In de provincie Utrecht bevinden zich zestig wateren van de KRW. Dit zijn grotere watermassa’s, zoals meren, rivieren of beken. Van het grondwater zijn er vier belangrijke waterlichamen die ook de provinciegrenzen overschrijden. Deze vier grondwaterlichamen voldoen aan de chemische doelstellingen. Om de DMA te bereiken is het noodzakelijk om het grondwater in evenwicht te houden. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat er niet meer of nieuwe verontreinigingen, zoals PFAS en medicijnresten, in het grondwater terechtkomen.

Oppervlaktewater staat voor andere uitdagingen. Momenteel hebben gewasbeschermingsmiddelen en voedingsstoffen (fosfaat en stikstof) een negatief effect op de waterkwaliteit. Waar wij nu aan willen werken zijn de uitdagingen van de toekomst, zoals microplastics, medicijnverspilling en PFAS. De transitie naar een duurzamere landbouw zal naar verwachting de doelstellingen van de KRW dichterbij brengen. De energietransitie heeft ook invloed op de toekomstige waterkwaliteit. In Utrecht onderzoeken we ook mogelijkheden voor zonnepanelen op het water, zolang dit de waterkwaliteit niet verslechtert.

Ontwikkel een handelingsperspectief

In 2024 werkt de provincie Utrecht aan een verdere uitwerking van het handelingsperspectief en een definitieve aanpak. De provincie meldt dit voorlopig aan Provinciale Staten. Hoe de provincie toewerkt naar een definitieve aanpak is gebaseerd op landelijke analyses, adviezen van de Raad voor Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) en de uitkomsten van het Momentum Programma van de DMA. Hieruit wordt een realistische en haalbare ambitie bepaald. Eind 2024 zal ook de landelijke tussentijdse evaluatie beschikbaar zijn.

De provincie Utrecht is niet de enige die verantwoordelijk is voor het behalen van de doelstellingen. Rijkswaterstaat en Waterschappen zijn partners bij het realiseren en behouden van de waterkwaliteit in Utrecht. De uitvoering van de maatregelen vanuit handelingsperspectief is een samenwerking met deze partijen en zal deels worden uitgevoerd in het kader van het Programma Landelijk Gebied Utrecht (UPLG).

Voorkom dat de KRW uit het zicht verdwijnt

De KRW verplicht alle overheden om al het mogelijke te doen om de doelstellingen van de KRW te verwezenlijken. Ook moet duidelijk zijn wat er is gedaan om de doelstellingen te bereiken. De maatregelen die de provincie doorvoert en nog kan uitbreiden, zijn breed en hebben te maken met toezicht en vergunningen. Het is mogelijk om de verwezenlijking van de KRW-doelstellingen te versnellen. Voorbeelden hiervan zijn het opleggen van verboden op gewasbeschermingsmiddelen in specifieke gebieden, bijvoorbeeld in waterwingebieden. En wees samen met gezondheidsautoriteiten en milieudiensten strenger met lozingen en voer de vergunningplicht in voor nieuwe winningen van grondwater uit Natura 2000-gebieden.

Provinciale Staten van Utrecht hebben de ambitie om de doelstellingen te realiseren en zich daarvoor in te spannen. Als de doelstellingen in 2027 niet worden gehaald, is het de vraag of de Europese lidstaat zijn wettelijke mogelijkheden en eigen regelgeving voldoende heeft geïmplementeerd.

Voor persinformatie:

[email protected], 06 39 63 21 97